Türkiye’nin Suriye’deki varlığına dair tartışmaların ardından tezkerenin kabulüyle Libya, Türkiye’nin asker gönderdiği 13. ülke oluyor.
Türkiye’nin halen Asya, Afrika ve Avrupa olmak üzere üç kıtada 10’dan fazla ülkede askeri varlığı bulunuyor.
Ancak bunların çoğuna askeri üs demek mümkün değil. Birçoğunda askerler uluslararası barış gücü çerçevesinde görev yapıyor. Bazı ülkelerdeki asker sayısı da 100’den az. Birleşmiş Milletler (BM) ve NATO görevleri hariç Türkiye Irak, Suriye, Katar, Somali, Kuzey Kıbrıs ve Libya’ya kendi girişimleriyle asker görevlendirdi.
Hükümetin diğer ülkelere asker gönderebilmesi için tezkerenin TBMM’de kabul edilmesi gerekiyor.
Euronews’un Genelkurmay Başkanlığı sitesinden derlediğine göre, askerler şu amaçla sınırdışına gönderildi:
Irak: Türkiye, “PKK ile mücadele kapsamında” Irak’a askeri operasyonlar yaparken bu ülkede çeşitli şehirlerde askeri üsleri de bulunuyor. Üslerin yeri ve boyutu ise güvenlik sebebiyle açıklanmıyor.
Suriye: Barış Pınarı Harekatı’ndan sonra Türkiye, Suriye’de sınıra yakın geniş bir alanı kontrol ediyor.
Somali: Mogadişu’daki Somali Türk Görev Kuvveti Komutanlığında Somali ordusuna subay yetiştiriliyor. Türkiye askerinin ikinci sorumluluk alanı ise Aden Körfezi, Somali kara suları ve açıkları, Arap Denizi ve mücavir bölgeler.
Lübnan: Lübnan’da Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü (UNIFIL) kapsamında görev yapıyor.
Afganistan: TSK, 11 Eylül saldırılarının ardından Afganistan’a gerçekleşen operasyonlardan sonra BM kararıyla NATO misyonu çerçevesinde bu ülkede eğitim görevi yapıyor.
Katar: Körfez ülkelerinin yaptırımı sonrasında 2017 yılında bu ülkeye asker görevlendirildi ve askeri üs kuruldu.
Mali: asker, BM Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu (MINUSMA) kapsamında görev yapıyor.
Orta Afrika Cumhuriyeti: TSK Orta Afrika Cumhuriyeti’nde de BM bünyesinde bulunuyor.
Bosna Hersek: Bosna-Hersek’teki Uluslararası Barış Gücü kapsamında burada bulunuyor.
Kosova: Burada da Uluslararası Barış Gücü, 1999'dan itibaren BM Güvenlik Konseyi’nin kararı doğrultusunda sürdürülüyor.
Kuzey Kıbrıs: Türkiye’nin 1974’teki harekatından bu yana adanın kuzeyinde askeri varlık bulunuyor.
Azerbaycan: 2016’da imzalanan bir protokol ile Bakü’deki Gizil Sherg Garnizonu’nda yer alan bazı binalar ile Sumgayıt şehrindeki Nasosnaya Hava Üssü’nde bulunan bir terminal TSK’nın kullanımına tahsis edildi. Ancak Türkiye’ye üs verildiği yönünde haberlerin basında yer alması üzerine, Azerbaycanlı yetkililer bu iddiaları yalanladı.
Arnavutluk: Savunma işbirliği kapsamında 1997’de kurulan üs Adriyatik kıyısındaki Avlonya (Vlore) şehrinde bulunuyor.
Sudan: Ülkenin kuzeyindeki Sevakin Adası, 99 yıllığına Türkiye tahsis edildi. Türkiye üs iddialaırnı yalanlasa da Stockholm Barış ve Araştırma Enstitüsü’nün (SIPRİ) raporundaki Afrika haritası Sevakin’de Türkiye’nin üssü olduğunu gösteriyor.
Evrensel gazetesinin haberine göre, asker bulundurulan ülkeler ve sayıları şöyle:
Kuzey Kıbrıs 40 bin
Somali 2bin
Suriye 5 bin
Irak 2 bin 5
Arnavutluk 24
Lübnan 100
Katar 300
Bosna Hersek 250
Kosova 400
Afganistan 2 bin
Azerbaycan 100
Demokratik Kongo Cumhuriyeti 17.
(AS)
