Türk Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Sosyal Politikalar Komisyonu’nun girişimiyle İTÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Raziye Selim ve İTÜ İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Öner Günçavdı tarafından hazırlanan “Türkiye'de Bireysel Gelir Dağılımı Eşitsizlikleri: Fonksiyonel Gelir Kaynakları ve Bölgesel Eşitsizlikler” başlıklı rapor Sabancı Center’da tanıtıldı.
TÜSİAD Başkanı Haluk Dinçer, Türkiye’nin Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri arasında Şili ve Meksika’dan sonra en yüksek gelir eşitsizliğinde sahip üçüncü ülke olduğunu söyledi.
TÜSİAD Başkan Yardımcısı ve Sosyal Politikalar Komisyonu Başkanı Memduh Boydak ise gelir dağılımındaki bozulmanın derecesinin ve nereden kaynaklandığının tespit edilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Dinçer: Sadece Makroekonomik politikalarla çözülmez
Dinçer, gelir eşitsizliklerinin varlığının, iktisadi karar alıcıların gelir eşitsizliğini azaltmaya yönelik daha aktif politikalar oluşturup uygulamalarını gerekli kıldığına dikkat çekti.
“Ekonomi büyürken, bireylerin ve toplumsal kesimlerin refah düzeyinin nasıl değiştiği merak konusudur. Büyüme hızı ve kişi başına gelirdeki artışlar, refah düzeyindeki değişim hakkında genel bir fikir verir.
“Gelir dağılımı verileri ise, büyüme sürecinde ortaya çıkan refah artışının, toplumsal kesimler ve bireyler arasındaki dağılımını ortaya koyması bakımından önemle irdelenmelidir.
“Çünkü gelir dağılımında adaletsizliğin artması, sadece ekonomik değil aynı zamanda politik ve sosyal sorunlar yaratır.
“Türkiye'de en zengin yüzde 20'lik kesimin toplam gelirden aldığı pay ile en yoksul yüzde 20'lik kesimin toplam gelirden aldığı pay arasındaki fark 2002’de dokuz katken, 2007’de yedi kata geriledi.
“Fakat 2011’e gelindiğinde aradaki fark aynı düzeyde kaldı. Yani zengin ve yoksul gelir grupları arasındaki fark 2002-2007 döneminde kapanmaktayken, 2007-2011 döneminde sabit kaldı.
“Büyümenin gelir eşitsizliklerini giderici yönde etki yaratması için, gelir yaratma süreçlerinin iyileştirilmesine ihtiyaç var. Gelir dağılımı eşitsizlikleri ile sadece makroekonomik politika uygulamalarıyla mücadele edilemez.”
Boydak: Gelir farkı sosyal barışı tehdit edebilir
TÜSİAD Başkan Yardımcısı ve Sosyal Politikalar Komisyonu Başkanı Memduh Boydak da şunları söyledi:
“Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)’nın Kasım 2013 tarihli bir araştırmasına göre, gelişmekte olan ülkelerde gelir dağılımı eşitsizliği 1990'dan 2010 yılına kadar yüzde 11 oranında artış göstermiştir.
“Gelişmekte olan ülkelerde nüfusun yüzde 75’inin, yirmi yıl öncesine göre gelirin daha eşitsiz dağıldığı bir toplumda yaşadığı tespit edilmiştir. Kesimler arasındaki gelir farkının boyutları, ekonomik ve sosyal kalkınmayı ve sosyal barışı tehdit edecek düzeyde görülmektedir.”
“Ülkenin nüfus yapısı, işsizlik düzeyi, kayıt dışı ekonomi ve enflasyon eşitsizliğe yol açan yapısal unsurlar arasında sayılabilir. Bunun yanında vergi, sosyal güvenlik, tarım gibi alanlarda izlenen politikalar da gelir dağılımında bozulmalara neden olabilir.
“Gelir dağılımındaki bozulmanın derecesinin ve nereden kaynaklandığının tespit edilmesi sayesinde, etkin bir gelir dağılımı politikasının tasarlanması ve uygulanması mümkün olacaktır.” (EKN)
