Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan protestoları takip etmek için geldiği Türkiye’de tutuklanan İsveç gazetesi Dagens ETC’nin dış haber muhabiri Joakim Medin hakkında iki dava açıldı.
Medin’e hazırlanan ilk iddianamede Cumhurbaşkanına hakaret (TCK 299), diğer iddianamede ise örgüt üyeliği (TCK 314/2) ve propagandayla (TMK 7/2-2) suçlaması yöneltildi.
Medin, Cumhurbaşkanına hakaret iddiasıyla hazırlanan iddianamede İsveç’in NATO’ya katılım süreci ve buna bağlık olarak hazırlanan yeni göçmen yasasına ilişkin tartışmalar sırasında Stockholm'de Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan karşıtı bir protestoya katılmak ve haber yapmakla suçlandı.
Medin’in haberin sosyal medya paylaşımında kullandığı “Bugün hükümet, Lagradet'in (İsveç Yasama Konseyi) eleştirilerine rağmen yeni terör yasasını sundu. Hükümet, yasayı Türkiye'nin NATO sürecindeki talepleriyle ilişkilendirdi ve artık birçok Kürt örgütü yasanın gerektireceğinden korkuyor.” ifadeleri suçlamaya gerekçe yapıldı.
Yine aynı iddianamede Medin, 8 Ağustos 2023’te yaptığı bir başka haberde Erdoğan’ın maketinin LGBTİ+ bayrağı tuttuğu görseli kullanmakla suçlandı. Medin habere “Cumartesi günü Stockholm’de on binlerce kişinin katıldığı onur yürüyüşü sırasında kalabalığın arasında iki hükümet başkanı da görülüyordu. Başbakan Ulf Kristersson ve Dışişleri Bakanı Tobias Billström katıldı. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da törene katıldı, ancak yalnızca lateks maske takmış kostümlü bir manken şeklinde temsili olarak” diye yazmıştı.
Savcılık iki haberin “Erdoğan’ın şeref, onur ve saygınlığını rencide ettiğini” savundu. Bu iddianamede Medin’in 1 yıldan 4 yıla kadar hapsi istendi.
Medin ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddiasıyla 30 Nisan Çarşamba günü Ankara’da hakim karşısına çıkacak.
Yazdığı kitap ve haberlerlerle suçlanıyor
Örgüt üyeliği ve propaganda iddiasıyla hazırlanan iddianamede ise Medin, yine paylaştığı haber ve paylaşımlarda yer alan örgüt bayrakları, örgüt liderlerine ait fotoğraflar ve örgüt üyelerinin silahlı görüntüleriyle suçlandı.
Örgütle ilişkili olduğu iddia edilen kurumlar hakkında övücü haberler yaptığı, örgütün sözde yöneticileriyle röportajlar gerçekleştirdiği ve bu içerikleri hem haber sitesinde hem sosyal medya hesaplarında paylaştığı iddia edildi.
Faaliyetlerin “gazetecilik sınırlarını aştığını” savunan savcılık Medin’in yalnızca Ortadoğu’daki belli bir bölgeye, özellikle de Suriye’nin kuzeyine yoğunlaştığı, diğer çatışma bölgelerine dair herhangi bir haber ya da yazısına rastlanmadığı belirtti. Bu durum, savcılığa göre “örgütsel bağlılık ve süreklilik” göstergesi olarak değerlendirildi.
İddianamede, Medin’in çalıştığı Dagens ETC adlı İsveç merkezli haber sitesinde yayımlanan bazı içeriklere dikkat çekildi. 22 Ocak 2023, 9 Mart 2023 ve 2 Kasım 2023 tarihlerinde yayımlanan yazılarda örgüt bayraklarının, liderlerinin ve propaganda içeriklerinin yer aldığı öne sürüldü. Bu içeriklerin “örgütün legal bir yapıya sahip olduğu izlenimini vermeyi amaçladığı” ifade edildi.
Medin’in, “Kürt Devrimi ve IŞİD’e Karşı Mücadele” başlıklı kitabı da iddianamede yer aldı. Savcılık, bu kitabın hem içeriği hem de sosyal medyada tanıtımıyla birlikte “örgüt propagandasının bir parçası haline geldiğini” savundu. Kitabın tanıtımının yapıldığı kitabevindeki görseller, paylaşılan ifadeler ve okur yorumları da delil olarak gösterildi.
Ayrıca Medin’in, rojnama.wordpress.com gibi platformlarda, örgüt liderleriyle yaptığı röportajlar ve bu röportajlarda yer verilen ifadeler de örgütsel faaliyet kapsamında değerlendirildi.
İddianamede, Medin’in savunmasında sıkça vurgu yaptığı “savaş muhabirliği” ifadesine karşılık olarak, PKK/YPG gibi yapılarla Türkiye arasında “iki devlet arası savaş” değil, “terör eylemleri” olduğu belirtildi. Savcılık, Medin’in yalnızca PKK ve bağlantılı yapılarla ilgilendiğini, dünyanın diğer çatışma bölgelerine dair hiçbir haber içeriği sunmadığını vurguladı.
İddianamede Medin’in “gazetecilik” kisvesi altında örgüt adına hareket ettiğinin öne sürülerek “Sadece tek bir yapıya odaklanılması, tarafsızlık ve nesnellikten uzak yayınlar yapılması, uzun süreli saha faaliyetleri ve örgütle doğrudan temas, gazetecilik faaliyeti değil, örgütsel bağlılık izlenimi uyandırmaktadır” ifadesi kullanıldı.
“Gazetecilik faaliyeti dışında delil yok”
Medin’in savunmanlığını üstlenen Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) Eş Direktörü Avıkat Veysel Ok, iddianameye ilişkin şunları söyledi:
“Joakim Medin hakkında yürütülen soruşturma iki ayrı davaya dönüştü; ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddiasına ilişkin dava 30 Nisan’da Ankara’da görülecek, ‘terör örgütü üyeliği’ davasında ise duruşma günü henüz belirlenmedi. Her iki dosyada da gazetecilik faaliyeti dışında hiçbir somut delil yok.
Suçlamalar, Joakim’in haber amaçlı sosyal medya paylaşımları, röportajları ve seyahatlerine dayanıyor. Oysa bunlar hem Türkiye’de hem de İsveç’te suç değildir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararları açıktır: Gazetecilik faaliyetleri terör suçu olarak değerlendirilemez. Joakim derhal beraat etmeli ve özgürlüğüne kavuşmalıdır.”
Ne olmuştu?
Joakim Medin, İsveç’in günlük gazetelerinden Dagens ETC’nin yazarı ve İsveç Gazeteciler Sendikası (SJF) üyesi. İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasına karşı düzenlenen protestoları takip etmek için 27 Mart Perşembe günü Türkiye’ye geldi.
İstanbul’a iniş yaptıktan kısa bir süre sonra havalimanında gözaltına alındı. 28 Mart'ta 'örgüt üyeliği' ve 'Cumhurbaşkanına hakaret' iddiasıyla tutuklandı. Suçlama, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2023’te başlattığı ve Medin’in Stockholm’de düzenlenen bir protestoya katıldığı iddiasına dayanan bir soruşturmaya dayanıyordu. Söz konusu protestoda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bir kuklası ayaklarından asılmıştı. Ancak protestoyu düzenleyenler, Medin’in bu eyleme katıldığı iddiasını yalanladı.
Medin, önce Maltepe’ye ardından da Marmara (Silivri) Cezaevine gönderildi. MLSA'ya göre gazetecinin polis sorgususu sırasında yanında ne tercüman ne de avukat bulunuyordu. Polis, çeviri için Google Translate kullandı. Medin’e imzalatılmak istenen belgeyi çevirmeyi reddeden polis, belgeyi onun adına imzaladı ve bir nüshasını da vermedi.
Mahkemeye çıkartılan Medin'i yaklaşık üç dakika süren duruşmada tutuklandı.
(HA)
