Bernard van Leer Vakfı’nın desteğiyle Boğaziçi Üniversitesi, Hümanist Büro ve Frekans Araştırma tarafından yürütülen Türkiye’de 0-8 Yaş Arası Çocuğa Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması, Türkiye’de babaların alışveriş yapmak ve çocukla ilgilenmek dışında hiçbir ev içi sorumluluğu almadığını gösteriyor.
Babaların aile içindeki rolleri ve sorumluluklarıyla ilgili veriler sunan araştırma sonuçlarına göre, çocuk bakımına katkı konusunda da babaların karnesi pek iyi değil.
| Babanın Düzenli Olarak Ev İşlerine Katkısı | % |
| Yemek yapmak | 3,6 |
| Temizlik yapmak | 3,3 |
| Çamaşır yıkamak | 2,1 |
| Evi toplamak | 3,9 |
| Bulaşık yıkamak | 2,8 |
| Ev için alıșveriş yapmak | 48,1 |
| Çocuklarla ilgilenmek | 41,6 |
Çocuk bakımı
Çocuk bakımına katkı konusunda da babaların karnesi pek iyi değil.
Uyutmak ve ders çalıştırmak (yüzde 9,7), yemek yedirmek (yüzde 9,5), kitap okumak (yüzde 8,3) ve yıkamak (yüzde 6,9) konusunda babalar çok düşük oranlara sahip.
Çocuğun altını değiştirmek ise babaların en düşük oranda üstlendiği bir görev olarak ortaya çıkıyor: yüzde 3,4. Araştırmada bu konuya dikkat çekiliyor: "Oysa çocuğun altını değiştirmek ebeveynlerin çocuklarıyla göz göze gelerek ilişki kurduğu önemli anlardan biri olarak değerlendiriliyor."
Araştırmaya göre, babaların sadece yüzde 3,8'i çocuklarıyla yemek yiyor ve sadece yüzde 8,4'ü çocukları ile konuşuyor, dertleşiyor.
| Babanın Çocuk Bakımına Katkısı | % |
| Çocuğun altını değiştirmek | 3,4 |
| Çocuğu uyutmak | 9,7 |
| Yemek yedirmek | 9,5 |
| Yıkamak | 6,9 |
| Çocukla oyun oynamak | 27,8 |
| Beraber gezmek | 30 |
| Çocukla kitap okumak | 8,3 |
| Çocuğun kreş/okul sorunlarıyla ilgilenmek | 12,4 |
| Ders çalıştırmak | 9,7 |
Çocukla geçirilen zaman
Araştırmada anne ve babaların çocuklarıyla geçirdikleri zaman da karşılaştırılıyor.
| Anne | Baba | |
| Birlikte parka gitmek | 79,8 | 12,7 |
| Birlikte evde oynamak | 72,4 | 11,9 |
| Birlikte yemek yemek | 91,5 | 3,8 |
| Birlikte konuşmak/dertleşmek | 87,7 | 8,4 |
| Birlikte kitap/masal okumak | 71,7 | 18,5 |
Öneriler
Araştırmada durum tespitinin ardından neler yapılabileceği sorusuna da cevap aranıyor.
Dünyadaki araştırmaların çocuğun sağlıklı zihinsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimi için babaların rolünün arttırılması gerektiği yönündeki sonuçlara atıfta bulunuluyor ve birçok ülkede babaların çocuklarıyla ilgili konularda sorumluluk almasını teşvik edecek programlar uygulandığı ifade ediliyor.
“Bunlardan biri babalık izinleri.
“Babalık izninin çocukla ilişkinin artmasına, ilerleyen dönemlerde daha çok sorumluluk almaya ve annelerin konumuna olumlu etkisi olduğu belirtiliyor. Türkiye’de babalık izninin işçiler için beş gün olmasına geçen nisan ayında karar verildi.
“Özellikle orta ve düşük gelirli ülkeler için anne ve babaların birlikte veya ayrı katıldıkları çocuk gelişimi ve olumlu ebeveynlik gibi konuları da içeren eğitimler gündeme geliyor.
“Özellikle hamilelikten başlayan ve çocuk en azından ilkokula başlayana kadar devam eden bu gibi eğitimler ev ziyareti temelli veya merkez temelli olarak yürütülebiliyor.
“Bu eğitimleri mevcut sağlık, eğitim, çocuk bakımı, istihdam vb. gibi hizmetler ve altyapılara entegre ederek yaygın, erişilebilir, ücretsiz ve kaliteli olmasını sağlamak mümkün.”
Algı değişikliği
Araştırmada, babaların kendi rolleriyle ilgili algılarındaki değişikliğin ev içindeki sorumluluklarına da yansıdığını ve dolayısıyla toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilgili olumlu değişikliklere yol açtığı” da belirtiliyor.
“Aileleri güçlendiren ve babaları aile içi sorumluluklara daha fazla dahil etmeyi hedefleyen, özellikle çocukların ilk yıllarına yönelik program ve politikalar geliştirmek gerekiyor.” (YY)
Araştırma raporuna buradan ulaşabilirsiniz.
