İsrail Dışişleri Bakanlığı, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) İsrailli yetkililer hakkında tutuklama emri çıkarılması ihtimaline karşı dünyadaki büyükelçiliklerinden hazırlıklı olmalarını istedi.
Yedioth Ahronoth gazetesine konuşan İsrailli bir yetkili, mahkemenin İsrailli yetkililere karşı gizli tutuklama kararı çıkarabileceği yönündeki endişelerini paylaştı.
Haberde, mahkeme tarafından olası bir gizli tutuklama kararı çıkartılan İsrailli yetkililerin, bu durumu ancak Avrupa’ya seyahat ederken öğreneceğine inanıldığı da vurgulandı.
“Biden’dan yardım istedi”
The Times of Israel gazetesine konuşan adı açıklanmayan üst düzey İsrailli bir yetkili, İsrail Milli Güvenlik Konseyi'nin olası bir tutuklama kararını engellemek için kampanya yürüttüğünü söylemişti.
İsrailli gazeteci ve siyasi analist Ben Caspit, "Walla" sitesi için kaleme aldığı yazıda, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun tutuklama kararını engellemek adına yoğun telefon trafiği yürüttüğünü, başta ABD Başkanı Joe Biden olmak üzere liderlere "durmaksızın telefonla baskı yaptığını" aktardı.
Walla internet sitesindeki haberde, İsrailli yetkililerin, UCM'nin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi hakkında tutuklama emri çıkartmaya hazırlandığı konusunda son iki haftadır daha fazla endişe duymaya başladığı belirtildi.
Netanyahu ile Biden arasında önceki gün gerçekleşen telefon görüşmesinde, Netanyahu'nun Biden'dan UCM'nin olası tutuklama kararını engellemek için yardım istediği aktarıldı.
Uluslararası kampanya başlatacak
İsrailli Kanal 13 televizyonu, UCM’nin, Netanyahu, Gallant ve Halevi hakkında uluslararası tutuklama kararı çıkarılması olasılığını değerlendirdiğini yazmıştı. Haberde, Netanyahu'nun UCM'nin muhtemel kararını engellemek için Hollanda, Çek Cumhuriyeti ve Avusturya'dan mevkidaşlarıyla görüşeceği iddiası yer aldı.
İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve İsrail'in Washington Büyükelçisi Mike Herzog', ABD Kongresi ve ABD Başkanı Joe Biden yönetimiyle temaslarda bulunacak.
Habere göre, İsrailli yetkililer, uluslararası tutuklama kararlarının, alt seviyedeki askerler hakkında değil "politika yapanlar hakkında" çıkmasını bekliyor. UCM'nin uluslararası tutuklama kararı çıkarması durumunda, İsrail, aralarında "UCM'nin kararına karşı uluslararası düzeyde siyasi kampanya başlatılması" dahil olmak üzere bir dizi "acil önlem alınmasını" onayladı.
İsrail'de yayın yapan Kanal 12'nin 19 Nisan'daki haberinde de UCM'nin Gazze Şeridi'nde savaş suçları işlediği gerekçesiyle Netanyahu ve İsrailli üst düzey yetkililer hakkında uluslararası tutuklama emri çıkarma üzerinde çalıştığı duyuruldu.
The Times of Israel gazetesine konuşan adı açıklanmayan üst düzey İsrailli bir yetkili, UCM'nin olası tutuklama kararına temel teşkil edecek ana unsurun İsrail'in "Gazze'deki Filistinlileri kasten aç bırakması" olacağının altını çizerek, ABD'nin de olası bir tutuklama kararının önüne geçmek için diplomatik çaba gösterdiği yönündeki iddiaları doğruladı.
İsrailli askeri analist Amos Harel, Haaretz'te çıkan yazısında, Tel Aviv yönetiminin UCM Başsavcısı Karim Khan'ın bu hafta içinde Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi hakkında tutuklama kararı çıkarabileceği varsayımıyla çalıştığını bildirdi.
Netanyahu: Boyun eğmeyeceğiz
Başbakan Netanyahu, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, "Benim liderliğimde İsrail, kendini savunma hakkının UCM'nin girişimiyle sarsılmasına izin vermeyecek. Ortadoğu'nun tek demokrasisi ve dünyanın tek Yahudi devletinin, liderleri ve askerlerinin yakalanması tehdidi kabul edilemez. Buna boyun eğmeyeceğiz" dedi.
İsrail'in "zafer yolunda ilerlemek ve kendisini savunmaktan vazgeçmeyeceğini" ileri süren Netanyahu, UCM'nin kararının "İsrail'in eylemlerini etkilemeyeceğini ancak vahşi terörizm ve kasıtlı saldırılara karşı mücadele eden tüm demokrasilerin liderlerini etkileyeceğini" savundu.
İsrailli Maariv gazetesi, tutuklama emri çıkarılma ihtimali nedeniyle Netanyahu'nun “doğal olmayan bir şekilde korktuğunu ve gergin olduğunu” yazdı.
ABD: UCM’nin yetkisi yok
Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, günlük basın brifinginde UCM'nin Netanyahu'ya yönelik muhtemel tutuklama kararına ilişkin, UCM'nin yetkileri konusunda ABD olarak bugüne kadarki pozisyonlarının değişmediğini ve mahkemenin İsrailli yetkililer hakkında hüküm verme yetkisine sahip olduğunu düşünmediklerini söyledi.
ABD'li sözcü, UCM'nin hem Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırıları hem İsrail yönetiminin Gazze'deki saldırılarıyla ilgili olarak yetkisinin olmadığını, "UCM soruşturması konusunda görüşümüz açık ve net. Biz bunu desteklemiyoruz ve onların bu alanda yargı yetkisi olduğuna inanmıyoruz" sözleriyle savundu.
Jerusalem Post'a konuşan İsrailli bir diplomat, ABD yönetiminin sessizliğine dikkati çekerek, "(ABD Başkanı Joe) Biden nerede? İsrail, potansiyel olarak günah keçisi ilan edilecekken neden sessiz kalıyor?" diye sordu.
İsrailli diplomat, ABD'nin açık veya taktiksel desteği olmadan UCM'nin Başbakan Netanyahu ve İsrail ordusunun üst düzey yöneticilerine karşı harekete geçemeyeceğini savundu.
Güney Afrika: Bu hafta karar çıkmasını bekliyoruz
Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Vincent Magwenya, basına yaptığı açıklamada, UCM'nin bu hafta içerisinde Netanyahu hakkında bir tutuklama kararı çıkarmasını beklediklerini belirtti.
Magwenya, "Çıkabilecek bir tutuklama kararıyla ilgili olarak gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Uluslararası hukuku korumak, vatandaşların hayatlarını güvence altına almak için kurulmuş kurumların yaptığı her türlü müdahaleyi, bu önlemler alınırken alkışlayacağız" dedi.
UCM'ye taraf ülkelerden biri olarak Güney Afrika'nın uluslararası hukuk ilkelerine bağlılığını vurgulayan Magwenya, "Hiçbir ülkenin ve hiçbir bireyin bu uluslararası yasal yükümlülüklerin üstünde olmaması gerektiğine inanıyoruz" diye konuştu.
Güney Afrika, geçen yıl kasım ayında İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının soruşturulması için Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) başvurmuştu. Ardından, 29 Aralık 2023'te, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle İsrail aleyhine UAD'de dava açtı. UAD, iki ayrı başvuruya dair tedbir kararlarına hükmetti.
Yüksel: İnsanlığa karşı suç
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcısının harekete geçerek, soruşturmayı daha da hızlandırarak İsrailli yetkililer hakkında tutuklama emri çıkarmasının kaçınılmaz bir zorunluluk olduğunu belirtti.
İsrail'in, Filistin'deki katliamlarında çok sayıda sivilin hayatını kaybettiğini anımsatan Yüksel, AA’ya yaptıı açıklamada, İsrail'in eylemlerinin, soykırım suçu, insanlığa karşı suç ve savaş suçu niteliğinde olduğunu vurguladı.
(AS)
