Türkiye diplomatik olarak Şam'dan çekildi. Bu sabah itibarıyla Türkiye'nin Şam Büyükelçiği kapatıldı. Ancak Halep Başkosolosluğu kapatılmadığı için tüm diplomatik ilişki kesilmiş değil.
Ankara'dan, Şam Büyükelçisi Ömer Önhon ile diğer diplomatlara geri dönmeleri söylendi. Kapatma Başbakan Erdoğan ile ABD Başkanı Obama'nın Suriye'yi ele aldıkları görüşmenin hemen sonrasında gerçekleşti.
Daha önce Türkiye Suriye'deki vatandaşlarını ülkeyi terk etmeleri konusunda uyarmıştı. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan çağrıda "Suriye'de ikamet eden vatandaşlarımızın yurda dönmeleri kuvvetle tavsiye edilmektedir" denilmişti.
"Müdahale etmemek mümkün değil"
Başbakan Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Barack Obama dün (25 Mart), Nükleer Güvenlik Zirvesi vesilesiyle bulundukları Güney Kore'de bir araya geldi.
Erdoğan ve Obama arasındaki görüşmeye dair yapılan açıklamada ağırlıklı olarak Suriye'nin konuşulduğu belirtildi.
Basın açıklamasında Obama "Suriye'de sivillerin öldürülmesi kabul edilemez" ifadelerini kullandı. "Ölümlere karşı yapılması gerekenler var. Burada bu sürece dair eyleme geçilmesi anlamında istişareler de bulunduk... Meşru bir yönetime geçiş sürecinde birlikte çalışmaya devam edeceğiz."
Erdoğan ise Türkiye'nin Suriye'den göç edenlerin merkezi haline geldiğini söyledi. Suriye'den Türkiye'ye göç edenlerin sayısının 17 bini aştığını belirten Erdoğan, yaşanan ölümleri de vurguladı.
"Buna seyirci kalmak, bunu beklemek, buna müdahale etmemek mümkün değil. Bu bizim vicdani bir görevimiz. Bu konuda gerekli olanları uluslararası hukuk çerçevesinde yapmanın gayreti içerisindeyiz ve yapacağız."
Gündem Ortadoğu
Obama ve Erdoğan arasında ele alınan diğer konular da Ortadoğu eksenliydi: Rusya, Çin, İran...
ABD Başkanı İran'ın yükümlülüklerini yerine getirmesi ve nükleer sorun konusunda ilerleme kaydedilmesi gerektiğini belirtti.
Erdoğan da Güney Kore sonrasında, 28-29 Mart'ta gerçekleştireceği İran ziyaretinde ağırlıklı olarak Suriye'nin ele alınacağını anlattı.
Erdoğan görüşme sonrası yaptığı açıklamada Ortadoğu ve Türkiye'yle ilgili olarak şu sözlere de yer verdi: "Irak'taki gelişmeler gözardı edilemezdi. Oradaki gelişmeleri de aramızda konuşma fırsatımız oldu. Bölücü terör örgütüyle mücadelemizde ABD'yi yanımızda görmek memnuniyet vericidir. Terör örgütüyle mücadelemiz sürecektir ancak siyasi uzantılarıyla da müzakerelere devam edeceğiz."
1 Nisan'da da İstanbul'da Suriye'nin Dostları Zirvesi düzenlenecek.
ABD Başkanı İran'la ilgili olarak diplomatik sürecin kapanmakta olduğunu düşündüğünü dile geitrdi. "Bu konuyla ilgili kesinlikle ilerleme kaydedilmesi ve etkin birtakım müzakerelere ulaşılması gerekiyor... Komşu sıfatıyla Türkiye bu sürece son derece dahil. Barışçıl kullanımı destekler yönde sonlansırılmasını bekliyoruz."
PKK ve Kıbrıs
Erdoğan-Obama görüşmesinde Kıbrıs'ta masada yer alan konular arasındaydı. "Temennimiz odur ki Kıbrıs'ta beklenen geleceği yakına çekeriz" diyen Erdoğan Obama'ya "Kıbrıs'ta sabrımız tükeniyor" mesajı verdi.
Obama ise PKK ile ilgili olarak şunları söyledi: "Özellikle PKK terörü ve buna karşı olan tutumumuz konusunda uyumlu olduğumuzu söyleyebilirim." Obama Somali konusunda da ortak noktada bulunduklarını belirtti ve Türkiye'deki azınlıklarla ilgili olarak "çabaları nedeniyle" Erdoğan'ı tebrik etti.
Erdoğan ise, "Bölücü terör örgütü ile verilen mücadelede ABD'yi yanımızda görmek bizleri ayrıca memnun etmiştir. Bölücü terör örgütü ile mücadelemiz zaten devam edecektir. Ama siyasi uzantılarıyla da müzakere etme şansımız mevcuttur" dedi.
ABD Başkanı Erdoğan'ı Chicago'da yapılacak olan NATO Zirvesi'ne de davet etti. NATO Zirvesi'nde Afganistan'daki son durum ele alınacak. Erdoğan bu konuda şunları söyledi: "Tabii çok çok önem verdiğimiz konu, değerli dostum Barack Obama göreve geldiği andan itibaren aramızdaki stratejik ortaklığa yeni bir ivme kazandırmak üzere model ortaklık adını vermiş olduk. Aramızda yeni attığımız adımlarla model ortaklık sayesinde ticaret hacmimiz 20 milyar dolara ulaştı. Haziran ayında, Washington'dan sonra ikinci toplantı ülkemizde yapılacak. İnanıyorum ki bu yeni bir sıçramaya da fırsat verecektir. Üç tane de torunumun müjdesini verdim." (YY)