Uluslararası Adalet Divanı (UAD) Güney Afrika Cumhuriyeti'nin İsrail aleyhine açtığı "soykırım" davasındaki ihtiyati tedbir duruşmalarının bugün sona erdiğini bir yazılı açıklamayla duyurdu.
Açıklamada, Güney Afrika'nın talep ettiği ihtiyati tedbir talebini görüşmek üzere müzakerelere başlandığı ifade edildi.
Divan'ın kamuya açık bir oturumda açıklanacak ihtiyati tedbire dair kararının ne zaman ilan edileceğinin, kısa süre içerisinde bildireceği kaydedildi.
Güney Afrika ne istiyor?
Güney Afrika, Divan'dan, İsrail'i "soykırım yapmamaya, soykırımı önlemeye ve soykırımın faillerini cezalandırmaya" zorlamak için ihtiyati tedbir uygulanmasını istiyor.
Bu tür tedbirler, dava süreci devam ederken durumun daha da kötüleşmesini önlemeyi amaçlıyor.
Güney Afrika, 9 ihtiyati tedbir kararına hükmedilmesini talep ediyor.
Bu kapsamda Güney Afrika, Divan'dan, İsrail'in;
1- Gazze'deki askeri operasyonları derhal durdurmasına,
2- Kontrolü altındaki herhangi bir grup tarafından, Gazze'deki herhangi bir askeri operasyonu ilerletecek adımlar atmamasına,
3- Filistinlilere yönelik soykırımın önlemesi için gerekli tüm makul tedbirleri almasına,
4- Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesi kapsamına giren her türlü eylemden kaçınmasına,
5- Yerlerinden edilenlerin evlerine dönerek yeterli gıda, su, yakıt, tıbbi ve hijyen malzemeleri, barınak ve giysi dahil olmak üzere insani yardıma erişiminin sağlanmasına,
6- Soykırıma karışanların cezalandırılmaları için gerekli adımları atmasına,
7- Soykırımın delillerini muhafaza etmesine ve bu amaçla gelen uluslararası görevliler ve diğer yetkililerin Gazze'ye erişimini engellememesine,
8- Verilen tedbirleri uyguladığına ilişkin Divan'a düzenli rapor sunmasına,
9- Davayı zorlaştıracak veya uzatacak eylemlerden kaçınmasına hükmetmesini istiyor.
Davanın seyri
Güney Afrika 29 Aralık 2023'te ileri sürdüğü iddialar kapsamında İsrail'in soykırım suçunun önlenmesi ve cezalandırılmasına dair yükümlülüklerini ihlal ettiği gerekçesiyle başvuru dilekçesi verdi. Bu iddialar, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilere yönelik, Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi ("Soykırım Sözleşmesi") kapsamında gerçekleştirdiği iddia edilen ihlalleri içeriyordu.
Başvuru aynı zamanda Uluslararası Adalet Divanı Tüzüğü'nün 41. Maddesi ve Mahkeme İç Tüzüğü'nün 73, 74 ve 75. maddeleri uyarınca geçici tedbirlerin belirlenmesi talebini kapsıyordu. Güney Afrika, Mahkeme'den geçici tedbirler belirlemesini istedi ve bu tedbirlerin, "Soykırım Sözleşmesi kapsamında Filistin halkının haklarının daha çok, ciddi ve telafi edilemez zarara uğratılmasının önlenmesi" ve "İsrail'in soykırım yapmama, soykırımı önleme ve cezalandırma" yükümlülüklerine uyumunu sağlamaya yönelik olduğunu belirtti.
Mahkeme Kuralları'nın 74. maddesi uyarınca, "[geçici tedbirlerin belirlenmesine yönelik] talep, diğer tüm davaları önceliyor."
(AEK)
