1 Mart 2008'de Türkiye'nin stoklarındaki mayınları imha etmesi için zamanı doluyor. Stoklardaki mayınların imha edilmesi için imha tesisleri tamamlandı. Kasım 2007'de imha işlemleri başladı. Ancak bugüne kadar ne kadar mayının imha edildiğine ve ne zaman tüm mayınların imha edileceğine dair bilgi yok. Türkiye'nin stoklarında yaklaşık üç milyon mayın bulunuyordu.
"Mayınsız Bir Türkiye Girişimi" Sözcüsü Muteber Öğreten Türkiyenin 2003'te imzaladığı Ottowa Sözleşmesi gereği yükümlülüklerini anımsattı.
"Türkiye Ottowa Sözleşmesi'ni imzalayarak önemli bir adım attı. Ama diğer adımların da atılmasi gerekiyor. Dört yıl stoklardaki mayınların imhası için yeterli bir süreydi, ama bu süre imha tesislerinin inşası için harcandı... Şimdi bu süreyi en verimli sekilde kullanıp çok gecikmeden, 'bir gün elbet bitecek' rehavetine kapılmadan, stoklardaki mayınları imha etmeliyiz."
Türkiye'nin toprağa döşeli mayınları temizlemesi için son tarih 2014
Öğreten "Türkiye toprağa döşeli mayınlarin temizlenmesi için 2014'ün son tarih olduğunu" anımsattı; "Hâlâ ihale açılması için ihale şartnamesi bekleniyor. Süre daralıyor. Türkiye'nin 2014'e kadar toprağa döşeli tüm mayınları temizlemesi gerekiyor. 2008'e girdik, önümüzde altı yıl var" dedi.
Öğreten "Karamayını İzleme Editörü Stuart Casey-Maslen'ın Ottowa Sözleşmesi için 'Bu anlaşma, mayın temizliğini teşvik etme konusunda oldukça başarılı olmuştur. Milyonlarca mayının yok edilmesi sayısız yaşamı kurtardı ve binlerce kilometrekarelik alan yeniden üretim amaçlı olarak kullanılmaya başlandı' dediğini" aktardı.
Ottowa sözleşmesinin getirdiği yükümlülükler arasında şunlar bulunuyor:
- Karamayınlarının kullanılması, üretilmesi, stoklanması ve ticareti ve bu faaliyetleri yerine getirenlerin teşvik edilmesi yasaktır.
- Anlaşmaya taraf olan devletler, bu anlaşma yürürlüğe girdikten sonra dört yıl içinde stoklarındaki bütün anti-personel mayınları yok etmeliler.
- Beş-on yıl içinde, mayınlı alanlardaki bütün mayınlar devlet kontrolü altında yok edilmeli.
- Mayın mağdurlarına tıbbi yardım, rehabilitasyon, sosyal ve ekonomik entegrasyon yardımı sağlanmalıdır ve mayın farkındalığı programları yürütülmeli.
Türkiye'de durum
Mayıs 2006-Mayıs 2007'yi kapsayan rapora göre
- Türkiye 2006’da stoklarındaki 94 bin 111 mayını imha etti. 983 bin 166 mayının kaldığı fakat bölgenin tam olarak rakamlara dökülmediği belirtildi.
- Hükümet PKK’nin anti-personel mayın kullanmaya devam ettiğini bildirdi. Cenevre Çağrısı, 2006 Temmuz'da, PKK’nin anti-personel mayınları kullanmayacağına dair taahhütname imzaladığını bildirdi.
- Türkiye, 2007 Haziran'ında bir mayın eylem planı hazırladı ve döşenmiş olan anti-personel mayınları 2014'e kadar temizleyeceğini söyledi.
- 2006'da sivil toplum örgütlerinin yaralı ve ölüler konusunda veri toplama çalışmaları da gelişme gösterdi. (NZ/TK)
