Türk Tabipleri Birliği (TTB) Genel Sekreteri Prof. Dr. Feride Aksu Tanık, Anayasa Mahkemesi'nin "tam gün" diye bilinen yasada iptal ettiği "performansa dayalı ücretlendirme" maddesinin halk sağlığı içlin önemli olduğunu söyledi. Aksu Tanık'a göre, hükümet şimdi önündeki dokuz aylık süre içinde kamudaki hekimlerin ücretlendirilmesini, insanca bir yaşam ve kaliteli sağlık hizmetini sağlayacak şekilde yeniden düzenlemek zorunda.
TTB 19 Temmuz'da, Sağlık Bakanlığı'nın mahkeme kararını dar yorumlamasından doğabilecek hak kayıplarında, hekimlere yol gösterecek kılavuzunu açıklayacak.
bianet'in görüştüğü Aksu Tanık'ın değerlendirmeleri şöyle.
Ana sorun hekim emeğini ucuzlatmak: Hükümet bu yasayla ve tasarısı Meclis'te olan kamu hastaneleriyle ilgili yasayla, hekimlerin maaş almamasını, ücretlerinin tamamen döner sermayeden, performansa dayalı olarak belirlenmesini planlıyordu. Bu hekimleri aşırı süre çalıştırıp emeğini ucuzlatmak demek. "Tam gün", bu yasanın ön koşuluydu. Hükümet bu tasarıyı da yeniden ele almak zorunda. Ankara Numune Hastanesi 2009'da zarar etti. Hekimlere döner sermayeden maaş verirseniz, mevcut rakamlar bile ödenemez.
Performansa dayalı ücret halkın sağlığını riske atmak demek: Performans sisteminde ücret, ürettiğiniz parça başına ücrettir. Bu da baktığınız hasta sayısıdır. Bunu artırılması tıbbi hataların artmasını körüklüyor. 17 saat ameliyat yapan beyin cerrahının 18. saatte girdiği vaka olmak ister misiniz? Ben istemem. Bu, halkımızın sağlığı açısından kabul edilemez. Hekim dinlenebilmeli ki hata yapmadan hizmet verebilsin.
Performans gelirin yüzde 5'ini aşmamalı: Performans teşvik edici olabilir, ama hekimin gelirinin en fazla yüzde 5'ini kapsayabilir.
Gerçek tam süreyi savunuyoruz: Biz kamuda gerçek tam süreli hizmeti savunuyoruz. Bu, tek bir işte, güvenceli, emekliliğe yansıyacak temel ücret kazanarak insanca çalışmayı ve yaşamayı ifade eder. Hekimler tek bir işte çalışarak insanca yaşayabilmek istiyor.
Hekim tercih yapabilmeli: Kamuda tam süre teşvik edilmeli, ama hekimler buna zorlanmamalı. Mahkeme bu özgürlüğün sınırlanmasını anayasaya aykırı buldu. Kamuda tek görevde çalışmayı cazip hale getirmek gerek. Zaten hekimlerin yüzde 80-90'ı tam süre çalışıyor. Bunu Sağlık Bakanı söylüyor.
Hekimin serbest çalışması yasaklanamaz: Mahkeme, hekimlerin serbest çalışması yasaklanamaz demiş oldu. Bakanlık yanıltıyor. "Öğretim üyeleri dışındakiler 30 Temmuz'dan itibaren muayenehane açamaz ve özel sektörde çalışamaz" diyor. Hekimler için hukuk kılavuzunu 19 Temmuz'da açıklayacağız.
Sağlığa erişim özel muayenehaneden geçmek zorunda değil: Kamudaki hizmete ulaşabilmenin yolu özel hizmet, hekimin muayenehanesi olamaz. Bunu hiç savunmadık. Devlet genel vergilerden bir havuz oluşturmalı ve kamusal hizmet sunmalı. Bu anlamda biz hep tam süre çalışmayı savunduk. Üniversite öğretim üyeleri de elbette mesailerini tamamladıktan, eğitim ve araştırma sorumluluklarını yerine getirdikten sonra serbest çalışabilmeli. (TK)
