Uluslararası Şeffaflık Örgütü (Transparency International) 1995’ten bu yana her yıl yayınladığı Yolsuzluk Algı Endeksi’nin 2014 yılı sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Sonuçlara göre Türkiye bir önceki endekse göre beş puan düştü. Türkiye bu rakamla 175 ülke arasında en çok düşüş yaşayan ülke oldu.
Endeksi kamuoyuyla paylaşan Türkiye Şeffaflık Derneği Başkanı Emine Oya Özarslan yolsuzluk soruşturması, yayın yasakları, hakimlere müdahale gibi uygulamalar sebebiyle Türkiye’nin puanının 50’den 45’e düştüğünü belirterek bu şekilde altı yıllık ilerlemenin de sıfırlandığını ifade etti.
En büyük düşüş Türkiye'den
Özarslan’ın aktardığı rapor sonuçları şöyle:
* 2014 Yolsuzluk Algı Endeksi′nde küresel ölçekte ülkelerin % 69’u 50 puanın altında kalıyor. Endeks’teki sıralamada 92 puanla yolsuzluk algısının en az görüldüğü ülke olarak Danimarka en üst sırada yer alırken, Danimarka’yı Yeni Zelanda (91) ve Finlandiya (89) izliyor. Kuzey Kore ve Somali ise endekste 8 puanla yolsuzluk algısının en yüksek olduğu ülkeler olarak yer alıyor.
* Avrupa Birliği üyesi ve adayı ülkelerinin yüzde 30’ü 50 skorunun altında yer alıyor.
* En çok puan düşüşü 5 puan ile Türkiye’de yaşandı. Türkiye’yi 4’er puanla Angola, Çin, Malavi ve Ruanda izledi.
* Türkiye ülke sıralamasında 11 sıra düşüş yaşadı. 2013 yılı endeksinde 175 ülke arasında 53. sıradayken şimdi 64. sırada yer alıyor.
* 19 G20 ülkesi arasında Türkiye 10. sırada bulunurken, 20 Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkesi ile kıyaslandığında ise 7. sırada yer alıyor.
* 1995’ten beri endekste yer alan Türkiye’nin puanı hep 40 skor civarındaydı. 2011’de 42 puanken 2012’de 49 puana, 2013’te de 50 puana yükselen artış bu sene tekrar 45 puana gerilemeyle sona erdi.
Toplantıda konuşan Uluslararası Şeffaflık Örgütü Bölge Koordinatörü Conny Abel da bu sene Batı ülkelerinde de düşüş yaşandığını söyledi. Durumun “ciddi bir şekilde” ele alınması gerektiğini ifade eden Abel mentalite değişikliğine ihtiyaç olduğunu söylüyor.
Şeffaflık Derneği: Cezasızlık kültürü artıyor
Türkiye’deki bu düşüşün aslında bir demokrasi, düşünce ve ifade özgürlüğü sorunu haline geldiğine vurgu yaptığını ifade eden Şeffaflık Derneği Türkiye’nin de içinde bulunduğu hızlı büyüyen ekonomilerin yolsuzluğun artmasına neden olan bir cezasızlık ve dokunulmazlık kültürü yarattığını belirtiyor.
“Bu durum, Türkiye’nin ülke riskini yükselttiği için Türkiye’de operasyonlarını gerçekleştiren yerli veya çok uluslu şirketlerin doğrudan etkilenmesine sebep olabilecektir. Unutmamak gerekir ki, yolsuzluk algısı yüksek, şeffaflık kültürüne sahip olmayan ülkelerde, sağlıksız ekonomik büyüme ve yüksek maliyetli üretim kaçınılmazdır ve bu durum tüm ülke ekonomisine ve halka zarar verir.
“1995 yılından bu yana açıklanan Yolsuzluk Algı Endekslerine bakıldığında, Türkiye’nin sıralamadaki yeri ve puanı bakımından, son 20 yıldır yerinde saydığını söyleyebiliriz. Bu durum, Türkiye’de kamu sektörü özelinde, yolsuzlukla mücadele ve şeffaflık konularının bunca yıldır kronikleşmiş hale geldiğini, ilerleme ve iyileşme adına yeterli adımların atılmadığını ortaya koymaktadır.
“2014 Endeksi sonuçları Türkiye'nin ekonomik ve toplumsal gelişmişlik düzeyini artırabilmesi için “şeffaflık” alanında önemli eksikliklerinin varlığına dikkat çekiyor. Bu bağlamda endeksin sonuçları Türkiye’nin yolsuzlukla mücadele ve şeffaflık konusunda ilerleme kaydetmesi gerektiği şeklinde yorumlanmalı ve bu konularda yetkililer tarafından bir an önce somut adımlar atılmalıdır.”
Endeksin tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz. (EA)