Türkiye istedi, Elon Musk'ın X'i sosyal medyada 700 hesabı sansürledi
X'in kararttıkları arasında Erk Acarer'den Veli Saçılık'a, Halk Evleri'nden Çağdaş Hukukçular Derneği'ne, Umut Sendikası'ndan Gazete Yolculuk'a kadar birçok haber kuruluşu, gazeteci, siyasi figür, öğrenci, ve sivil toplum örgütünün hesabı var.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart'ta gözaltına alınması sonrası internet sansürüyle başlayan ifade özgürlüğü ihlalleri sosyal medya kullanıcılarının hesaplarının engellenmesiyle yeni bir boyut kazandı.
X, Türkiye'den gelen taleple yüzlerce kişi ve kuruluşun hesaplarını erişime engelledi. Sansür dünya çapında haber oldu. Politico “Musk'ın X'i, iç karışıklıkların ortasında Türkiye'deki muhalif hesapları askıya aldı” başlığını attı.
Eliza Gkritsi’nin imzasının olduğu haberde Politico “Erişim engelleri, Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın başlıca siyasi rakibi İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu gözaltına aldırmasıyla başlayan kapsamlı gösterilerin ardından geldi” dedi.
Haberde Politico, X’in sahibi Elon Musk’ı da “kendini ifade özgürlüğünün koruyucusu olarak tanımladığını” söyleyerek eleştirdi.
Bu habere kadar Türkiye’deki erişim engelleriyle ilgili herhangi bir açıklama yapmayan X, dün akşam saatlerinde ilk kez sessizliğini bozdu. Türkiye'den gelen taleple 700'den hesabı engellediğini açıkladı.
“Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun, Türkiye'deki haber kuruluşları, gazeteciler, siyasi figürler, öğrenciler ve diğer kişilere ait 700'den fazla hesabın engellenmesine yönelik çok sayıda mahkeme kararına itiraz ediyoruz.” dedi.
"İfade özgürlüğü itaatle korunmaz"
X’in açıklaması birçok kişinin tepkisini çekti. Birçok kullanıcı Metin Cihan gibi daha önceki sansürleri hatırlattı.
İfade Özgürlüğü Derneği (İFÖD) Başkanı ve hukuk profesörü Yaman Akdeniz X’e “Hukuka aykırı ve keyfi olduğunu bilmenize rağmen hesapları sansürlemek için acele ettiniz. İtirazlarınız kategorik olarak reddedildiğinde ne yapacaksınız? İlk etapta uymaya direnmeliydiniz” sözleriyle yanıt verdi.
İnternet aktivisti Işık Mater, X’in Elon Musk’a satılmadan önceki halini hatırlatarak “Eski Twitter bu taleplere direndi. Karşı koydular, hükümetleri mahkemeye verdiler, yerlerinde durdular. Siz de anahtarları teslim etmek yerine aynısını yapmalıydınız. İfade özgürlüğü itaatle korunmaz” dedi.
Avukat Erselan Aktan paylaşımı alıntılayarak “X, engellenen hesaplara itiraz edeceğini duyurdu ancak sonuç alması zor ya da bunu zaten istemiyor. Hukuka aykırı olduğunu söylediği kararları kendisi uyguladı, engellemeyi kendisi yaptı. İtirazları reddedilirse hesapların açılması yıllar alır. X görüntüyü kurtarma derdinde” ifadelerini kullandı.
Gazeteci ve akademisyen Can Ertuna da “X’in gelen mahkeme emirlerine uyduğunu açıkça belirtmeden çareyi yine aynı sistemde arayacağına dair ifade pek kökten bir çözüme işaret etmiyor” diyerek Elon Musk’ın tutumuna işaret etti.
Erdoğan'la ilişkileri iyi
Elon Musk, Ekim 2022'de Twitter'ı Jack Dorsey'den 44 milyar dolara satın aldı. Aynı tarihlerde Türkiye Sansür Yasası'nı TBMM'den geçirdi. Twitter'ın adını X olarak değiştiren Musk'ın ilk yaptığı işlerden birisi Türkiye'de temsilcilik açmak oldu. Nisan 2023'te de Musk'ın sahibi olduğu Tesla, Türkiye'de satışa başladı. Musk'ın Recep Tayyip Erdoğan ile diplomatik ve ekonomik çıkar temelli bir ilişkisi var.
Dalga dalga sansür
İfade Özgürlüğü Derneği'ne göre sansür 6 takipçili küçük hesaplardan, 100 bini aşan takipçili büyük hesaplara kadar geniş bir yelpazede.
X'te hesap engellemelerinde üçüncü dalga başladı. 6 takipçili küçük hesaplardan, 100 bini aşan takipçili büyük hesaplara kadar geniş bir yelpazede erişim engellemeleri uygulanıyor.
X, aralarında Metin Cihan, Hayko Bağdat ve Artı Gerçek gibi BTK’nin emriyle erişime engellenen 126 hesap için Anayasa Mahkemesi’ne gitti. Başvuru, Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınması sonrası başlayan sansür dalgasında karartılan 700'den fazla hesabı kapsamıyor.
Türkiye'den gelen taleple son zamanlarda binden fazla haber merkezi, gazeteci, siyasi figürler ve sivil toplum kuruluşunu karartan sosyal medya platformu X, erişim engellerini Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı.
Resmi bir açıklama yapan X, aralarında Metin Cihan, Hayko Bağdat ve Artı Gerçek gibi Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) 126 hesabı erişime engelleme emrine karşı AYM’ye bireysel başvuru yaptığını duyurdu.
X, kullanıcılarının ifade özgürlüğü haklarını korumaya kararlı olduğunu belirtti ve “Kullanıcılarımızın haklarını savunmak için mevcut tüm yasal yolları kullanmaya devam edeceğiz" dedi.
X'in başvurusu İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası Türkiye’den gelen taleple kararttığı 700 hesabı kapsamıyor.
bianet sansürü henüz uygulamaya konulmadı
X, bir süredir ifade özgürlüğü ihlalleri nedeniyle eleştiriliyordu. Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması sonrası Türkiye’de uyguladığı sansür Politico’da haber olunca açıklama yapmak zorunda kalmıştı. Protestolar sonrası Türkiye'den 700'den hesabı gelen taleple engellediklerini duyurmuştu.
Karartılan arasında Erk Acarere’den Veli Saçılık’a, Halk Evleri'nden Çağdaş Hukukçular Derneği'ne, Umut Sendikası'ndan Gazete Yolculuk'a, Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’ndan Ezilenlerin Sosyalist Partisi’ne (ESP) kadar birçok hesap var.
Engellenenler 6’dan (altı) 1.2 milyon takipçili hesaplara kadar çeşitli skalalardalar.
bianet’in 365 bin takipçili X hesabı da 24 Mart’ta 5651 sayılı ‘İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 8/A maddesi kapsamında, millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması gerekçesiyle erişime engellendi. Ancak X henüz kararı uygulamaya koymadı.
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun da aralarında bulunduğu 51 kişinin tutuklanmasına yönelik protesto eylemleri devam ederken, polis bu sabah Ankara ve İstanbul’da birçok eve şafak operasyonu düzenledi.
İstanbul’da gözaltına alınanlar arasında Emek Gençliği yöneticileri, Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyeleri de yer alıyor.
Ankara'da yapılan ev baskınlarında ise 2016 yılında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamudan ihraç edilen sosyolog Veli Saçılık da gözaltına alındı.
Ankara Barosu’ndan yapılan açıklamada, “Basın suçları savcısı tarafından 22 kişi hakkında soruşturma açıldığı öğrenilmiştir. Süreci takip etmekteyiz" denildi.
