Türk Tabipleri Birliği (TTB), Covid-19’un meslek hastalığı olarak kabul edilmesine ilişkin yürüttüğü kampanya kapsamında “Sağlık Çalışanları İçin COVID-19 Meslek Hastalıkları Yasası” başlıklı bir çevrimiçi panel düzenledi.
Panele TTB Merkez Konseyi üyesi Prof. Dr. İbrahim Akkurt, iş hukukçusu Dr. Av. Murat Özveri, iş başmüfettişi Şeref Özcan, CHP milletvekilleri Dr. Murat Emir ve Av. Ünal Demirtaş, HDP Milletvekili Dr. Necdet İpekyüz ve İYİ Parti Milletvekili Dr. Arslan Kabukçuoğlu katıldı. Panelin moderatörlüğünü ise TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı ve gazeteci Fatih Portakal yaptı.
TTB’nin sayfasında yer alan habere göre, Panelin açılış konuşmasını yapan Dr. Şebnem Korur Fincancı dünyanın her yerinde sağlık çalışanlarının pandemiden en çok etkilenen kesim olduğunu, bunun da çalışma ve özlük haklarına ilişkin bir meslek hastalığı tartışmasını beraberinde getirdiğini söyledi.
Korur-Fincancı, TTB’nin öncülüğündeki kampanya kapsamında yapılanların bilgisini sundu.
Akkurt: 130 ülke meslek hastalığı dedi
Dr. İbrahim Akkurt “COVID-19 ve Meslek Hastalıkları” başlıklı bir sunum ile tartışmanın çerçevesini oluşturdu.
Sağlık çalışanlarının toplumun geneline göre salgından 14 kat fazla etkilendiğini, bu veri ışığında da birçok uluslararası örgütün ve 130’u aşkın ülkenin Covid-19’u meslek hastalığı kabul ettiğini söyleyen Akkurt, Türkiye’de ise sağlık emek-meslek örgütlerinin ısrarlı taleplerine karşın bu kararın alınmamasını ve genelge ile sosyal güvence elde ediminin bir maratona dönüştürülmesini eleştirdi.
Yaklaşık 120 bin sağlık çalışanının enfekte olduğunu, 300’e yakınının yaşamını yitirdiğini hatırlatan Akkurt, TTB’nin taleplerini sıralayarak sunumunu tamamladı.
Özcan: Sorumluluğu işverenden alıp işçiye yükleyen yaklaşım
İş başmüfettişi Şeref Özcan da işyerlerinde Covid-19 tedbirlerinin teftişlerine ilişkin genel bir bilgi verdi.
“Maske-mesafe-hijyen” söyleminin sorunun özünü geçiştiren ve sorumluluğu devletten/işverenden alıp işçiye yükleyen bir yaklaşımı doğurduğunu belirten Özcan, hastanelerde havalandırma sistemlerinin değiştirilmesi, kimi odalarda negatif basınç uygulanması, sağlık çalışanlarının ortak kullandığı alanların ve ekipmanların yenilenmesi gibi gerekliliklerin yerine getirilmediğini ifade ederek, “Sağlık çalışanlarının yaşadığı kırım da tüm bu eksikliklerin sonucudur” dedi.
Özcan’ın bahsettiği tedbirsizlikler üzerine söz alan Dr. Şebnem Korur Fincancı yakın dönemde “akıllı hastane” adı altında inşa edilen yapıların camlarının dahi açılmadığını ve yeterli havalandırma olanaklarına sahip olmadığını kaydetti.
Dr. İbrahim Akkurt da “Ülkemizde hastaneler başta olmak üzere kapalı ortamlarda maalesef hava akımını hem dezenfekte edecek hem de dış hava sirkülasyonunu sağlayabilecek bir sağlık kurumu yapısı yok” diye ekledi.
Özveri: Kanıtlama yükümlülüğü işverenin
Dr. Av. Murat Özveri meslek hastalığının hukuki statüsüne ilişkin bir özet yaptı:
“Herkese ‘Evde kal’ dediğiniz yerde birilerini çalıştırıyorsanız ve bu çalışanlar hastalığa maruz kalıyor ise; işte bu, illiyetin olduğunun fiili karinesidir.
“Fiili karine, ispat yükünü değiştirir. Dolayısıyla sağlık çalışanlarının Covid-19’a iş ortamında yakalanmadığını kanıtlama yükümlülüğü işverene aittir. SGK, ileride işverene getirilebilecek olan maliyetler gibi nedenlerle meslek hastalığı/iş kazası tanımından ısrarla kaçınmaktadır.”
Emir: Durum geçiştirilmeye çalışıldı
CHP Milletvekili Dr. Murat Emir hükümetin yasal düzenleme konusunda samimi olmadığını, sağlık çalışanlarının vefatları artınca ve herkes bu talepte hemfikir olunca yetersiz bir genelgeyle durumu geçiştirmeye çalıştığını söyledi.
Yasa ve genelge arasındaki farklılıklara da değinen Emir, hem TTB’nin hem de muhalefet partilerinin yasa tekliflerinin gayet açık, net ve ortaklaşılabilir olduğunun altını çizdi.
Kabukçuoğlu: AKP’liler de bizim gibi düşünüyor ama…
İYİ Parti Milletvekili Dr. Arslan Kabukçuoğlu iktidarın sorunlara gereken önemi vermediğini, verileri gizlediğini, hastaneleri uygun biçimlerde yenilemediğini ifade etti.
AKP ve MHP’li milletvekillerinin çoğunluğunun kendileri gibi düşündüğünü söyleyen Kabukçuoğlu, “Ama yukarıdan bir talimat geliyor. Neye evet diyecekleri, neye hayır diyecekleri belli. Onlar da bu kalıplar içerisinde davranıyorlar” diye konuştu.
Dr. Necdet İpekyüz de benzer bir biçimde iktidar partilerinin milletvekillerinin kuliste kendilerine hak verip genel kurulda karşı tavır aldığını, herhangi bir yasa teklifi söz konusu olduğunda bazen içeriğini dahi bilmeden hareket ettiklerini aktardı. İpekyüz, Sağlıkta Şiddet Yasası örneğinde görüldüğü üzere, meslek hastalıkları ile ilgili bir yasanın da ancak toplumsal muhalefetin baskısıyla çıkabileceğini vurguladı.
Demirtaş: Erdoğan ve Selçuk engel
CHP Milletvekili Avukat Ünal Demirtaş meslek hastalığına ilişkin yayımlanan genelgenin TTB öncülüğünde yürütülen kampanyanın bir kazanımı niteliğinde olduğunu belirtti.
Konunun TBMM’deki kronolojisini aktaran Demirtaş, yasa çıkarılmasının önündeki iki engelin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk olduğunu söyledi. Demirtaş, “Mücadeleye devam etmemiz, mücadeleyi daha hızlandırmamız gerekiyor. Bu hak alınacak, bu kanun çıkacak. Başaracağız” dedi.
Ne olmuştu?
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 14 Aralık Pazartesi akşamı Kabine Toplantısı sonrası yaptığı konuşmada, salgın döneminde hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının kadrolarına göre vazife malullüğü veya meslek hastalığı statülerinin hızla sonuçlandırılmasının sağlanacağını ifade etmişti:
“Vazife malulü sağlık çalışanlarımızın aileleri, maaştan ek ödemeye, faizsiz konut kredisinden çocuklarına eğitim öğretim yardımına, istihdam hakkından fatura indirimlerine kadar pek çok imkana kavuşacaklardır.
“Sağlık Bakanımız ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanımızı bu hususun süratle neticelendirilmesi hususunda görevlendirdim."
Erdoğan’ın konuşmasından dört gün sonra, 18 Aralık 2020 Cuma günü Sağlık Bakanlığı, Covid-19 tanısı ile tedavi gören ve hayatını kaybeden sağlık çalışanlarının meslek hastalığı veya vazife malulü hükümlerinden yararlanmalarına ilişkin genelge yayımladı.
TIKLAYIN - "Meslek hastalığı" ve "Vazife malullüğü" genelgesi
(EKN)
