Ermenice'de gül anlamına gelen "Vart" ile parıltı anlamına gelen "Var" sözcüklerinden oluşan Vartavar, Ermenilerin yaklaşık beş bin senedir kutladıkları bir bayram ya da bir diğer tabirle yortu.
Ermenilerin en önemli beş yortusundan biri olan bu bayram Nuh Tufanı'nı anlatıyor. "Su bayramı" da denen Vartavar Yortusu'ndaki su serpme geleneği Nuf Tufanı'nı anlatıyor.
Hristiyanlık öncesinden beri var olan bu bayram Aziz Krikor Lusavoriç'in Kayseri'den episkopos olarak Muş'a giderken yanına Surp Garabet'in (Hovannes Mıgırdiç) kemiklerini alarak, oradaki manastıra bırakmasıyla tesis edildi.
Ermenilerin beş önemli yortusu arasında
Ermenilerin en önemli ve renkli yortularından biri olan Vartavar’ı Episkopos Sahak Maşalyan Agos’a şu sözlerle anlatmıştı:
“Vartavar, Ermenilerin beş önemli yortusundan biri. İsa Mesih’in hayatında çok önemli bir olayı anlatıyor. Mesih çarmıha gerilmeden birkaç hafta önce üç öğrencisini yanına alır ve Galile yakınlarındaki Tabor Dağı’na dua etmeye çıkar.
“İsa Mesih onların gözünün önünde biçim değiştirir, ışık saçmaya başlar ve birden bire öğrencileri görür ki, bir yanında Musa, diğer yanında İlya var. Petrus bunun üzerine ‘Buraya üç tane çardak yapalım. Biri sana, biri Musa’ya, biri İlya’ya’ der. Tam o sırada, vaftizindeki gibi, gökyüzünü ışıktan bir bulut kaplar ve bir ses ‘Benim sevgili oğlum budur, ondan razıyım’ der.”
İnsanlar birbirlerini ıslatır
Tufandan kendisini ve ailesini kurtaran Tanrı’ya şükranlarını sunmak üzere Nuh’un kurban kesip güvercin uçurduğu günü de simgeleyen bu yortuda Ermeniler yağmuru anımsamak için birbirinin üzerine su atarak ıslatırlar ya da birbirlerini göl veya akarsulara iterler.
İnsanların birbirini ıslatması dışında güvercin uçurmak ve adak adamak gibi gelenekler sergilenir bunun dışında da büyük şenlikler tertiplenir.
Twitter'da Vartavar Yortusu
Bugün biz Ermenilerin Vartavar bayramı.
— Garo Paylan - Կարօ Փայլան (@GaroPaylan) 28 Temmuz 2019
Nuh tufanından sonra yağan bereket yağmuruyla hayatın yeniden başlamasını kutlarken birbirimizi ıslatıyoruz :)
Bu eğlenceli bayramı bir zamanlar bütün Anadolu şehirlerinde böyle kutluyorduk.
Şimdi yalnızca Ermenistan’da...
Mutlu bayramlar.. pic.twitter.com/iAWsZNZLr0
Ermeni toplumumuzun Su Bayramı olarak da anılan Vartavar’ını kutlarız.
— Cemaat Vakıfları (@CemaatVakiflari) July 28, 2019
‘Vart’ (gül) ve ‘var’ (parıltı) sözcüklerinin birleşiminden oluşur.
Bu bayramdaki su serpme geleneği ise Nuh Tufanını anlatır.
Ermeni dostlarımıza keyifle ıslandıkları gül gibi bir bayram diliyoruz.
Bugün Vartavar (Վարդավառ) Ermeni inancında Nuh Tufanı’ndan sonra, Nuh gemiden inerken son bir kez yağmur yağar ve hayat yeniden başlar.Ermeniler bugün birbirini ıslatırlar. Bayramın adı 'Vartavar’ sözcüğü, ‘vart’ (gül) ve ‘var’ (parıltı) sözcüklerinin birleşiminden oluşuyor. pic.twitter.com/h0Tm2vmR3t
— levon bağış (@levoncan) July 28, 2019
bugün, ermenilerin pagan dönemden beri kutladıkları ve beş büyük bayramından biri olan vartavar, yani su bayramı. insanlar hiç tanımadıkları insanları tahmin edebileceğiniz, edemeyeceğiniz her şekilde ıslatıyor ve kimse bundan rahatsız olmuyor. fotoğraf yerevan’dan. kutlu olsun! pic.twitter.com/z6kHNyfHFE
— vartan estukyan (@estukyan) July 28, 2019
(HA)
