Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis (Altınova) beldesinde 3 Ekim 1993’te, aynı aileden 9 kişinin yakılarak öldürüldüğü katliamla ilgili, Vartinis’te bugün anma düzenlendi.
MA’nın haberine göre, anma programı için Vartinis’e giden Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz ve beraberindeki çok sayıda kişi, belde girişinde durduruldu, girişlerine Valilik yasağı gerekçesiyle izin verilmedi. Yaşanan tartışmaların ardından Aydeniz, beldenin girişinde basın açıklaması yaptı.
“Bunu yüz yıldır yaşıyoruz”
Saliha Aydeniz, “1993’te bir katliam yaşandı ve insanlar yakılarak hayatına kaybetti. Bu devletin Kürt halkına reva gördüğü yaşam işte budur. Anne karnındaki bebeğe bile yaşam hakkı tanınmayan bu devletin, bugün köye gidip anma yapmamıza izin vermemesi bu halka reva görülen şeyin ta kendisidir. Bu devletin, Kürt halkına reva gördüğü şey, anne karnındaki bebeği katletmektir. Bunu yüz yıldır yaşıyoruz. 1993’ten bu yana da 30 yıldır bunu yaşıyoruz. Üzerinden 30 yıl geçti ve o katliamdan kurtulan Aysel Öğüt, yaşadıklarını anlatmasaydı bu devlet onlarca olay gibi bunun da üstünü örtecekti” dedi.
“İki yıldır katliamı yapan asker aranıyor”
Vartinis Katliamı’nın yargıda zamanaşımına uğratılmak istendiğini de söyleyen Aydeniz, “Bu durum, devletin olayı nasıl kapatmak istediğini gösteriyor. İki yıldır bu katliamı yapan asker aranıyor ama yakalanmıyor. Bu yakalanmama meselesi cezasızlık politikasının bir sonucudur. 30 yıl değil 300 yıl da geçse, bu halk kendine yapılanı, anne karnında katledilen o bebeğin hakkını unutmayacak, unutturmayacak” dedi.
Katliamda yaşamını yitirenleri anan Aydeniz, ardından Vartinis köyüne giderek, katliamda yakılan ve daha sonra müzeye dönüştürülen Öğüt ailesinin evini ziyaret etti.
Ne olmuştu?
2 Ekim 1993’te Muş’un Korkut ilçesine bağlı Vartinis köyünde yaşayan Mehmet Nasir Öğüt, Eşref Oran, Sevda Öğüt, Sevim Öğüt, Mehmet Şakir Öğüt, Mehmet Şirin Öğüt, Aycan Öğüt, Cihan Öğüt ve Cinal Öğüt askerlerce öldürüldü.
Olay, Vartinis’in kuzeyindeki dağlık alanda gündüz meydana gelen çatışmada bir astsubayın yaşamını yitirmesinden sonra gerçekleşti.
Hasköy İlçe Jandarma Komutanı, astsubayın cenazesini alıp Vartinis’in içinden geçerken aracı durdurup “Bu gece bu köyü yakacağım, başınıza yıkacağım” dedikten sonra birkaç el havaya ateş açıp ayrıldı. Gece saat 2-3 sıralarında beldeye özel harekatçı, komando ve yüzlerce askerle operasyon yapıldı.
Nasır Öğüt’ün evi köyün merkezi yerindeki belediye binasına çok yakın mesafedeydi. M. Sıddık Öğüt’e ait evin önünde bir kişinin zafer işareti yaptığı iddiasıyla ev ateşe verildi.
Görgü tanıklarının anlattıklarına göre o sırada evlerden sokaklara çıkanlar elleri yukarı kaldırılıp belediye binasının önünde toplatıldı. Yanan evin içinden çığlıklar gelmesi karşısında köy halkı kurtarmak için hareketlense de güvenlik güçleri izin vermedi.
Evin içindeki anne, baba ve yedi çocuk diri diri yandı. Görgü tanıkları ifadelerinde, küçük çocukların pencere korkuluklarına tırmanmalarına rağmen evden dışarı çıkmalarına izin verilmediğine tanık olduklarını anlattılar.
Nasır Öğüt’ün ağabey Eşref Öğüt’ün hak arama girişimleri, “aynı şeyi kendisinin de yaşayacağı” tehdidiyle karşılaştı.
Aileden sağ kurtulan tek kişi olan Mehmet Nasır Öğüt’ün kızı Aysel Öğüt suç duyurusunda bulundu. Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, evin PKK tarafından yakıldığını söyleyerek dosyayı kapattı.
Aysel Öğüt’ün gücünü toplayıp 2003’te yaptığı ikinci suç duyurusu üzerine dosya yeniden incelendi, dava açıldı.
Ancak dava “güvenlik gerekçesiyle” Muş’tan Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’ne alındı, ilk duruşma 4 Aralık 2013’te görüldü. Sanıklar ilk ifadelerinde “olayı hatırlamadıklarını” ya da “yangını PKK’nin çıkardığını” söylediler.
Olay tarihinde Hasköy İlçe Jandarma Bölük Komutanı olarak görev yapan Jandarma Yüzbaşı Bülent Karaoğlu, Hasköy İlçe Jandarma Komando Bölük Komutanı Piyede Kıdemli Üstteğmen Hanefi Akyıldız, Muş Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü Şerafettin Uz ve Jandarma Başçavuş rütbesiyle Gökyazı Jandarma Karakol Komutanlığı görevini yapan Turhan Nurdoğan sanık olarak yargılandı. Tüm taleplere rağmen dava süresince tutuklanmadılar. “Kasten ev yakmak suretiyle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet vermekten” yargılanan tüm sanıklar beraat etti.
Vartinis’teki evin enkazı, 2012-2013 yıllarında Nusaybin Belediyesi’nin katkılarıyla müze yaptırıldı. (AS)
