Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) Türkiye'nin insani gelişimiyle ilgili 2008 raporunun başlığı "Türkiye'de Gençlik". Rapor, Türkiye'nin geleceğini hazırlamak için 15 yıllık bir süresinin olduğuna, bu sürede artacak genç nüfusun Türkiye için bir insani gelişim fırsatı olduğuna dikkat çekiyor ve bundan yararlanılabilmesi için istihdam, eğitim ve sağlık politikalarının yeniden biçimlendirilmesini öneriyor.
BM'nin Türkiye'deki koordinatörü Mahmood Ayub (Mahmut Eyüp) "Genç kadın ve erkekleri Türkiye'nin geleceği. Becerileri ve hevesleri var. Ama bunu tam olarak kullanma olanakları sağlanmalı" diyor.
12 milyon genç, 5 milyonu çalışamıyor ve okuyamıyor
Raporun Türkiye'de gençlerin durumuyla ilgili dikkat çektiği bazı veriler ve bilgiler şöyle:
- Ülkede 15-24 yaş arası 12 milyondan fazla kişi var.
- Gençlerde işsizlik oranı yüzde 17-18.
- Genç nüfusun yüzde 40'ı, yani yaklaşık 5 milyonu çalışamıyor veya okula gidemiyor.
- Genç kadınların gelecek umutlarını sekteye uğratan cinsiyet ayrımcılığıyla yeterince mücadele edilmiyor.
- 15 yıl sonra nüfusun yüzde 70'i çalışabilir yaşta olacak
- Nüfus artışı istihdam artışından çok daha fazla. Eğitimli genç nüfus iş bulmakta zorlanıyor.
- 15 yıl sonra, ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 70'i çalışabilir yaşta olacak. Çalışabilir yaştaki nüfus 2040'a kadar –artış oranı azalsa da- artacak.
"Görünmez" nüfus: 2,2 milyon genç kadın
Rapor, "görünmez" diye nitelediği genç nüfusa özel bir ilgi gösterilmesi gerektiğini söylüyor. Bu 2,2 milyon genç kadının arasında ne okula gidebilen ne de çalışabilenler, fiziksel engelliler, iş bulma umudunu yitirmiş olanlar, yasayla ihtilafa düşmüş olanlar ve sokağa itilmiş olanlar var.
Eğitim, sağlık, istihdam
Politika önerileri arasındaysa şunlar var:
Dijital teknoloji: Gençlerin dijital teknolojiye daha kolay erişmesi sağlanmalı.
Okul öncesi eğitim: Okul öncesi eğitime özel önem verilmeli. Farklı sosyoekonomik arka planlardan gelen çocukların nitelikli okul öncesi eğitime erişimi güvence altına alınmalı. Böylece ilkokula daha eşit bir başlangıç sağlanabilir.
Ergen sağlığına yatırım: Gençlerin sağlığına da özel önem verilmeli. Ergen sağlığı alanına doğru yatırımlar yapılmalı.
İstihdam: Mevcut emek gücünün vasıfları meslek eğitimleri ve meslek içi eğitimlerle yükseltilmeli. Geleneksel sektörler yüksek teknolojiyle modernleştirilmeli. Tarımla ilgili sektörler desteklenmeli. Gençlerin işlettiği bilişim teknolojisi şirketlerinin sayısı artırılmalı.
En önemlisi istihdam stratejisi: Rapora göre en önemli nokta bir istihdam stratejisine sahip olmak. Bunun için istihdam artışıyla ilgili en önemli özellikleri, kısıtları ve fırsatları belirlemek gerekiyor.
Katılımcı politikalar: Rapor gençlerin siyasi kurumlara güvenmesini sağlayacak katılımcı zihniyetle üretilmiş politikalara da ihtiyaç duyulduğunu söylüyor. (TK)