*Donetsk'te günlük yaşam, Fotoğraflar: AA
Ukrayna'nın doğusundaki sınır bölgesi Donetsk ve Luhansk'ta Rusya ile yaşanan gerilimin arttığı dünya basınına yansıyor. ABD Rusya'yı sınıra on binlerce asker yığmakla suçlarken Rusya, iddiaları reddediyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise Batılı ülkeleri Rusya ile artan gerilimle alakalı panik yaratmamaya çağırdı.
Zelenski, olası işgal senaryolarının Ukrayna ekonomisini riske attığını söyledi. Kiev'de düzenlediği basın toplantısında konuşan Zelenski, "Saygın devlet liderleri yarın bir savaş çıkacağını söylüyor. Ancak bu panik ülkemiz için neye mal oluyor?" diye sordu.
Gerilim gündelik hayata nasıl yansıyor?
Dünya basınına bu bilgiler yansırken Ukrayna'da insanlar bu durumu nasıl yaşıyor, gündelik hayata nasıl yansıyor İsmail Daye bianet'e anlattı.
2015 yılında Ukrayna'ya göçen İsmail Daye, Zaporijya kentinde yaşıyor. Sınır hattı olan Donetsk ve Luhansk bölgesine yaklaşık 100 kilometre uzaklıkta olan bir milyon nüfuslu Zaporijya, 25-30 fabrikayla bir sanayi şehri olarak anılıyor.
Daye, dünya basınına yansıyan Ukrayna-Rusya gerilimi'nin Ukrayna'da yeni yeni konuşulmaya başladığını söylüyor.
"Savaş bölgesine yakın bir şehirde yaşamama rağmen halkta bir tedirginlikten söz etmem pek mümkün değil. Son bir iki gün içinde bu gerilim konuşulmaya başladı.
"Şubat ayının sonunda Kış Olimpiyatları bittikten sonra bir şeylerin olacağı söyleniyor. Olimpiyatlar bitmeden somut bir şey olmaz diye... Bunun belirlenmesi biraz da karşılıklı atılacak adımlara göre olacak tabii. Rusya daha da gerilimi artıracak mı, müdahale mi edecek, o bölgeyi işgal mi edecek...
"Somut bir gerginlik yok"
"Şu anda burada, dünyada yaratıldığı gibi somut bir gerginlik, her an vurulacakmışız gibi bir durum yok insanlar arasında yani.
"Burada kilit nokta Ukrayna'nın güvenliği, geleceği ne olacak? Ukrayna nüfus olarak gittikçe azalıyor. Şu anda 40 milyon nüfusa indi. Savaş bölgesi yani sınırdaki Donetsk ve Luhansk bölgesi ise 3-4 milyona indi. O bölgede yoğun bir şekilde Rusça konuşuluyor.
"2014 yılından bu yana o bölgede gerginlik var. O dönem ekonominin daha iyi olduğu söyleniyor. Ondan sonra bozuldu her şey. İstikrar, denge vardı.
"Silah satışları arttı"
"Donetsk ve Luhansk bölgesi yeraltı kaynakları, kömür açısından zengin bir bölge. Paylaşılamadığı için bu gerilimin çıktığı biliniyor. NATO'nun buraya girmesini isteyen oligarklar var. Dolayısıyla bu durumdan ABD faydalanmak istiyor. Buraya şu anda silah satışları arttı. ABD silah satıyor, İngiltere destekliyor. Kanada eğitim için asker yolluyor bildiğim kadarıyla. Silah tüccarları para kazanıyor. Savaş, dünyanın diğer yerlerinde olduğu gibi iyi para getiriyor."
Daye, sınır bölgesinde devam eden çatışmaları takip ettiğini belirterek, "Donetsk ve Luhansk bölgesinde ölü ve yaralı sayısı azalıyor. Daha da düştü. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de olağanüstü bir durumun olmadığı söylüyor. Çatışmalar rutine binmiş durumda."
"Gerilim ABD-Rusya arasında"
"Rus ile Ukraynalıyı ayırmak çok zor bir şey" diyen Daye şöyle devam ediyor:
"Etle tırnak gibi bir şey. Dil olarak düşündüğümüzde de iç içe geçmiş. Putin 'Ukrayna ile Rus halkı aynı' diyor ya asılnda yanlış değil. Tarihsel birliktelikleri var sonuçta. Etnik bir gerilim asla yok. Halklar arasında da bir gerilim yok. Benim gözlemlediğim, gerilim daha çok ABD ve Rusya arasında. Buradaki insanlar Rusya'nın Ukrayna'ya saldıracağını düşünmüyor. Neden saldırsın. Kimle, neyi savaştıracaksın. Halklar da birbiriyle savaşmak istemez.
"Rusya, Ukrayna'nın NATO'ya katılmayacağının yazılı garantisini istiyor. İki tarafın halkı da savaş istemiyor. Asıl durum ne tanınacak durumu. Resmiyette nasıl bir isim konulacak o bölgeye. Bağımsızlık mı, özerklik mi denilecek."
"Gündem pahalılık, insanlar başka ülkelere gidiyor"
Ukrayna'nın asıl gündeminin ise hayat pahalılığı ve zamlar olduğunun altını çizen Daye şunları söylüyor:
"İnsanlar bıkmış, yılmış... Zelenski'nin seçilmesinin başat nedeni de 2014'ten beri süren bu gerilime son vermekti. Halk, Zelenski'ye bunun için özellikle oy verdi. O da bağımsız değil tabii ki ama Poroşenko'ya göre şu anda daha iyi.
"Şu anda asıl gündem yoksulluk. Hayat pahalılığı inanılmaz boyutlarda arttı. Dolar arttı. 1 dolar 28-29 Grivna. Fiyat artışları...İnanamıyorum fiyat artışlarına. Şu anda bir litre benzin 16 Türk lirası. Gıda fiyatları, ekmek çok arttı. Bir lavaş 8 Türk lirası. Ve buğday ambarı bir ülke olmasına rağmen... Buranın gerçek gündemi, halkın gerçek gündemi yoksulluk, pahalılık. İnsanlar dile getirmiyor, tepki yok. Kaçıyorlar, başka ülkelere gidiyorlar."
(AÖ)
