The Economist Intelligence Unit’in 2016 Demokrasi Endeksi’ne göre Türkiye’nin puanı 5.04’e geriledi. Bu puan 2015’te 5.12’ydi.
Endeks, dünyadaki demokrasi endeksinde de düşüş olduğunu gösteriyor.
Demokrasi Endeksi seçim süreci ve çoğulculuk, kişisel özgürlükler, hükümetin işleyişi, siyasi katılım ve siyasi kültür kategorilerinde 165 ülke ve iki bölgede incelemeyi kapsıyor.
Puanlandırmalara göre ülkelere dört isimle sınıflandırılıyor: Tam demokrasi, kusurlu demokrasi, karma rejim, otoriter rejim.
Demokrasi endeksinde global düşüş
Endeks, 2016’da global anlamda demokratik durgunluk yaşandığını gösteriyor. 2015 endeksinin global ortalaması 5.55 iken 2016’da bu puan 5.52’ye düştü.
72 ülkede 2015 puanlarına göre düşüş yaşandı, 38 ülkede gelişme, 57 ülkede durgunluk görüldü.
Dünya nüfusunun yüzde 49.3’ü bir şekilde demokrasi, yüzde 4.5’i tam demokrasi, üçte birinden fazlası otoriter rejimde yaşıyor.
ABD “tam demokrasi”den “kusurlu demokrasi”ye düştü
"Tam demokrasi" olan ülke sayısı 2015’te 20 iken 2016’da 19’a düştü. Bu düşüş, ABD’nin “tam demokrasi”den “kusurlu demokrasi”ye geçişiyle yaşandı.
57 ülke "kusurlu demokrasi", 40'ı "karma rejim," 51'i "otoriter rejim" sınıflandırmasında.
Türkiye 97. sırada
Demokrasi endeksi listesinin başında Norveç, son sırada Kuzey Kore var.
Türkiye, 165 ülke ve iki bölge arasında 97. sırada.Türkiye, listede birlikte sınıflandırıldığı Batı Avrupa'daki 21 ülkede demokrasi olmayan tek ülke.
"Seçim süreci ve çoğulculuk", "kişisel özgürlükler", "hükümetin işleyişi", "siyasi katılım" ve "siyasi kültür" alanlarında en düşük notu 2.65 ile "kişisel özgürlükler" kategorisinde aldı.
"Karma rejimler" sınıflandırmasında kişisel özgürlükler kategorisi en düşük olan ülke Türkiye. "Otoriter rejim" olarak tanımlanan 51 ülkeden 32'sinde "Kişisel özgürlük" kategorisi puanı Türkiye'den yüksek.
Türkiye'nin kategorilerdeki puanları şöyle:
* Hükümetin işleyişi: 6.07
* Seçim süreci ve çoğulculuk: 5.83
* Siyasi kültür: 5.63
* Siyasi katılım: 5.00
* Kişisel özgürlükler: 2.65
Türkiye 10 yıldaki gerileme
Türkiye'de demokrasi endeksi 2006'da 5.70 iken 2016'da bu puan 5.04 oldu.
Liste başında Norveç, sonunda Kuzey Kore var
“Tam demokrasi” sınıflandırmasının ilk beş ülkesi Norveç, İzlanda, İsveç, Yeni Zelanda ve Danimarka.
“Kusurlu demokrasi” sınıflandırmasında bu sıralamanın ilk beşi Japonya, ABD, İtalya, Cabo Verde, Fransa, Güney Kore şeklinde.
Türkiye’nin de aralarında olduğu “Karma rejimler” sınıflandırmasının başında Zambiya, Gürcistan, Guatemala, Arnavutluk ve Ekvador var.
“Otoriter rejimler” sıralamasının başındaki ülkeler ise Moritanya, Ürdün, Nijer, Ermenistan ve Kuveyt.
(BK)
