Van’da çöpler su kaynaklarının yanına dökülüyor

* Fotoğraf ve Kaynak: Mezopotamya Ajansı.

Haberin Kürtçesi için tıklayın

Van'da toplanan çöpler yaklaşık iki yıldır, Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi'ne taşınmak yerine Van Gölü'nün ve Botan Çayı'nın kenarına dökülüyor.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) döneminde Avrupa Birliği (AB) desteğiyle Van'da kurulması planlanan "Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi" 2021 yılında tamamlandı.

Tesis sayesinde kent sınırları içerisindeki çöplerin dönüştürülmesi amaçlanırken, kayyım atanan belediyeler çöpleri tesise taşımak yerine maliyeti düşürme gerekçesiyle en yakın alanlara döküyor. Bu yöntemle Çatak ilçesinde toplanan çöpler Botan Çayı'na, Erciş ilçesinde toplanan çöpler ise Van Gölü'nün kenarına dökülüyor.

Kayyımdan sonra

Van Tarihi Eserleri Koruma Araştırma Geliştirme Derneği (Van Çev-Der) Başkanı Ali Kalçık, Van'ın nüfusunun bir milyondan fazla olduğunu ve nüfusa oranla çok fazla çöpün su kaynakları kenarına döküldüğünü belirterek şöyle dedi:

"Bu çöplerin dönüştürülmediğini düşündüğümüzde ortaya dehşet bir tablo çıkıyor. Entegre Katı Atık Bertaraf Tesisi projesiyle kent merkezi, ilçe ve mahallelerdeki çöplerin toplatılıp dönüştürülmesi amaçlandı. Ancak kayyımdan sonra bu çöpler, Erciş ilçesinde Van Gölü'nün tam kenarına dökülüyor ve çöpler gölün kirlenmesine neden oluyor.

"Botan Çayı'nın kenarına dökülen çöpler ise sadece o bölgeye değil, tüm doğaya zarar veriyor. Suyun kirlenmesiyle doğal yaşamın kendisi kirleniyor. Bu kabul edilemez bir durum."


* Fotoğraf: Anadolu Ajansı.

Demokratik-ekolojik bir dünya

Tesisin kurulmasına rağmen belediyelerin su kaynaklarına gereken özeni göstermediğini ve çöplerin çevreyi kirletmeye devam ettiğini ifade eden Kalçık, sözlerine şöyle devam etti:

"Kürdistan'da bazı şeyler için 'mış' gibi yapılıyor. Burada bir katı atık tesisi var ancak ilçe ve mahallelerden atıklar toplanmıyor. Belediyeler, maliyet nedeniyle bu çöpleri en yakın yerlere döküyor. Bu mutlaka çözülmesi gereken bir sorun. Belediyelerin birinci önceliği bu çöpleri toplayıp, ayrıştırıp dönüştürmek. 'Zarara uğruyoruz' diyerek, çöpler çevreye dökülemez.

"Gelecek nesillere temiz bir çevre bırakma yükümlülüğümüz var. Yetkililerin de buna riayet etmesi gerekiyor. Yaşanılabilir bir dünya için demokratik-ekolojik bir anlayış gerekiyor."


* Fotoğraf: Anadolu Ajansı.

2021'de 40 ton çöp toplandı

Konuya dair Mezopotamya Ajansı'nın ulaştığı AKP'li Çatak Belediyesi yetkilileri ise çöplerin Botan Çayı'na dökülmediğini iddia etti. Ancak, Van Çev-Der Başkanı Ali Kalçık ve HDP'li belediye meclis üyesi, çöplerin yaklaşık iki yıldır düzenli bir şekilde Botan Çayı ve Van Gölü kenarına döküldüğünü belirtti.

Öte yandan, Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre Van Gölü'nün kıyısında sadece 2021 yılında 40 ton çöp toplandı.

Ekoloji aktivistleri belirli aralıkla Van Gölü çevresinde meydana gelen kirliliğe dikkat çekmek ve göl ile ilgili farkındalık oluşturmak için çöp toplama etkinliği düzenliyor.

Van Gölü'ndeki kirlilik

Van Gölü'nü en çok atık sular kirletiyor. Günlük 100 bin metreküp atık suyun sadece yüzde 25'i arıtılarak göle dökülüyor.

Yıllardır göle akan atık sular ve kuraklık nedeniyle sahil kıyısında bataklık görünümü oluştu.

Kuraklık ve küresel ısıtma sonucu su seviyesi azaldığı için suyun altındaki tonlarca evsel atık da yüzeye çıktı.

Kirli su ve evsel atıkların yarattığı tahribat, zaman zaman moloz dolgularıyla kapatılmaya çalışılıyor. Göl çevresine atılan çöpler ve kurulan ahırlar da kirliliğe neden olan faktörlerden biri.

(TY)