Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) bağlı Türkiye Sosyal Sigortalar, Eğitim, Büro, Ticaret, Kooperatif ve Güzel Sanatlar İşçileri Sendikası (Sosyal-İş), "8 Mart'ın 100. Yıldönümünde Türkiye'de ve Dünyada Kadın Emeği ve İstihdamı Raporu" hazırladı.
Türkiye, dünyada son sıralarda
Rapora göre eğitim, ekonomik faaliyet, siyasal güçlenme, sağlık kriterleri bazı alındığında Türkiye, kadına yönelik ayrımcılık konusunda dünya ülkeleri arasında son sıralarda:
- Dünya Ekonomik Forumu'nun ''ekonomik katılım ve fırsatlar, eğitime erişim, siyasal güçlenme, sağlık ve hayatta kalabilme'' gibi dört temel kriteri esas alarak hazırladığı Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu'na göre, Türkiye 134 ülke arasında 129. sırada.
- Türkiye, ''ekonomik katılım ve fırsatlar'' kategorisinde 134 ülke arasında 130. sırada.
- Social Watch örgütünün ''eğitim, ekonomik faaliyet ve güçlenme'' kriterlerini dikkate alarak yayımladığı ''Toplumsal Cinsiyet Eşitliği İndeksi''ne göre de Türkiye 2008'de 139. sıraya geriledi.
Kadınlar işsizlikte de korunmasız istihdamda da önde
Kadınların işsizlik oranı daima erkeklerden daha yüksek seyrediyor; resmi iş düzenlemelerinden, temel işçilik haklarından, sosyal güvenlikten yoksun, yetersiz gelirle çalışan kadınlar da erkeklerden daha fazla:
- 2009'da dünyada çalışma yaşındaki erkeklerin yüzde 77.7'si, kadınların yüzde 51.6'sı iş gücüne katılıyor.
- Dünyada çalışma yaşındaki erkeklerin yüzde 72.8'i, kadınların yüzde 48'i istihdam ediliyor.
- 2007'de yüzde 6'ya düşen kadın işsizlik oranı, geçtiğimiz yıl yüzde 7'ye yükseldi. Erkeklerde bu oran yüzde 6.3.
- Geçtiğimiz yıl korunmasız istihdam edilen kadınların oranı yüzde 52.3, erkeklerinki yüzde 49.4'tü.
- Ülkelerin çoğunluğunda kadınların ücretleri erkeklerinkinin yüzde 70 ila 90'ı kadar.
Türkiye'de durum çok daha kötü
Rapora göre, Türkiye, kadınların işgücüne katılım ve istihdam oranı açısından dünya ortalamasının ancak yarısı kadar bir oran yakalayabiliyor. Kadın işsizliğinde ise oran dünya ortalamasının iki katına yükseliyor:
- 2009'da Türkiye'de kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 26 iken dünya ortalaması yüzde 51.6; Türkiye'de kadınların istihdam oranı yüzde 22.3 iken dünya ortalaması yüzde 48, Türkiye'de kadınların işsizlik oranı yüzde 14.3 iken dünya ortalaması yüzde 7 idi. Erkeklerde ise iş gücüne katılım oranı yüzde 70.6, istihdam oranı yüzde 60.7, işsizlik oranı yüzde 13.9 seviyesindeydi.
- Aynı dönemde Türkiye'de kadınların işgücüne katılım ve istihdam oranı yalnızca Orta Asya ortalamasının biraz üstünde, kadın işsizliği oranı ise yalnızca Kuzey Afrika ve Orta Asya ortalamasının altındaydı.
Rapora göre, 2009'da ücret ya da yevmiye karşılığı çalışan kadınların oranı düşerken kendi hesabına ya da ücretsiz aile işçisi olarak çalışan kadın oranı arttı. Kadınlar daha çok korunmasız istihdam biçimlerine yöneldi.(BB)
