Irak ve Suriye topraklarında asker bulundurma tezkeresinin 2 yıl süreyle uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi TBMM Genel Kurulu'ndaki tartışma ve oylamalardan sonra kabul edildi.
Tezkereye AK Parti, MHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi ve Deva Partisi'nden 357 milletvekili "evet" oyu verdi.
Cumhuriyet Halk Partisi ve HEDEP milletvekilleri ise tezkereye "hayır" oyu verdiler.
Cumhuriyet Halk Partisi tezkeredeki "yabancı askerlerin Türkiye'de bulunmasına" ilişkin madde dolayısıyla "hayır" diyeceğini açıklamış, erken son kongrede Halkların Emek ve Demokrasi Partisi (HEDEP) adını alan "Yeşil Sol Parti" de tezkereye bölgede barış ve istikrara vereceği zarar ve Kürt Sorunu'nun barışçıl çözümünü baltalaması gerekçesiyle esastan karşı çıkmıştı.
DBP ve HEDEP'ten tezkere açıklaması: İktidarın savaş politikalarına onay vermeyeceğiz
Kılıçdaroğlu’ndan “tezkere” açıklaması
Tezkere TBMM'den ne istiyor?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla gönderilen tezkerede, Türkiye'nin "güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan gelişmeler ve süregiden çatışma ortamı" kapsamında her iki ülkenin "milli güvenlik açısından taşıdığı risk ve tehditlerin artarak devam ettiği" iddia edildi.
"Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğü"
Tezkerede, Irak'ta PKK ve IŞİD'in varlığının ve "etnik temelli ayrılıkçılığa yönelik girişimler[in], bölgesel barışa, istikrara ve ülkemizin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturmakta [olduğu]," Suriye'de de, "sınır[a] mücavir alanlarda PKK/PYD-YPG ve IŞİD başta olmak üzere mevcudiyetini sürdüren terör örgütleri[nin], ülkemize, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik eylemlerini sürdürmekte [olduğu]" iddia edildi.
Bu gelişmeler çerçevesinde "[...] Türkiye'nin milli güvenliğine tehlike oluşturabilecek her türlü risk, tehdit ve eyleme karşı [...] gerekli önlemlerin alınmasının, milli güvenlik açısından hayati önem arz ettiği" belirtildi.
Uluslarası bağlam
Tezkerede ayrıca Irak ve Suriye'de asker bulundurma gerekçesi olarak "Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) , Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün ve bağımsızlığının teyit edildiği 2170 (2014), 2178 (2014), 2249 (2015) ve 2254 (2015) sayılı kararlarına ve BMGK'nin 2170 (2014) sayılı kararında bu ülkelerdeki terör faaliyetlerinin kınanarak, IŞİD ve benzeri terör örgütlerinin faaliyetlerine karşı Birleşmiş Milletler üyesi tüm ülkelere 1373 (2001) sayılı karar ve uluslararası hukuk çerçevesindeki sorumluluklarına uygun şekilde gerekli tedbirleri alma çağrısında bulunulmuş olmasına" atıfta bulunuldu.
Yabancı silahlı kuvvetler konusu
Aynı tezkerede "[...] Türkiye'nin menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekat ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulunması, bu kuvvetlerin Cumhurbaşkanının belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilebilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkan sağlayacak düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması" gerektiği kaydedildi.
Bu gerekçelerle, iktidar partileri yanlarına muhalefetten İYİ Parti, Saadet Partisi, Deva Partisi ve Gelecek Partisi'ni de alarak "Son olarak 26.10.2021 tarihli ve 1310 sayılı TBMM kararı ile 30.10.2023 tarihine kadar uzatılan 02.10.2014 tarihli ve 1071 sayılı TBMM kararı ile verilen iznin süresinin, 30.10.2023 tarihinden başlayarak iki yıl uzatılması" lehinde oy kullandılar.
(AEK)
