Fotoğraf: İşkenceyi durdurun/UN Geneva
Türk Tabipleri Birliği (TTB), cezaevlerinden kendilerine gelen insan hakları ihlaline ilişkin şikayetlerin gereği yapılarak giderilmesi için başvurduğu Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) ve Kamu Denetçiliği Kurumu'nun (KDK) başvurularını sonuçsuz bırakması üzerine konuyu bir dilekçeyle BM İşkenceyi ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele veya Cezayı Önleme Alt Komitesi'ne (SPT) taşıdı.
TTB’den SPT’ye Çağrı:
— Türk Tabipleri Birliği (@ttborgtr) August 4, 2023
Hapishanelerdeki İnsan Hakları İhlallerinin Araştırılması Başvurularını Reddeden TİHEK ve Ombudsmanlık Denetlenmeli
????https://t.co/MhwGFJIsM3 pic.twitter.com/wI6sk8nEfX
Her iki kurumun da insan hakları ihlalleri ile ilgili ulusal başvuru mekanizması olarak kurulmalarının arka planı, kuruluş süreçleri ve yasayla belirlenmiş sorumluluklarını aktardıktan sonra TTB'nin kendisine ulaşan insan hakları ihlalleri ile ilgili olarak TİHEK ve KDK'ye başvuruda bulunduğunun belirtildiği dilekçede başvuru sonuçları şöyle özetlendi:
"Kişilerin sağlığına zarar verecek tecrit uygulamaları, kişisel gelişimini sınırlayan yayın yasakları ve ziyaretçilere yönelik işkence ve kötü muameleye varan çıplak arama uygulamalarının tamamı TTB çalışma alanında ve dolayısıyla ilgili kurumlara bildirimde bulunma sorumluluğu yükleyen durumlar olup TİHEK tarafından reddedilerek ilgili kurumu habersiz ziyaret de dahil yapılması beklenen çalışmadan kaçınılmıştır. Kamu Denetçiliği Kurumu tarafından verilen yazı cevabında ise, idari başvuru yolunun tüketilmediği belirtilerek başvuru içeriği değerlendirmeye alınmamıştır.
TTB, kurumların yasayla berilenmiş yükümlülüklerinin gereğini yerine getirmemelerinden doğan durumun yerinde tespiti için de SPT'den şu talepte bulundu:
Her iki kurumun kuruluş amaçları insan haklarını korumak ve geliştirmek olmasına rağmen, yapmış olduğumuz başvurularda kuruluş amaçlarından uzak bir şekilde işlemsiz cevaplar verilmektedir. Her iki kurum açısından insan hakları ihlallerine ilişkin etkisiz başvuru yolu olarak çalışmalarını sürdürmekte, ortaya çıkan ihlallerin sonuçlarının giderimi için herhangi bir faaliyet yürütmemektedirler. Açıkladığımız nedenlerle, Türkiye'nin taraf olduğu anlaşmalar ve mevcut yasaları nezdinde gerek TİHEK gerekse Ombudsmanlık, insan hakları ihlallerine ilişkin gerekli denetimi ve korumayı sağlamamakta olduğunu bildirmekteyiz. Kurumunuz tarafından mümkün olması halinde her iki kurumu ziyaret etmenizi ve kuruluş amaçları doğrultusunda faaliyet yürütüp yürütmediğini denetlemesini talep ederiz.
(AEK)
