Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Van İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Şemsettin Bakır, Van'da yaşanan depremin ardından geçen bir yıl içerisinde devletin vaat ettiği pek çok şeyi yapmadığını ifade ederek Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Van'da yürütülen çalışmalarla ilgili verdiği bilgilerin gerçeği yansıtmadığının altını çiziyor.
bianet'e konuşan Bakır, esnafa ekonomik destek verilmemesi nedeniyle pek çok esnafın iflas etmesinin ve vergilerin ertelenmemesinin yanı sıra bugün açılışı yapılan 17 bin afet konutunun depremzedelere verilmediğine, satıldığına dikkat çekti.
Bakır, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Konutlar kâr amaçlı değil, maliyeti 110 bin lira olan evleri 75 bine verdik" sözlerine karşı çıkarak 100 metrekarelik konutların 56 bine mal edildiğini ve yüzde 50 kar elde edildiğini ileri sürdü.
Erdoğan'ın konuşmasındaki satır başları şunlardı:
"Bölgede 75 bin çadır kurarak depremzedelerin hizmetine sunduk. 13 çadır kentte depremzedelerimize her türlü hizmeti verdik. 30 bin konteyner ev kurduk. Kurduğumuz bu evler ülkemizin 50 şehrinden daha büyük bir nüfusa hizmet verdi."
"Kızılay, çok büyük görevler yaptı. 6 bin 141 vatandaşımıza dokuz ay süreyle geçici istihdam imkanı sağladık. Şu anda elimizde 3 bin civarında yapılmış fazla konut var. Bin konutumuzu kiracı kardeşlerimize kurayla satacağız."
"Konut maliyeti 110 bin lira ama depremzedeye 75 bin liraya indirdik. 345 lira aylık taksitle konutları vereceğiz. Bu konutlar dört ay içinde bitecek. Bu konutlar kar amaçlı yapılmadı. Marmara depreminin bir yıl sonra bırakın kalıcı konutları ortada konteynır bile yoktu."
"Parayı doğru kullanmadılar"
Bakır, devletin Van'da yürütülen faaliyetlerle ilgili olarak insanların gözünü boyadığını belirterek, insanların Aralık'a kadar çadırsız soğukta kaldığını, bu aşamada 11 çocuğun naylon çadırlarda öldüğünü, konteynırların ise martta geldiğini söyledi.
"TOKİ'nin yaptığı 17 bin 400 konut var. Bunlardan 15 bin 241 konuta insanlar müracaat etti. 28 bin ağır hasarlı konuttan 8 bin 500'ünü vatandaş kendisi yıktı.
"İnsanlar çaresizlikten TOKİ evlerine taşınıyor. Yapılan evler Van'ın kültürel aile yapısına uygun değil. Ayrıca bu evlere afet konutu diyorlar ama bunlar afet konutu falan değil. Bu evleri yüzde 50 kârla satıyorlar."
"100 metrekarelik bir evin maliyeti 56 bin lira. Ancak TOKİ bu evleri 75 bine satıyor.
Durumu olmayanlar kendi imkanlarıyla onardıkları evlerde veya konteynırlarda yaşıyorlar. 40 binin üstünde ev depremden etkilendi ama devlet 17 bin ev yaptı. Bunları da bedava veriyor gibi bir imaj yaratıyorlar."
"Evleri yıkılan ev sahiplerine verildi. Kalan 2 bin 500 konut da daha üst fiyata kiralayacaklar."
"Bir yıl içinde 17 bin konut yaptılar diye övünüyorlar. Ancak 1999 depremindeki olanaklarla bugünün olanakları çok farklı. Bugünün teknolojisiyle 17 bin yaptılarsa 40 bin de yapabilirlerdi."
"Türkiye'den ve yurtdışından gelen yardım paraları konut yapımına harcansa açıkta insan kalmazdı."
"Bir tır iki hazır konteynır getirebiliyordu. Biz dedik ki, bu konteynırlar parça parça getirilsin, burada monte edilsin ki daha az para harcansın. Ama yapmadılar. Şimdi de Van'a getirdikleri konteynırları aynı şekilde Suriye sınırına taşıyorlar. Duble yollara ve tırlara çok fazla para harcadılar. 30 konteynır yerine iki konteynır taşıdılar." (EKN)
