Haberin Kürtçesi için tıklayın
UNICEF, 2018’de her gün yaklaşık 320 çocuk, yani saat başı 13 çocuk ve ergenin, AIDS ile ilgili nedenler yüzünden öldüğünü açıkladı.
Önleyici çabaların sınırlı kalmasının yanı sıra, antiretroviral tedaviye erişimin yetersizliğinin bu ölümlerin başlıca nedenleri arasında olduğuna dikkat çeken UNICEF, 2018 yılında 0-14 yaş grubundan HIV’lı çocukların yalnızca yüzde 54’ünün (790 bin çocuk) yaşam kurtarıcı antiretroviral tedaviden yararlanabildiğini belirtti.
Tedaviye erişimdeki eşitsizlikler
UNICEF’in paylaştığı verilere göre, HIV’lı çocukların tedaviye erişimleri açısından bölgeler arasında belirgin eşitsizlikler göze çarpıyor.
Buna göre, çocuklarda tedaviye erişimin en yüksek olduğu bölge yüzde 91 ile Güney Asya iken bu bölgeyi sırasıyla Orta Doğu ve Kuzey Afrika (yüzde 73), Doğu ve Güney Afrika (yüzde 61), Doğu Asya ve Pasifik (yüzde 61), Latin Amerika ve Karayipler (yüzde 46) ve Batı ve Orta Afrika (yüzde 28) izliyor.
Annelerin tedaviye erişimi artıyor
Raporda belirtildiğine göre virüsün bebeklere geçmesini önleme açısından annelerin antiretroviral tedaviye erişimi küresel ölçekte artış gösterdi.
10 yıldan daha kısa bir süre önce yüzde 44 olan tedaviye erişim oranı bugün yüzde 82’ye çıktı.
Ne var ki bu alanda da bölgeler arasındaki eşitsizlikler sürüyor.
Doğu ve Güney Afrika’da oran yüzde 92 ile en yüksek düzeyde. Bu bölgeyi sırasıyla Latin Amerika ve Karayipler (yüzde 79), Batı ve Orta Afrika (yüzde 59), Güney Asya (yüzde 56), Doğu Asya ve Pasifik (yüzde 55) ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika (yüzde 53) izliyor.
Fore: Mücadelede sağlanan ilerleme rehavete neden olmamalı
UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore şu değerlendirmede bulundu:
“Dünya HIV ve AIDS’e karşı mücadelede büyük kazanımlar sağlamanın eşiğine gelmiş durumdadır; ancak sağlanan ilerlemenin rehavetine kapılmamamız gerekiyor.
“Çocukların ve ergenlerin test ve tedaviye erişimlerine yönelik girişimlerin ihmal edilmesi bir hayat memat meselesidir ve bizim de onlar adına ‘hayat’ı seçmemiz gerekiyor.” “Henüz önümüzde alınacak uzun bir yol var. Hastalığın anneden çocuğa geçmesini önlemek için daha fazla sayıda hamile kadına antiretroviral tedavi uygulanmaktadır.
“Bu sayede 2 milyon yeni HIV enfeksiyonu ve beş yaşından küçük 1 milyon çocuk ölümü önlenmiş oldu. Benzer bir ilerlemeyi pediatrik tedavide de gerçekleştirmemiz gerekiyor.
“Çocuklar ve anneleri arasındaki bu açığın kapatılması, HIV enfeksiyonlu çocuklarda yaşam beklentisini ve yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.
“HIV riski ile karşı karşıya olan her çocuğu test ve tedavi etme konusundaki başarısızlık, çocukların yaşamı ve geleceği açısından hiçbir toplumun altından kalkamayacağı kadar büyük bir maliyet yaratır.
“Çocukların yaşam kalitesini korumak, sürdürmek ve iyileştirmek için HIV’la ilgili girişimler önümüzdeki ilk ve ikinci on yıllarda eksiksiz biçimde finanse edilmeli ve gerekli donanım sağlanmalıdır.”
Rapordan veriler
UNICEF raporunda ayrıca şu veriler yer aldı:
* 2018 yılında 0-9 yaş grubundan yaklaşık 160 bin çocuk HIV ile enfekte olmuştur ve böylece bu yaş grubundan olup HIV’lı toplam çocuk sayısı 1,1 milyona ulaşmıştır.
* 2018 yılında beş yaşından küçük 89 bin çocuk hamilelik ya da doğum sırasında, 76 bin çocuk da anne sütü yoluyla enfeksiyona yakalanmıştır.
* 2018 yılında 140 bin ergen kız HIV ile enfekte olurken ergen erkek çocuklarda bu sayı 50 bindir.
Tavsiyeler
UNICEF HIV/AİDS’e son verilmesi için hükümetlere ve ortaklarına ise şu çağrıda bulundu:
* Güç durumdaki bu nüfus kesiminin ihtiyaçlarına daha iyi yanıt verilebilmesi için çocuklara ve ergenlere yönelik HIV testi ve tedavisi verilerinin iyileştirilmesi.
* HIV’lı çocuklar ve ergenlerde test ve tedavi açısından görülen ve sürüp giden açığın acilen kapatılması için etkili ve yenilikçi müdahalelere yatırım yapılması ve bu müdahalelerin yaşama geçirilmesi. (EKN)
