24 Haziran’da seçim sonuçlarını etkilemeye yönelik girişimler, video görüntüler ya da yaşanan olaylara ilişkin müşahitlerce imzalanan tutanaklarla veya ıslak imzalı sonuç tutanakları ile YSK tarafından açıklanan sonuçlar arasındaki farkların tespit edilmesiyle gündeme geldi.
Söz konusu girişimlerin üç aşamada yaşandığı görülüyor: Sandıkta oy kullanma sırasında, oyların sayımında ve sayılan oyların ilçe seçim kuruluna aktarılmasında.
Oy verme aşamasında sonuçları etkilemeye yönelik girişimlerin, toplu oy kullanma, başkası adına oy kullanma ya da oy kullananlara müdahale biçiminde olduğuna ilişkin tanıklıklar mevcut.
Bu tip girişimler açısından Urfa’nın öne çıktığı görülmekle birlikte, başta Hakkâri olmak üzere başka yerlerde yaşanan benzer olaylara ilişkin de şikâyet ve itirazlar söz konusu.
CHP’li vekilin 24 Haziran’da Urfa’dan geçtiği mesajlar
Seçim günü Urfa’da seçim güvenliği için çalışan CHP heyetinde bulunan Bursa milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu, o gün Twitter üzerinden geçtiği mesajlarda, gönüllülerin köylere sokulmadığını, darp edilen gönüllüler olduğunu, toplu oy kullanma girişimleri yaşandığını, bir noktadan sonra da can güvenliği olmayan müşahitlerin merkeze çağrıldığını duyurmuştu.
Milletvekili ayrıca Twitter sayfasında, yaşananlara ilişkin müşahitlerce imzalanan tutanaklardan beşini, sokağa atılmış -HDP ve Demirtaş’a “evet” mührü basılı olduğu görülen- oy pusulalarının fotoğraflarını ve bir müşahit için hastaneden alınan darp raporunun fotoğraflarını paylaşmıştı.
Milletvekili Murat Emir: “Sandık güvenliğinin olamadığı bir seçimdi”
Aynı heyetten Ankara milletvekili Murat Emir ise seçimden sonra Özgürüz’e yaptığı açıklamalarda, “Bu seçim Urfa genelinde kirli bir seçimdi. Sandık güvenliğinin olamadığı bir seçimdi. Urfa’da da, Güneydoğu’da da… Özellikle mezralar söz konusu olduğunda” demişti.
Emir, “YSK tarafından sonuçların açıklanmasının ardından bir çalışma yapacak mısınız?” sorusuna ise, “Mutlaka. Sandık sandık yapılacak” yanıtını vermişti.
Seçim günü öğle saatlerinde bir basın toplantısı düzenleyen CHP Sözcüsü Bülent Tezcan da Urfa’da müşahitlerin girişinin engellendiği sandıkları tek tek sıralamıştı. Tezcan toplantı sırasında ayrıca, “Suruç’ta sokaklarda silahlı kişiler geziyor” demişti.
“İtirazların kabul edilip edilmediğini bilmiyorum”
Seçim sırasında Urfa’da ilgili seçim kurullarına yapılan başvurularla ilgili sürecin hangi aşamada olduğunu, o günün en önemli tanıklarından Nurhayat Altaca Kayışoğlu’na sorduk ve şu yanıtı aldık:
“Mevzuata göre önce ilgili sandıklara itiraz yapılıyor. O itirazlar yapıldı, tutanaklar tutuldu. Her sandığa birer kişi gönderildiği için ve o sandıklarda başka kişilerin tutanaklara imza atma olanağı olmadığı için bizim arkadaşlar tek başlarına tutanakları düzenlediler. Her bir sandıkla ilgili tutanakları ekleyerek Urfa’daki ilçe seçim kurullarına itirazlar yapıldı. Sonrasını ben de takip edemedim. Sonuçta itirazlar kabul edildi mi, edilmedi mi, onu tam bilmiyorum.”
“Gelmeyenlerin yerine biz oy kullanırız” düzeni
“Sizce Urfa’da seçimin güvenli yapılmadığına ilişkin delil var mı?” sorusunu ise Nurhayat Altaca Kayışoğlu şöyle yanıtladı:
“Urfa’da hiçbir konuda yasaların uygulanmasını denetleyen kurumlar işlemiyor. Çünkü orada, özellikle kırsalda, köylerde bir düzen kurulmuş. O düzen de şu: ‘Gelmeyenlerin yerine biz kullanırız. Kadınlar gelmez, kadınların yerine eşleri kullanır’ şeklinde alışılagelmiş, kabul edilmiş bir düzen var. Gönüllü arkadaşlarımız bunları engellemek için dağıldılar, görev yaptılar, ama tabii ciddi tehditlerle karşılaştılar. Yıllardır alışılagelmiş bir düzeni bozmaya gelmiş insanlar olarak görüldüler.”
Sandıkta milletvekiline saldırı girişimi
Eyyübiye’nin Sağlık mahallesinde kendisine yönelik bir saldırı girişimi olduğunu teyid eden Nurhayat Altaca Kayışoğlu şunları söyledi:
“Oldu. Özgür Özel’in kardeşi Barış Özel orada tutanak tuttu. Mehmet Ali Çelebi’yle de beraberdik. Orada hakikaten bir algı var. ‘Burada kanun yok, burada hukuk yok, burada devlet yok’ algısı var. Maalesef bu gerçeği gördük.”
“Atı alanın Üsküdar’ı geçtiği kültürü”
O gün Urfa’da bulunan Ankara milletvekili Murat Emir de yapılan itirazların akıbetinden habersiz olduğunu söylerken, Urfa’da 24 Haziran’da yaşananların yeterince gündeme gelip gelmediği konusunda, “Gelmesi gerekir. Yeteri kadar gelmiyor tabii. Türkiye’deki siyasi ortamla ilgili. Atı alanın Üsküdar’ı geçtiği kültürü hâkim olduğu için böyle oluyor” dedi. (ŞA)
