80 fabrikadan 75'i kapandı
2000 Kasım, ve 2001 Şubat krizleri ile ağırlığını iyice hissettiren sektördeki ekonomik sıkıntılar, ilçedeki toprak sanayiine dayalı tuğla ve kiremit üreticilerini darboğaza sokarak, üretim miktarlarını büyük oranda düşürdü. İlçede kurulu bulunan 80 tesisin sadece 5-6'sının faaliyet gösterdiği Turgutlu'da, son bir yıl içinde 5 bin kişi işini kaybetti.
"Fabrika sahibi çaycılık yapıyor"
Turgutlu Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Turgut, ilçedeki toprak sanayiine dayalı tuğla ve kiremit fabrikalarının büyük kısmının kapısına kilit vurduğunu dile getirerek konu ile ilgili olarak şu bilgileri verdi:
* 600-700 milyar liralık fabrikası olan bir tuğla üreticisi üretim yapamadığı için bugün çaycılık yaparak geçimini sağlıyor. İlçede binlerce işsiz insan var.
* Depremden sonra inşaatların durdurulması ile Turgutlu'daki tuğla fabrikalarının büyük bölümü yara aldı. İlçedeki üretim yüzde 90 oranında düştü. Yaşanan bu gelişmelerle Turgutlu'da tuğla ve kiremit sektörü öldü.
"Çıkış yolu konut kredisinde"
Turgutlu Toprak Sanayi İşverenleri Dayanışma Derneği Genel Sekreteri Gökhan Görçiz, yapılacak tek şeyin inşaat sektöründeki canlanmanın bir an önce hayata geçirilmesi olduğunu dile getirerek, fabrikaların "dur-kalk"larla hayatta kalmaya çalıştığını söyledi. Turgutlu sektörün içinde bulunduğu durumu şöyle anlattı:
* Sektörde arz fazlası bulunuyor. İç talebin durması sorun büyük sıkıntılara yol açtı. Sektör yılda 1 milyon konutun ihtiyacını karşılayabilecek kapasiteye sahip bulunmakta. İnşaat sektöründe yaprak kımıldamıyor. 1986-87 yıllarında olduğu gibi konut kredilerinin işler hale getirilmesini istiyoruz.
"Fabrikamızı park ettik "
1964 yılından bu yana 37 yıldır aralıksız üretimini sürdüren firmalarının ekonomik problemler nedeniyle Kasım 2000'de üretimine son verdiklerini dile getiren Ceylan Kiremit ve Tuğla Blok A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Samim Er içinde bulundukları durumu şöyle anlattı:
* Fabrikamızı yol kenarına park ettik, beklemedeyiz. Fabrikamız günde 15-20 konutun ihtiyacını karşılayacak kadar üretim kapasitesine sahip bulunuyordu. Özellikle depremin yaşanmasından sonra sektör ciddi bir durgunluğa girdi. 1998 yılından beri kriz, yavaşlayan bir tempoda geliyordu. Bunu fark ederek daha fazla maddi külfete girmemek için geçen yıl fabrikamızı kapattık.
* Elimizdeki stokları bile 6-7 ay süreyle eritemedik. İşçi el emeği ile, işveren fabrikası ve makineleriyle işsiz kaldı. Gelecekten pek ümitli değiliz. İç piyasanın açılmasını bekliyoruz. Piyasalardaki canlanma ile birlikte fabrikamızı tekrar üretime geçirmeyi amaçlıyoruz.
Turgutlu'da son durum
* Turgutlu'da 2001'e kadar kurulu olan 80 tesisten 14'ü açılmamak üzere kapanmış bulunuyor.
* Kalan 66 tesisten 36 adedi yaklaşık 1 yıldır hiç çalışmıyor. 30 tesis son 1 yıl içinde yüzde 20-50 kapasitelerde ve yaklaşık 6 aylık süreler içinde dura-kalka çalışıyor.
* Son durumda bu 30 tesisin de 5-6 tanesi halen çalışmakta olup ayakta kalma savaşı veriyor. Tesislerde çalışan ortalama işçi sayısı ise 50 kadar.
* Son bir yılda bine yakın işçi bir daha açılmamak üzere kapanan tesisler sebebiyle işsiz kaldı. 1500 - 2OOO kadar işçi son bir yılda hiç çalışmadığı gibi, 500 kadar işçi de çıkarılmama mücadelesi veriyor. Yılın ikinci yarısında işini kaybeden işçi sayısı ise bin 500'leri buluyor.(ES/YÖ)
