Amerika Birleşik Devletleri (ABD) bu yıl yayımladığı İnsan Hakları Raporu'nda Türkiye'de ifade ve basın özgürlüğünün tehdit altına alan etkenlerden Ceza Yasası'nın (TCK) 301. maddesi ve Terörle Mücadele Yasası'na (TMY) ağırlık verdi.
Türkiye'de kamusal alanda korkusuz şekilde ve baskıdan endişe etmeden devlet ve hükümetin eleştirilemediğine işaret edilen 2008 Türkiye İnsan Hakları Raporu'nda, "Hükümet, bir takım dini ve siyasi aidiyetten insanların ifade özgürlüğü haklarını kısıtlamayı sürdürdü" tespitine yer verildi.
Clinton: Hak mücadelesini hükümetler dışına yayacağız
ABD dışında tüm dünyada insan haklarının durumuna dair raporun yayımı dolayısıyla bir açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Rodham Clinton, "İnsan hakları mücadelesini sadece hükümetlerin meselesi olmaktan çıkararak STK'ler, işverenler, dini liderler, okullar ve bireylerle birlikte çalışarak insan haklarının korunması ve kabul edilmesi için küresel ölçekte çaba harcayacağız" dedi.
"İnsan haklarına olan bağlılığımız ahlaki değerlerimizden ve ancak başka topraklardaki insanların karanlıktan çıkıp benzer hakları elde etmesiyle bizim de güvende ve refah içinde yaşayabileceğimizi bilmemizden geliyor."
Rapor: Türkiye canlı tartışmalar var ama baskı da
"İnsan hakları ve hükümet politikalarının, özellikle de ülkenin Avrupa Birliği'ne üyelik süreci, askerin rolü, İslam, siyasi İslam, Kürt sorunu, Türkiye-Ermenistan ilişkileri ve tarihsel yönleri de canlı şekilde tartışılmasına devam ediliyor. Ayrıca, bu konularda görüş beyan edenler ve yazı yazanlar, özellikle de Ermeni Sorunu alanında, soruşturmayla karşı karşıya kalabiliyorlar."
19 Ocak 2007'de işlenen Hrant Dink cinayetine ilişkin sürecin de yer aldığı raporda, 2008 yılında Kürt Sorunu'nu ele alan kitaplara baskıların bir önceki yıla göre artış gösterdiği yönünde Türkiye Yayıncılar Birliği'nin (TYB) yaptığı açıklamaya da atıf yaptı. TYB'nin, AB üyeliği perspektifi dahilinde girişilen yasal reformlara rağmen ifade özgürlüğüne yönelik ciddi engellerin sürdüğü yönündeki tespit de raporda yer aldı.
Raporda, yazarlar Temel Demirer ve Orhan Miroğlu, yayıncı Ragıp Zarakolu, çevirmenler Atilla Tuygan ve Mehdi Tanrıkulu, sanatçı Bülent Ersoy, üniversite öğrencisi Durmuş Şahin, DTP'li belediye yetkilileri Hilmi Aydoğdu ve Hüseyin Kalkan, gazeteciler Lale Sariibrahimoğlu, Ahmet Şık, Alper Görmüş, Cengiz Kapmaz, Sakine Aktan, Sebati Karakurt, Necdet Tatlıcan ve Hasan Kılıç ile ilgili vakalar da bulunuyor.
Radyo İmaj ve gazetelere sansür raporda
Ankara'da Radyo İmaj'ın yaşadığı yayın engeli, Kürt Sorunu'nu temel alan Yedinci Gün ve Azadiya Welat gibi gazetelerine verilen yayın durdurma cezalarını da işleyen raporda, "Atatürk aleyhinde içerik bulundurduğu" gerekçesiyle Mayıs 2008'den bu yana erişimine mahkeme kararlarıyla engel konan youtube.com isimli küresel video paylaşım sitesinden de söz edildi. (EÖ)
