* Fotoğraf: Anadolu Ajansı.
Birleşmiş Milletler (BM), çevre sorunları hakkında farkındalık yaratmak amacıyla, 1972 yılında İsveç'in başkenti Stockholm'de düzenlenen Çevre Konferansı'nda aldığı kararla, 5 Haziran'ı "Dünya Çevre Günü" kabul etti.
Her yıl farklı bir tema ve sloganın seçildiği Dünya Çevre Günü kapsamında bu yılki etkinlikler "plastik kirliliğine çözümler" (solutions to plastic pollution) teması ve "plastik kirliliğine son ver" (beat plastic pollution) sloganıyla gerçekleştiriliyor.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi ve Halk Sağlığı Kolu, "Dünya Çevre Günü"ne özel yayımladığı açıklamada, plastik atıkların çevre ve halk sağlığına etkilerine dikkat çekerek söz konusu atıkların ithalinin bir an önce yasaklanması gerektiğini belirtti.
TIKLAYIN - Avrupa Parlamentosu kararı: Plastik atıkların ihracatı yasaklanıyor
Polietilen atıklar
TTB'nin açıklaması özetle şöyle:
"Türkiye'ye de her yıl daha da artan miktarda merkez kapitalist ülkelerin plastik atıkları giriyor. Greenpeace'nin verilerine göre, Avrupa ülkelerinden Türkiye'ye 2020 yılında tam 660 bin ton plastik atık gönderildi. Bu rakam 2004'ten bu yana yıllık bazda tam 196 kat artışa denk geliyor ve ülkemize giren plastik atıkların önemli bir bölümü ambalaj yapımında kullanılan polietilen atıklar. Üstelik polietilenin üretimi OECD'nin tahminlerine göre 2060 yılına gelindiğinde daha da artacak.
"Plastikler küçükten büyüğe doğru; nanoplastik (1nm-1µm), mikroplastik (1µm-1 mm), mezoplastik (1mm–1 cm) ve makroplastik ( ≥1 cm) olarak sınıflandırılıyor. Doğaya, denizlere yasadışı yollarla bırakılan plastik atıklar meteorolojik ve iklimsel olayların etkisi ile parçalanarak mikro ve nanoplastiklere dönüşüyor.
Fotoğraf: WWF.
Gezegenimizin sınırları aşıldı
"Nano ve mikroplastikler insanlara besin zincirine karışarak ve solunum yolu ile olmak üzere iki temel yoldan ulaşıyor. Besinler veya solunum yolu ile alınan nano ve mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri ile ilgili son yıllarda çok sayıda bilimsel çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların sonucunda besinler ile ve solunum yolu ile insan vücuduna alınan nano ve mikroplastiklerin, karaciğer, böbrek ve bağırsakta biriktiği gösterilmiş ve kimyasal yapılarına göre infertilite, obezite ve kanserlere yol açabileceği bulunmuştur.
"1973'ten bugüne kadar 5 Haziran Dünya Çevre Günü tespit edilen için temalar sadece kâğıt üstünde kalmıştır. Dünya her geçen gün daha büyük oranda ekolojik yıkıma uğramaktadır. Son bilimsel çalışmalar, gezegenimizin sınırlarının aşıldığını, ülkemiz başta olmak üzere çevre kapitalist ülkelerin her geçen gün daha da ağırlaşan çevre sorunları ile boğuşmak zorunda kaldığını göstermektedir.
"Merkez kapitalist ülkelerin bu duruma dair sorumluluğu açıktır. Bu gelişmeler ışığında TTB ülkemizdeki plastik atık sorunun giderilmesi için ilk adım olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın atık plastik ithalini bir an önce yasaklamasını talep etmektedir."
Türkiye Avrupa'nın çöplüğü mü? Türkiye, Çin hükümetinin getirdiği yasaktan beri AB'nin plastik atık ihraç ettiği kilit önemdeki hedef ülkelerden biri haline geldi. 2020 yılında yaklaşık 450 bin ton ithalatla AB'nin en büyük plastik alıcısı oldu. AB'den yapılan plastik atık ithalatında son dönemde yaşanan artış, Türkiye'de plastik geri dönüşüm sektörünün büyümesine de neden oldu. |
(TY)