*Fotoğraf: indigodergisi
Türk Tabipleri Birliği (TTB), COVID-19 tedavisinde kullanılan ve bilimsel çalışmalarda etkisizliği ortaya konan Favipiravir adlı ilaçla ilgili Sağlık Bakanlığı'nın izlediği politikaya tepki gösterdi.
TTB, Dünya Sağlık Örgütü'nün algoritmasından çıkardığı ve dünyanın hiçbir yerinde ruhsatı alınıp yaygın kullanımı söz konusu olmayan Favipiravir'in Türkiye'de milyonlarca hastaya gereksiz yere kullandırıldığı ve halen kullandırılmaya devam ettiğini belirterek, bakanlığı zaman kaybetmeden ilacı rehberden çıkararak kullanmaya son vermeye çağırdı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, dün Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı'nın ardından yaptığı yazılı açıklamada, Favipiravir adlı ilacın kullanımının hekimin tercihine bırakılacağını duyurmuştu.
Uyarılara rağmen zorunlu tutuldu
Yakın zaman önce yayımlanan faz 3 PRESECO çalışmasının, hafif-orta şiddette belirtiler gösteren COVID-19 hastalarında Favipiravir'in tedaviye bir katkısının olmadığını ortaya koyduğuna dikkat çeken TTB, "Nitekim ilacın klinik yararı olmadığı yeni bir bilgi değildi. Ağır hastalığı ve buna bağlı ölümleri engelleyemediği de aylar önceki çalışmalardan bilinmekteydi; ancak Türk Tabipleri Birliği ve ilgili uzmanlık derneklerinin uyarılarına rağmen Sağlık Bakanlığı bu ilacı vermeye devam etti" dedi.
TTB, süreç içerisinde yeterli bilimsel çalışmalarla etkisiz olduğu kanıtlanan bu ilacın her hastaya verilmesine, üstelik zorunlu tutularak devam edildiğine dikkat çekti:
"Testi negatif çıkan temaslılara, aşılı pozitif vakalara dahi verilmesi sürdürülüyor. Yurttaşların vergilerinden ve ödediği primlerden aldıklarıyla özel şirketleri beslemeyi alışkanlık haline getiren hükümet ve Sağlık Bakanlığı; aldığı ve dağıttığı milyonlarca favipiravir ilacıyla bu zararlı alışkanlığına devam etmiş oldu."
Sağlık Bakanlığı, Favipiravir'i çocuk hastalara önermekten de geri durmadığını ifade eden TTB, ayrıca ilaçlardaki son kullanma tarihinin kapatılarak birçok hastaya günü geçmiş ilaç verildiğinin de ortaya çıktığını hatırlattı.
TIKLAYIN - TTB: Favipiravirin çocuklarda kullanılması sıkıntı yaratacak
Bakanlığa beş soru
TTB, Sağlık Bakanlığı'na bu ilacı milyonlarca insana kullandırmadan önce aşağıdaki beş soruyu yanıt verip vermediğini sordu:
- Favipiravirin SARS-CoV-2 üzerindeki spesifik mekanizması/mekanizmaları (in vitro etkiler) nelerdir?
- Pandeminin başında ilaç için randomize kontrol çalışması yapılmış mıdır? Yapıldı ise sonuçlar kamuoyu ile niçin paylaşılmamıştır?
- COVID-19'a özel olarak bu ilacın güvenlik profili nedir? İlacın etkilerinin izlenmesi, raporlanması ve değerlendirmesi yapıldı mı? Ardından Dünya Sağlık Örgütü İlaç İzleme Merkezi'ne bildirildi mi?
- Türkiye'deki tıbbi uygulamalarda genellikle Avrupa ve ABD'nin yetkili kurullarının tedavi protokolleri izlenirken Favipiravir için neden bu yöntem izlenmemiştir?
- İlacın Türkiye'de acil kullanım onayı ve ruhsatı var mı?
İlaçla ilgili veriler derhal açıklanmalı
"Bu soruları yanıtlamadan ilacı; üstelik bu ilacın kullanılmasını destekleyen bir veri bulunmamakta iken milyonlara sunarak bilimi ve halk sağlığını hiçe sayan Sağlık Bakanlığı suç işlemiştir" diyen TTB bakanlığı ilaçla ilgili verileri açıklamaya çağırdı:
"Sağlık Bakanlığı ilaç verilen hasta sayısını, kaç hastada ne gibi yan etkileri olduğuna ilişkin verileri ve ilacı kullandırmayı ne amaçla sürdürdüğünün destekleyici verilerini ivedilikle detaylı şekilde açıklamalıdır. Düzensiz ve fazla antiviral kullanımının mutasyon basıncı bakımından da sakıncalı olabileceği bilinmektedir. Sonuç olarak; Sağlık Bakanlığı etkisiz ilaçların dağıtımıyla uğraşmak yerine filyasyonu ve günde en az 1,5 milyon aşı yapabilmek için gerekenleri düzgün yapabilseydi, COVID-19'a bağlı binlerce ölüm olmayacaktı diyebiliriz." (KÖ)
