12 Eylül darbesinin mimarlarından Emekli Oramiral Nejat Tümer, kanser tedavisi gördüğü Haydarpaşa GATA'da dün (29 Mayıs) gece 87 yaşında hayatını kaybetti. Tümer, Milli Güvenlik Konseyi'nin beş üyesinden biriydi.
Tümer'in cenazesi, yarın (1 Haziran) saat 11.00'de Deniz Harp Okulu'nda düzenlenecek törenin ve Selimiye Camisi'nde öğle vakti kılınacak cenaze namazının ardından, Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedilecek.
12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren kadroda yer alan eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Tümer, Genelkurmay Başkanı Kenan Evren başkanlığında kurulan ve kuvvet komutanlarının yer aldığı Milli Güvenlik Konseyi ile Cumhurbaşkanlığı Konseyi'nde görev yapmıştı.
Özel Yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği, darbe soruşturması kapsamında, konseyin hayatta olan üyeleri olan, dönemin Genelkurmay Başkanı ve eski Cumhurbaşkanı Orgeneral Kenan Evren (93), emekli Hava Kuvvetleri Komutanı orgeneral Tahsin Şahinkaya (86) ve Tümer'i ifade vermeye çağıracağını açıklamıştı.
Evren ve Şahinkaya ifadeye çağrıldı
Savcılık soruşturmayı, darbeyi gerçekleştiren komuta kademesiyle sınırlı tutma kararı almıştı. Tümer'in hayatını kaybetmesinin ardından, Evren ve Şahinkaya telefonla aranarak ifade vermeye çağrıldı.
Ankara Özel Yetkili Başsavcı Vekilliği, tebligatta, geçici 15. maddenin 12 Eylül 2010 referandumuyla kalktığını hatırlatarak eski komutanların ifadeye gelmelerini istedi.
Evren'in avukatı, Başsavcıvekili Görüşen ile görüşerek, müvekkilinin yaşı ve sağlık sorunları nedeniyle ifadesinin, Ankara'da ikamet ettiği evde alınmasını talep etti. Talebe ilişkin değerlendirme yapıldığı ve buna göre Evren'in ifadesinin ne şekilde alınacağının belirleneceği açıklandı. Şahinkaya ise İstanbul'da ikamet ettiğinden, ifadesinin nasıl alınacağı ayrıca kararlaştırılacak.
Darbe komuta kademesinin ifadelerini, Ankara Özel Yetkili Başsavcı Vekili Hüseyin Görüşen bizzat alacak. Darbe soruşturmasını, Özel Yetkili Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili Görüşen'in refakatinde, 17 Mayıs'ta atanan Kozmik Oda Savcısı Mustafa Bilgili ve Özel Yetkili Savcı Kemal Çetin yürütüyor.
Milli Güvenlik Konseyi'nin diğer üyeleri Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin 3 Ekim 2005'te, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun 16 Temmuz 1998'de ölmüştü.
Dört bin darbe mağduru adalet bekliyor
Ankara'da darbe mağdurlarından gelen dört bin suç duyurusu birikti. Bu başvurular, ilgili illere dağıtılacak.
Diyarbakır Askeri Cezaevi'nde 1980 sonrasında işkenceye maruz kaldığını söyleyen yaklaşık 300 kişi, Ekim 2010'da Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'na dönemin askeri yetkilileri ve cezaevi yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulundu. Tümer de hakkında suç duyurusu yapılanlar arasındaydı.
"Diyarbakır Cezaevi Gerçeği İle Yüzleşme Adalet Komisyonu"nun 1980-1984 arasında Diyarbakır 5 No.lu Cezaevi'nde işkence uygulanmasından sorumlu tuttukları kişiler arasında da Tümer'in adı geçiyor.
Darbenin ardından gözaltına alındıktan sonra Kayseri Zincirdere Sıkıyönetim Askeri Cezaevi'nde işkenceyle öldürüldüğü iddia edilen Cumali Şimşek'in ailesi de Tümer'in de içinde bulunduğu darbe liderleri hakkında dava açmaya hazırlanıyordu. Aile, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde de tazminat davası açtı.
Nejat Tümer kimdir?
1924'te İstanbul'da doğdu. 15 Aralık 1941'de girdiği Deniz Harp Okulu'ndan 15 Ocak 1944'te Asteğmen rütbesiyle mezun oldu. 1948-1949'da Amerika Birleşik Devletleri'ndeki (ABD) Torpido kursuna katılan Tümer 1949'da ABD'den alınan TCG Gemlik'e Torpido Subayı olarak atandı ve 1951'e kadar bu görevini sürdürdü.
1955 yılında Deniz Harp Akademisi'nden kurmay subay olarak mezun oldu. 1967'de Tuğamiralliğe, 1970'te Tümamiralliğe 1974'te Koramiralliğe terfi etti.
1978'te Oramiralliğe terfi eden Tümer, 1980-1983 arasında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı görevini sürdürdü. 6 Aralık 1983'te emekli oldu. 1980-1989 arasında Milli Güvenlik Konseyi ve Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyeliği görevinde bulundu. Tümer, evli ve iki çocuk babasıydı. (AS)
