* Fotoğraf: pxfuel.
Global Energy Monitor'ün bu yıl dokuzuncusunu yayımladığı ''Yükseliş ve Çöküş 2023: Kömürlü Termik Santrallerin Küresel Takibi'' raporuna göre, Çin hariç hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde işletmede olan ve planlanan kömürlü termik santrallerin sayısı azaldı.
Planlanan kömürlü termik santral kapasitesi önemli ölçüde azalmış olsa da, işletmedeki kömürlü termik santraller yeterince hızlı bir şekilde kapatılmıyor.
Rapora göre, Paris İklim Anlaşması'nın hedeflerine uymak için yılda ortalama 117 GW'lık kömürlü santralin kapatılması gerekiyor, bu da geçen yıl kapanan (26 GW) kapasitenin dört buçuk katına denk geliyor. Ayrıca yeni kömürlü termik santrallerin yapımı da durdurulmalı.
Yeni santral: Hunutlu
Rapora göre, Türkiye, planlanan kömürlü termik santral kapasitesi bakımından Çin ve Hindistan'ın ardından dünyada üçüncü sırada yer alıyor.
2022 itibarı ile Türkiye'nin proje stokunda yaklaşık 11 GW'lık kömürlü termik santral projesinin yer aldığı belirtilen raporda, bu projelerin tamamının finansman bulmakta zorlandığına ya da bir dizi yasal aksaklıkla karşılaştığına dikkat çekildi.
Paris Anlaşması'nı onaylayan Türkiye'de 2022 yılında açılışı yapılan tek santral, 1,3 GW'lık kapasiteye sahip Adana'nın Yumurtalık İlçesi Sugözü sahilinde faaliyete geçen Çin finansmanlı Emba Hunutlu Kömür Santrali.
Fotoğraf: EMBA Elektrik Üretim A.Ş.
Adana'nın hava kalitesi etkilenecek
660 MW'lik iki üniteden oluşan 1320 MW kapasiteli Hunutlu Kömürlü Termik Santrali:
- Her yıl 2,8 milyon ton kömür ithal edilecek.
- Sugözü Sahili'nde bulunan ve faaliyetine devam eden Sugözü İthal Kömürlü Termik Santrali'nin sadece 1,8 km doğusuna ikinci bir kömürlü termik santral yapılmış oldu. Böylece Adana'nın kuzeyinde yer alan Tufanbeyli Kömürlü Termik Santrali'yle ve diğer kirleticilerle birlikte, Adana'nın hava kalitesi ciddi şekilde etkilenecek.
- Projeye sırasıyla 1,5 km, 2,6 km ve 2,8 km uzaklıkta bulunan Sugözü Köyü, Herekli Mahallesi ve Demirtaş Köyü doğrudan etkilenecek.
Ülkelerin kömürden çıkış planları
Kömürsüz Avrupa ülkeleri: Belçika (2016), İsveç (2020), Portekiz (2021)
2025 yılına kadar kömürden çıkış yapacak Avrupa ülkeleri: Fransa (2023), Birleşik Krallık (2024), Macaristan (2025), İtalya (2025), İrlanda (2025), Avusturya (2023)
2030 yılına kadar aşamalı olarak kömürden çıkacak Avrupa ülkeleri: Kuzey Makedonya (2027) Danimarka (2028), Finlandiya (2029 ortası), Hollanda (2029 sonu), Slovakya (2030), İspanya (2030), Romanya (2030), Yunanistan (2028)
2030'dan sonra kömürden çıkacak Avrupa ülkeleri: Karadağ (2035), Hırvatistan (2033), Bulgaristan (2038-2040), Slovenya (2033), Çekya (2033), Almanya (2038)
Kömürden çıkış kararı almamış ülkeler: Kosova, Bosna Hersek, Polonya, Sırbistan ve Türkiye.
(TY)