Türkiye’den Irak’a “sağduyu ve itidal” çağrısı

* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Son genel seçimlerden bu yana yaklaşık dokuz aydır hükümetin kurulamadığı Irak'ta Şii siyasi ve dini lider Mukteda es-Sadr yanlılarının Yeşil Bölge'de bulunan meclisteki oturma eylemi devam ediyor.

Protestolar sürerken, Irak Başbakanı Mustafa Kazımi ve Türkiye Dışişleri Bakanlığı, taraflara "ulusal diyalog" ve "itidal" çağrısı yaptı.

Protestoculardan devlet kurumlarının boşaltılmasını isteyen Kazımi, Mukteda es-Sadr'a bağlı protestoculara seslenerek şöyle dedi:

"Mesajınız net ve soğukkanlı davranmanız takdire şayan. Ulusal tüm tarafların üzerinde anlaşabileceği ulusal çözüm projesinin hayata geçirilmesinin zamanı geldi. Protestocuları, güvenlik güçleriyle dayanışma içinde olmaya çağırıyorum ve devlet kurumlarına saygı gösterip oraları boşaltmalarını ve genel düzeni korumalarını istiyorum."

Ülkede "büyük bir siyasi tıkanıklık yaşadığını" da kaydeden Kazımi, "Güvenliği korumak ve durumu kontrol altında tutmak için gereken tedbirleri aldık" dedi, tarafları "vatana ihanet suçlamalarından kaçınmaya, aynı ülkedeki kardeşler arasında düşmanlık ve kin beslememeye" davet etti.

Kazımi'nin açıklaması sonrası Sadr'a yakın sosyal medya hesabından "Devam ediyoruz" paylaşımı yapılırken Sadr, Kazımi'nin çağrısının ardından Yeşil Bölge'den çekilme olmayacağı mesajı verdi.

"Koordinasyon Çerçevesi" de Yeşil Bölge'de

Daha önce de 27 Temmuz'da Yeşil Bölge'yi basarak Meclis binasına giren protestocular, geçici hükümetin görevde olduğu ülkede "Koordinasyon Çerçevesi"nin başbakanlık için önerdiği eski bakan ve eski eyalet valisi Muhammed Şii el-Sudani'nin adaylığına karşı çıkıyor.

Şii Koordinasyon Çerçevesi, destekçilerini Sadr Hareketi mensuplarının meclis binasını basması üzerine Yeşil Bölge çevresinde gösteriye çağırmıştı.

Bunun üzerine, Koordinasyon Çerçevesi destekçileri, üç ayrı askeri kontrol noktasını aşarak Yeşil Bölge'nin kapısına yaklaştı. Güvenlik güçleri, bölgeye girmemeleri için kalabalığa tazyikli su ile müdahalede bulundu.

Anadolu Ajansı'nın (AA) aktardığına göre, Koordinasyon Çerçevesi destekçileri, dün (1 Ağustos) itibariyle korunaklı Yeşil Bölge'nin önündeki protestolarını sonlandırmaya başladı.

Türkiye'den "itidal" çağrısı

30 Temmuz'da meclisi tekrar basan Sadr destekçilerinin eylemleri sürerken konuyla ilgili dün yazılı bir açıklama yapan Türkiye Dışişleri Bakanlığı da gerginliğin taraflarına "sağduyu ve itidal" çağrısı yaptı.

"Irak'ın başkenti Bağdat'ta cereyan eden gelişmeleri endişeyle takip ediyoruz" denilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Irak'taki gelişmelere zemin oluşturan siyasi belirsizliğin biran evvel giderilmesini ve Irak halkının beklentisi temelinde kapsayıcı, temsil kuvveti güçlü bir hükümetin daha fazla zaman geçirmeden kurulmasını temenni ediyoruz.

"Iraklıların görüş ve beklentilerini demokratik yollarla ifade etme haklarına saygı duyuyoruz. Bu bağlamda, şiddetten uzak durulması ve kamu düzeninin muhafazasına öncelik verilmesi gereğini vurguluyoruz. İlgili tüm taraflara sağduyu ve itidal içerisinde hareket etmeleri çağrısında bulunuyoruz."

Ne olmuştu?

Irak'ta Ekim 2021'de yapılan seçimlerden galip çıkan Şii siyasi ve dini lider Mukteda es-Sadr, hükümeti kuramayınca siyasetten çekilmişti.

Sadr'a bağlı milletvekillerinin çekilmesi sonrası hükümet kurma işi rakibi olan Koordinasyon Çerçevesi'ne geçmişti.

Koordinasyon Çerçevesi, 25 Temmuz'da başbakan adayı olarak eski Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı Muhammed Şiya Sudani'yi seçtiğini duyurdu.

Mukteda es-Sadr'ın destekçileri, İran destekli Şii Koordinasyon Çerçevesi'nin başbakan adayı Sudani'yi protesto etmek için 27 Temmuz 2022'de Irak'ın başkenti Bağdat'ta hükümet binaları ve yabancı misyon temsilciliklerinin bulunduğu Yeşil Bölge'yi basarak meclis binasına girdi. Protestocular, meclis binasında süresiz oturma eylemi başlattı.

Protestocular, 30 Temmuz'da Yeşil Bölgeyi basarak tekrar Meclis'e girdi.

31 Temmuz itibariyle protestolarda 250 kişi yaralanırken 2 Ağustos itibariyle protestocuların Meclis'teki eylemi devam ediyor. (SD)