Türk Tabipleri Birliği (TTB) Etik Kurulu, yeni doğan bebeklerde yapılan topuk kanı taramalarının etik gerekliliği üzerine önemli bir görüş yayımladı.
Topuk kanı taraması, başta fenilketonüri olmak üzere birçok ciddi hastalığın erken teşhis edilmesini sağlayarak bebeklerin yaşam ve sağlığını koruyan önemli bir uygulama olarak görülüyor.
TTB Etik Kurulu, bu basit ve ihmal edilebilir risk içeren taramaların bebeklerde büyük sağlık sorunlarının önlenmesi açısından kritik olduğunu belirtti. Fenilketonüri gibi hastalıkların erken teşhisi, çocuğun zeka ve fiziksel gelişiminde geri dönüşü olmayan hasarların önüne geçiyor. Çocukların, kendi yararını gözeten özerk kararlar veremeyeceği göz önünde bulundurularak, devletin çocukların yaşam, gelişme ve korunma haklarını güvence altına almasının zorunlu olduğuna vurgu yapıldı.
Çocuk hakları açısından
Açıklamada, Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 19. maddesi hatırlatılarak, çocuğun yaşam ve sağlığını riske atan kararlar alınması durumunda devletin müdahil olma yükümlülüğünün bulunduğu ifade edildi. Ailelerin veya yasal temsilcilerin topuk kanı taraması gibi hayati öneme sahip işlemleri reddetmesi halinde devletin, çocuğun üstün yararını gözeterek bu kararlara müdahale etmesi gerektiği belirtildi.
Mahkeme kararına destek
Etik Kurul, Sağlık Bakanlığı’nın yerel bir mahkeme kararını istinaf mahkemesine taşıyarak bebeğin yaşam ve sağlık hakkını savunmasını destekledi. Ayrıca, taramanın engellenmesinin Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin ihlali anlamına geleceği uyarısında bulunuldu.
Uyarı
Açıklamada, şarlatanların insan sağlığını suistimal ettiği ve bu tür kişilere karşı ilgili makamların ve Sağlık Bakanlığı'nın önlem alması gerektiği de vurgulandı. Yargı kurumlarının, adaletin bilimsel bilgi ve temel haklara dayalı olarak tesis edilmesinde kritik bir role sahip olduğuna dikkat çekilerek, toplum nezdinde güvenlerinin korunmasının önemi ifade edildi.
Türk Tabipleri Birliği Etik Kurulu, son olarak, "çocuklar hepimizin sorumluluğundadır" diyerek toplumun ve devletin çocukların sağlığı üzerindeki sorumluluğunu bir kez daha hatırlattı.
(EMK)
