Suriye'nin Lazkiye kenti açıklarında düşürülen Phantom tipi RF-4E uçağın enkazı ve pilotlar halen aranıyor. Uluslararası basın ise yarın yapılacak Kuzey Atlantik Paktı (NATO) toplantısının önemine dikkat çekiyor.
Uluslararası medyanın üzerinde önemle durduğu diğer bir konu ise Türkiye'nin "askeri müdahaleyle" ilgili ne düşündüğü.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avrupa ve Ortadoğu basını Suriye'de düşürülen uçakla ilgili şunları yazdı:
The Wall Street Journal: "Diplomatik seçenekler kısıtlı"
Diplomatlar, Türkiye'nin NATO'daki talebinin belirsiz olduğunu ifade ediyor. Müttefiklerinin Ankara'yla dayanışma taahhüdünde bulunması ihtimali büyük ancak bazı üyeler askeri müdahale seçeneğine karşı.
Uçağın düşürülmesi Türkiye ve müttefiklerini çıkmaza soktu. Türkiye'nin diplomatik seçenekleri kısıtlı. Muhalefete yardım, yaptırımlar ya da diplomatik personeli geri çağırmak... Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da kamuoyunu sakinleştirmek için sert şekilde yanıt verileceğini açıkladı. Suriyeli yetkililer ise savunma amaçlı hareket ettiklerinde ısrarcı.
Jerusalem Post: "Askeri müdahale seçenek dışı"
Avrupa Birliği dışişleri bakanları, Lüksemburg'ta yaptıkları toplantıda Türkiye'yi itidale çağırdılar ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad üzerindeki baskıyı artırabileceklerini ifade ettiler. Hollanda Dışişleri Bakanı Uri Rosenthal, askeri müdahalenin seçenek dışı olduğunu açıkladı.
Uzmanlar da Türkiye'nin askeri müdahaleye başvuracağını düşünmüyor.
Debka: "Jeti Rus füzesi vurdu"
İsrail askeri yetkililerine göre, Türkiye jeti, Rusya'nın geçen hafta teslimatını yaptığı Buk M2 (SA-11) hava savunma sistemiyle vuruldu. Sistem, 30 kilometrelik alanda ses hızının üç katında uçan uçakları dahi vurabiliyor. 15 aydır Rusya'dan silah temin eden Suriye bir NATO üyesi ülkeyi ilk kez hedef aldı.
Suriyeli askerler bu hava savunma sistemi için eğitimini tamamlamadığından, Türkiye uçağına füze atılırken Rusya'dan askerler de görev almış olabilir.
Telegraph: "Suriye meşru müdafaa diyebilir"
Türkiye, NATO'yu olağanüstü toplantıya çağırarak sert bir hamlede bulundu. Bu sert tepki, İngiltere ve diğer bazı Avrupalı müttefiklerinden de destek gördü. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, olayı "kabul edilemez" olarak niteledi ve Suriye'yi ciddi sonuçlarla karşılaşabileceği konusunda uyardı.
Ancak Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'de bir müdahale için kullanacağı her argüman "Suriye'nin meşru müdafaa yaptığı" tezine çarpıp geri dönebilir.
El Cezire: "NATO toplantısının amacı ne?"
Suriye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cihad Makdisi, yaptığı basın toplantısında jetin Suriye hava sahasında vurulduğunu söyledi.
"Suriye egemenlik alanı ihlal edildi. NATO toplantısının amacı durumu sakinleştirmek ve istikrarı korumak ise umarım başarılı olur. Ancak amaç saldırıysa, Suriye hava ve kara sahasının ve karasularının Suriye Ordusu'nca kutsal olduğunu hatırlatırız."
Financial Times: "Türkiye soğukkanlı"
Tırmanan gerilim ile ilgili Türkiye soğukkanlı davranarak NATO'ya danışacak. İngiliz Dışişleri Bakanı William Hague da Davutoğlu'yla görüştü. Bakan, "Esad rejimi keyfi davranabileceği yanılgısına düşmemeli, davranışının hesabını vermek durumunda kalacaktır" dedi.
Suddeutsche Zeitung: "Amatörlük mü kötü niyet mi?"
Uçuş, Ankara'nın lanse ettiği gibi günlük bir olaya benzemiyor. Türkiye hükümeti başlangıçta olayı yatıştırmaya yönelik açıklamalarda bulundu. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ise Pazar günü yaptığı açıklamalarla tutumunu sertleştirdi. Keşif uçağı Suriye'deki tek Rus-Suriye ortak üssünün bulunduğu liman kenti Lazkiye yakınlarında uçuyordu.
Die Welt: "Türkiye Suriye'ye müdahale riskine mi giriyor?"
Türkiye'nin söylemi olaydan iki gün sonra sertleşti. Bunun nedeni diğer ülkelerle yapılan istişareler olabilir. Uluslararası alanda, Suriye'ye siyasi baskının artırılması için bu olayın nasıl kullanılabileceği planlanıyor.
Ama risk büyük. Öncelikle ekonomik açıdan büyük önem taşıyan Rusya ile ilişkiler bozulur. Esad'ın devrilmesi Suriye'yi yıkıma götürebilir. Bu da Suriyeli Kürtler'in özerklik ilan ederek Irak'taki Kürtler'e katılması durumunda Türkiye'deki Kürt sorununu artıracaktır. (AS)
