CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekilli Utku Çakırözer’in her ay derlediği ‘Basın Özgürlüğü Raporu’nun Ekim bilançosunu paylaştı.
Çakırözer’e göre yaptıkları haberler nedeniyle tehdit, soruşturma ve engellemelerle karşı karşıya kalan gazeteciler, Meclis’in yeni yasama döneminde özgürlüklerini daha da kısıtlayacak ‘etki ajanlığı’ düzenlemesi tehdidi ile karşı karşıya.
"AKP iktidarı döneminde TBMM her yasama döneminde basın ve ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı yeni yasaklar için toplanmakta" diyen Çakırözer, raporunda ekti ajanlığı düzenlemesiyle ilgili “AKP yine gazetecileri yine özgür düşünceyi sindirmek, susturmak istiyor. Sansür yasası ile susturamadıkları gazetecileri şimdi de ‘ajan’, ‘casus’ etiketiyle sindirmeye çalışacaklar. Hem de tamamen muğlak, ucu açık bir düzenleme ile. Anayasaya aykırı ve milyonların temel hak ve özgürlüklerinin yok edecek bu hukuksuz ‘etki ajanlığı’ düzenlemesine sonuna kadar direneceğiz” yorumunu yaptı.
Etki ajanlığı yasa tasarısı tekrar Meclis’te
“Anadolu basını baskılara karşı ayakta”
Çakırözer ayrıca raporunda Zonguldak’taki gazetecilerin eylemine de değindi. “AKP iktidarının yaşamını sürdürmekte zorlanan Anadolu basınına daha fazla destek vermek yerine kısıtlayıcı, yasaklayıcı politikalar yürütmesine karşı Anadolu’da gazeteciler ilk kez eylem başlattı. Zonguldak'ta çoğunluğu yerel gazetelerden olmak üzere çok sayıda gazetecinin özlük hakları ve basın özgürlüğü talebiyle 3 gün boyunca sürdürdüğü eyleme, basın meslek örgütleri ve okuyucuları da destek verdi” dedi.
Zonguldak'ta yerel basın eylemde: Gazetecilik derin bir krizde
Çakırözer’in raporuna göre Ekim’de haberleri, sosyal medya paylaşımları nedeniyle gazeteciler 50 kez hâkim karşısına çıktı. Yedi gazeteci gözaltına alındı, biri tutuklandı.
Anayasa Mahkemesi’nin basın ve ifade özgürlüğünü ihlal ettiği için iptal kararı verdiği erişim engellemeleri konusunda ise, AYM kararına uymayan iktidar onlarca habere erişim engeli getirmeye devam etti.
Yargılanan gazeteciler
Çakırözer tarafından açıklanan Ekim ayı Basın Özgürlüğü raporunda yer alan basın özgürlüğü ihlalleri şöyle:
- Gazeteciler en az 50 kez hakim karşısına çıktı.
- Hakim karşısına çıkan 3 gazeteci hakkında 8 yıl 3 ay hapis cezası verildi.
- Madımak Katliamı anmasında gözaltına alınan gazeteci Emre Orman, polislere direndiği iddiasıyla açılan davada 3 bin lira adli para cezasına mahkum edildi.
- T24 muhabiri Asuman Aranca hakkında ‘Sinan Ateş cinayeti’ne ilişkin haberleri nedeniyle açılan davada hapis cezası istendi.
- Tigris Haber Yayın Koordinatörü Naci Sapan’a Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin kayyum yönetimindeki yolsuzluklarını yazdığı yazısı nedeniyle 135 gün adli para cezası verildi.
- Haber ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle 3 gazeteci hakkında dava açıldı.
Tehdit, gözaltı, soruşturma, dava
- Aralarında SAHA EXPO Fuarı'nda İsrail ordusuna silah sağladığı bilinen BAE Systems'i protesto eden gazeteci Adem Özköse’nin da bulunduğu 7 gazeteci gözaltına alındı.
- Yeni Asya gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Kazım Güleçyüz, sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek tutuklandı.
- İzmir Karabağlar’da kaçak yapılan Kuran kursu binasını görüntüleyen Halk TV ekibinin haber yapması engellendi.
- Halk TV programcısı Şule Aydın evinin girişindeki duvara cinsel taciz içeren mesaj yazılarak tehdit edildi.
Habere engel, gazeteye toplatma
- Ekim ayında gazetelere yönelik toplatma kararının verilmesi de dikkat çekti. Yeni Yaşam gazetesi yazarı Fırat Can’ın yazısına erişim engeli getirilirken, yazının yayınlandığı gazeteye toplatma kararı verildi.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa Doğan İnal, BirGün Gazetesi ile gazetenin muhabiri İsmail Arı’ya 100 bin TL’lik tazminat davası açtı.
- 30 yıllık yayın kuruluşu Açık Radyo’nun karasal yayın lisansı RTÜK tarafından iptal edildi.
- TUSAŞ’a yapılan terör saldırısı sonrası sosyal medya platformları X, Instagram, Facebook, YouTube ve TikTok’a erişim kısıtlandı. Gazetecilerin de arasında olduğu 119 sosyal medya hesabına erişim engeli getirildi.
(HA)
