7 Haziran 2015 seçimleri yaklaşırken başladığımız Güneydoğu Anadolu seçim turunda Urfalı seçmenlerle konuştuk.
Kentte Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) posterleri başta olmak üzere pek çok partinin ve bağımsız adayların posterleri var. Adaylardan öğrendiğimize göre aralarında sorun yaşanmıyor.
Belediye Meydanı’nda konuştuklarımız arasında şimdiye dek AKP’ye oy veren ancak bu seçimde vermeyeceğini söyleyen çok sayıda insanla karşılaştık.
Bunun nedeni olarak vaadedilen yatırımların gerçekleşmemesi, AKP’nin adayları, işsizlik sıralandıysa da en başta AKP’nin Suriyeli göçmenlerle ilgili politikaları var.
17 Mayıs’ta üç Suriyeli’nin yaralandığı “Suriyelileri istemiyoruz” mitingine valinin izin vermemesini tepkiyle anlatıyorlar. Suriyeli göçmenlerin daha ucuza çalışması tepkinin ana kaynağı gibi.
Halkla konuşmalarımızda HDP’nin barajı aşması halinde beş vekile kadar çıkarabileceği, AKP’nin birer vekilinin MHP ve CHP’ye kayacağı yönünde genel bir hesaplama görülüyordu.
“Araplar fire verirse AKP adayı düşer”
AKP’li orta yaşlı bir erkek kentteki Arap nüfusa karşın AKP’nin Arap adayının olmamasının bir eksiklik olduğunu “Araplar fire verirse AKP aday sayısı düşer” diye anlattı. HDP, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Cumhuriyet Halk Partisi'nde (CHP) Arap adaylar var.
''Araplar Erdoğan’ı seviyor ama genel seçimlerde adaylara bakacaklar. Bu oyların MHP’ye kayma ihtimali var.''
Konuştuğumuz AKP'li Suriyeli göçmenlerin arasında akrabalarının olduğunu, kendi imkanlarıyla onlara ev hazırladıklarını anlattı.
Kentte çok kişiden şikayet olarak duyduğumuz Suriyeli göçmenlerin daha ucuza çalıştığını o da belirtti ancak diğerlerinden farklı olarak, Urfalılar için “Bizimkiler çalışmıyor” diye ekledi.
“AKP kötünün iyisi”
Parkta karşılaştığımız genç kadın yeni evlenmiş, eşi de kendi de çalışmıyor.
“AKP kötünün iyisi” dedi; “Oyları AKP’ye de BDP’ye veren var. Şimdi adaylar geziyor ama seçimden sonra yoklar.”
“13 yılda 163 projeden 1’ini yapmadılar”
HDP’li bir genç erkek AKP için “13 yılda dedikleri 163 projeden birini bile yapmadılar” dedi.
“Oyum HDP’ye, inşallah barajı geçeri elektrikler kesilmez, trafolara kediler girmez”
“Suriyeliler AKP’den soğumama sebep oldu”
Belediye binası önünde oturan biri yirmilerinde diğerleri orta yaşlı dört kadınla konuştuk, dışarıda bir işte çalışmıyorlar.
“Kadın istihdamı az. Eşim zaten çalışmama izin vermez ama çalışsak ne kadar kazanacağımız belli, çocuğa bakacak insana vereceğimiz parayı ancak çıkarır.”
AKP seçmeniler ama içlerinden biri şimdiye dek AKP’ye oy verdiğini, bu seçimde bağımsız adayı desteklediğini söyledi. Geçim sıkıntısı, faturaların yüksek olması oyunu değiştirmesine sebep olmuş.
“Suriyelilerden şikayetçiyiz. Eşim kasap, her binanın altında kasap var. Hırsızlık, kavga gürültü…” diye şikayetlerini sıralayan arkadaşı ona karşı çıkınca “Yaşadığımız ortama bak. Şikayetlerin hep ondan kaynaklanıyor” yanıtını verdi.
Sohbet ilerledikçe “Suriyelilerden şikayetçiyim” diyen kadın “Suriyeliler konusu aslında AKP’den soğumama sebep oldu” diye ekledi.
Genç kadın “Seviyoruz AKP’yi, partimiz iyi” diye katıldı sohbete.
Bir diğeri “Kürtlerin inadına AKP’ye oy vereceğim, askere şehit demiyorlar da dağda ölene diyorlar” dedi. Kürt siyasetçilerden mi bu söylemi duyduğunu sorduğumuzda etrafındakilerden duyduğunu söyledi.
Aralarındaki genç kadın, kız çocuklarının büyük çoğunluğunun okula gitmediğini anlattı; “Lise 2’den terkim. Babam istemedi. Okulda taciz de oluyordu”.
Diğer kadınlar yoksulluğu da kız çocuklarının okula gitmemesine sebep gösterdi.
Sohbet biterken “Kadın haklarını yaz” dediler, çocukları için maddi katkı almadıklarını anlattılar.
“HDP, AKP arasında kararsızım”
Genç bir erkek şimdiye dek AKP’ye oy verdiğini, bu seçimde HDP, AKP arasında kararsız olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Demirtaş’a oy verdiğini “Kürtleri azınlık olarak görmesinler istedim” diye anlattı.
Oyunun değişmesinde yolsuzluk operasyonlarından çok AKP’li belediyenin hizmetlerinden memnun olmamak yatıyor.
Ancak yolsuzluk operasyonuyla oyunu değiştirenler de var. Orta yaşlı bir kadın şimdiye de AKP’yi desteklediğini ancak bu kez vermeyeceğini söyledi, kimi desteklediğini açıklamadı:
“Ayakkabı kutuları var, adalet yok, kendimi güvende hissetmiyorum. Savcılara hakimlere yaptıklarını gördük. AKP’nin oyları bölünsün, tek başına iktidar olmasın istiyorum.”
Aynı kadın Suriyeli göçmenler ile ilgili “Suriyeliler toplumun huzurunu bozuyor. Rabbim kimseyi vatanından etmesin ama kültür, dil farklılığı var. Hastaneye geliyorlar, perişanlar, ayakkabıları yok.”
“Merkez sağ CHP’ye kaydı”
1. Sıradan Ali Murat Bucak’ı aday gösteren CHP’nin davullu zurnalı seçim bürosu açılışına denk geldik. Konuştuğumuz bir CHP’li, dört milletvekili hedeflediklerini anlatırken adayların bağımsız girdiklerinde aldıkları oylara işaret etti.
“2002’den sonra CHP hiç milletvekili çıkaramadı, o seçimden beri en coşkulu zamanı. CHP adayları arasında eski Saadet Partisi, Doğru Yol gibi partilerden gelenler var. Merkez sağı birleştirdik, sağ da bize kaydı.” (BK)
* Bu gezi P24 koordinatörlüğünde gerçekleşti.
HDP | CHP | MHP | AKP |
Osman Baydemir Dilek Öcalan İbrahim Ayhan Leyla Güven Ziya Çalışkan Yasin Batan Gülcan Avcı Serhat Dicle Yüksel Hadle Uğur Rasim Çakmak Yağmur Akay Ayşe Doğan | Ali Murat Bucak Hasan Oğul Resul Bebe Sedat Sağır İsmail Bahçacı Mahmut Han Şahin Akile Yektaş Muzaffer Yiğitbaşı Kemal Eşsiz Ahmet Helvacı Lütfü Küçükbayrak Caner Çamlıbel | İbrahim Özyavuz İsmail Bağış Mehmet Ayhan Mehmet Akdeniz Mustafa Çiftçi Murat Kaçak İsmail Akbulut Şermin Ataş İsmail Taş Ömer Çağlar Yılmaz Mahmut Subaşı Mustafa Remzi | Nureddin Nebati Mehmet Kasım Gülpınar Seyit Eyyüpoğlu Mazhar Bağlı Halil Özcan Hamide Sürücü Ahmet Eşref Fakıbaba Mehmet Akyürek Mahmut Kaçar Yusuf Eğilmez Yıldız Konal Süslü Abdullah Yeşil |
Cumhurbaşkanlığı seçimleri | Yerel seçim 2014 | Genel seçim 2011 |
Erdoğan % 68,60 Demirtaş % 26,24 İhsanoğlu % 5,16 | AKP % 60,76 BDP % 30,70 MHP % 2,62 SP % 2,33 BBP %1,22 CHP % 0,82 | AKP yüzde 64,86 İbrahim Ayhan (bğz.) % 11 İbrahim Binici (bğz.) %6,7 CHP: % 3.02 MHP: % 3 (Sonuç: 10 AKP, 2 bağımsız) |