“Türkiye’de İşsizliği Önlemek İçin Alınan Tedbirler Diğer Ülkelere Göre Yetersiz”

Fotoğraf: Pixabay

Haberin İngilizcesi için tıklayın

DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası koronavirüs salgını sürecinde Türkiye’de ve salgının yaygın olarak görüldüğü ülkelerde sosyal korumaya dönük önlem paketlerini karşılaştırmalı olarak inceledi. 

“Covid-19 Salgını ve Sosyal Koruma Raporu” adıyla bir çalışma yayınlayan sendika Covid-19 ile mücadele için dünya genelinde tedbir açıklama oranının yüzde 21,5 olduğunu tespit etti.

Türkiye’nin virüsle mücadele için ayırdığı payın gayri safi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının yalnızca yüzde 2 olduğu belirtilen raporda Salgın için açıklanan ekonomi paketinin yalnızca yüzde 2,2’sinin sosyal yardımlara ayrıldığı ve işsizliği önlemek için alınan tedbirlerin birçok ülkeye oranla yetersiz olduğu ifade edildi.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre Asya ve Pasifik bölgesinde yüzde 28,9 (13 ülke), Avrupa ve Orta Asya’da yüzde 36,2 (11 ülke), Kuzey ve Güney Amerika kıtalarında yüzde 24,4 (11 ülke) ve Arabistan Yarımadasındaki ülkelerde yüzde 8,3 (1 ülke) oranında sosyal koruma paketi açıklandığı ifade edilen raporda dünya genelinde toplam tedbir açıklama oranının yüzde 21,5 olduğu ifade edildi. 

“Türkiye’nin yardımlarının GSYH içindeki payı yalnızca yüzde 2” 

Ülkelerin sosyal koruma önlemlerinin GSYH içindeki payının belirtilen raporda şu ifadelere yer verildi: 

“Salgının hızla yayıldığı ülkelerin ekonomi paketleri ile bu paketlerin GSYH içindeki oranını karşılaştırdığımızda; Türkiye ve İtalya’da sosyal koruma önlemlerinin oldukça yetersiz olduğu görülmektedir.

“Türkiye’de Covid-19 salgınının neden olduğu sosyal sorunları ortadan kaldırmak ve sosyal korumaya yönelik önlemler almak için açıklanan ekonomi paketinin GSYH içindeki oranı sadece yüzde 2’dir. İtalya’da ise bu oran yüzde 1,4’dür.

“Salgından en fazla etkilenen ülkelerin başında gelen İspanya’da yüzde 20 ve salgına karşı hem sağlık hem de sosyal koruma açısından ciddi önlemler aldığı bilinen Almanya’da yüzde 22’dir”

“Türkiye paketlerin sadece yüzde 2,2’sini sosyal yardımlara ayırdı”

Türkiye’nin açıkladığı ekonomi paketinde en büyük desteğin işverenlere verildiği ifade edilen raporda şöyle denildi:

“İlk olarak 100 milyar TL’lik desteği içeren ekonomi paketi, 25 Nisan’da 200 Milyar TL’ye çıkarıldı. 200 milyar TL’lik ekonomi paketinin de yalnızca 4 milyar 400 milyon TL’lik kısmının sosyal yardıma ayrıldı. Yani ekonomi paketinin yalnızca yüzde 2,2’si ihtiyacı olan ailelere yardım olarak verilirken geriye kalan 150 milyar 968 milyon TL’lik kısmın da işverenlere desteğe ayrıldığı görülmektedir."

“İşsizlik büyüyücek”

Salgın nedeniyle küresel işgücünün yüzde 81’inin çalıştığı işyerlerinin tamamen veya kısmen kapatıldığı belirtilen raporda “Salgınla mücadele eden ülkelerde işsizlik ciddi bir sorun haline gelmiştir” denildi.

İşsizlik oranları yüksek olan ülkelerde işsizliğin daha da artacağı açıklanan raporda ülkelerin karşılaştırmalarına yer verilerek Türkiye'de açıklanan son işsizlik rakamlarına değinildi ve "Covid-19 ile mücadele eden ülkelerin işsizlik oranlarını incelediğimizde en fazla işsizliğin Türkiye ve İspanya'da olduğu görülmektedir" denildi.

“İşsizliği önlemek için alınan tedbirler yetersiz” 

Hükümetin çalışanlar yerine sermayeyi koruduğunu ifade eden Genel-İş, raporda şu eleştiriyi yaptı:

“Covid-19 sürecinde işçilerin sağlığı göz ardı edilerek çalıştırılmaları istenirken, kendi paraları olan İşsizlik Sigortası Fonu kaynakları dahi işçiler için kullanılmamaktadır. Zorunlu ve acil işler dışındaki işler durdurulmayarak emekçilerin sağlıkları tehlikeye atılırken, kısa çalışma ödeneği uygulaması ile işçilerin ücretleri düşürülmüş, ücretsiz izin hakkını yasallaştırması ile de işçiler sefalet ücretine mahkûm edilmiştir.

“Covid-19 salgını ile birlikte birçok işyerinin kapanması, kayıt dışı çalışan milyonlarca işçinin işsiz kalmasına yol açmıştır. Ülkemizde hiçbir sosyal güvencesi olmadan yani kayıt dışı çalışanların oranı yüzde 30’dur. Yani her 10 çalışandan 3’ü hiçbir sosyal güvencesi olmadığı için İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanamamakta ve aileleri ile birlikte açlık ve yoksulluğa terk edilmiştir.

“ILO tarafından yapılan araştırmaya göre Covid-19 salgını nedeniyle açıklanan ekonomi paketleri yaklaşık yüzde 17,9’u işsizlik yardımlarına ayrılmıştır. Ancak ülkelerin işsizlik ile mücadele için ayırdıkları payı incelediğimizde; Türkiye’de salgının neden olduğu işsizlikle mücadele için ayrılan payın oldukça yetersiz olduğu görülmektedir. Türkiye’de Covid-19 kaynaklı yardımlarda işsizlik yardımlarının payı yüzde 9,1 iken Amerika’da yüzde 14,3, Almanya’da ise yüzde 16,7’dir.”

Raporda krizin kısa sürede atlatılmasının, işsizlik ve yoksullukla mücadele kapsamında sosyal devlet uygulamalarının geliştirilmesine ve sosyal korumaların arttırılmasına bağlı olduğu vurgusu yapıldı. (HA)