ABD Başkanı Donald Trump, Oval Ofis’teki ilk gününde kürtaj hakkında bilgilendirme çalışması yapan ve kürtaj desteği veren uluslararası örgütlere federal bütçeden verilen fonların kesilmesi kararını imzaladı.
Kadınlar, kadın hakları örgütleri, aile planlaması örgütleri, üreme sağlığı örgütleri, anne ölümleri ve çocuk ölümleriyle mücadele eden örgütler, AİDS ve Zika virüsüne karşı mücadele eden örgütler, karara tepkili.
Kararın ardından “kadın bedeni üzerine karar alan erkekler” sosyal medyada en çok kullanılan ifadelerden biri oldu. Guardian editörü Matrin Belam’ın “Yaşadığınız süre boyunca yedi kadının bir araya gelip, erkeklerin üreme organlarıyla ne yapacaklarını düzenleyen bir belge imzaladığı bir fotoğraf göremezsiniz” paylaşımı da en çok alıntılanan mesajlar arasında yer aldı.
Karar neyi kapsıyor?
Trump’ın imzaladığı karara göre, federal fon alan sivil toplum kuruluşlarının “diğer ülkelerde bir aile planlaması yöntemi olarak kürtaja teşvik etmemeyi ve kürtaj uygulaması desteği sunmamayı” kabul etmesi gerekiyor. Ayrıca fon alan örgütlerin, bu fonlar dışında kendi bütçeleriyle de kürtaj savunusu yapmayacaklarını taahhüt etmeleri gerekiyor.
Bu karar, özellikle gelişmekte olan ülkelerle çalışan kadın örgütlerini etkiliyor. Bu politika, ABD içindeki servisleri etkilemiyor. Ancak Trump kendi ülkesinde kürtaj yasağını desteklediği daha önce defalarca dile getirdiği için, ilk icraatlarından biri olarak bu kararı imzalaması, kürtaj yasağı konusunun hala öncelikleri arasında olduğu şeklinde yorumlanıyor.
Kız çocukları ve kadın hakları için küresel ölçekte çalışmalar yapan PAI’nin başkanı Suzanne Ehlers, kararın sivil toplum çalışmalarına nasıl yansıyacağını şöyle anlatıyor:
“Diyelim ki ben küresel ölçekte sağlık çalışmaları yapan ABD merkezli bir örgütüm ve Malawi’de 1 milyon dolar bütçeli bir çalışma yapıyorum. Orada sıtma programında 12 farklı sivil toplum kuruluşuyla birlikte çalışıyorum. Karara göre, çalıştığımız tüm partner örgütlerin kendi özel fonlarıyla dahi kürtaj savunusu yapmamayı kabul etmesi gerekiyor.
“Dünyadaki diğer örgütlerin, kendi ülkelerinde kendi paralarıyla yaptıkları çalışmaları belirlemek ABD hükümetinin işi mi?”
Reagan ve Bush da aynı kararı yürürlüğe sokmuştu
Kürtaj tartışması ABD’de Cumhuriyetçiler ve Demokratlar arasında yıllardır sürüyor.Eski ABD Başkanlarından Ronald Reagan, 1984’te çıkarttığı “Mexico City Policy” ile kürtaj savunusu yapan uluslararası hak örgütlerinin fonlarını kesmişti.
Politika belgesinin isminin “Meksika” olarak belirlenmesinin sebebi, Meksika’daki bir BM toplantısı sırasında kararlaştırılmasıydı.
Bu karar Clinton yönetimince kaldırılmış, 2001’de George Bush’la geri getirilmiş, 2009’da Obama yönetiminde yine kaldırılmıştı.
Trump kürtaj hakkında ne diyor?
1999’a kadar verdiği mülakatlarda kürtaj yanlısı olduğunu söylemiş olsa da Trump, seçim kampanyası boyunca kürtaj karşıtı politikaları savundu.
Seçim kampanyası sırasında, kürtaj yasaklandıktan sonra kürtaj olan kadınların “bir çeşit cezaya tabi tutulması gerektiğini” de ifade etti. Gelen tepkiler üzerine, kadınların değil sadece doktorun ve kürtajı uygulayan kişinin ceza alması gerektiğini savundu.
“Kürtaj cinayet midir” sorusunu yanıtlamayan Trump, daha sonraları “bu cümleye itiraz edemeyeceğini” ifade etti.
Hollanda hükümetinden uluslararası kürtaj fonu
Trump’ın bu kararının ardından, Hollanda hükümeti gelişmekte olan ülkelerde doğum kontrolü ve kürtaja erişim için uluslararası bir fon açmak istediğini açıkladı.
Hollanda Ticaret ve Kalkınma Bakanı Lilianne Ploumen, “Kürtajın yasaklanması daha az kürtajla sonuçlanmıyor. Kürtajın yasaklanması sorumsuz uygulamalar ve kadın ölümlerinin artmasıyla sonuçlanıyor” dedi.
Ploumen şöyle devam etti: “Bu finansal açığı, mümkün olduğunda geniş, hükümetler, ticari işletmeler ve sivil toplum örgütlerinin bağışlarıyla oluşturukacak bir fonla kapatmalıyız ki, kadınlar kendi bedenlerinin kontrolünü kendileri sağlamaya devam edebilsin.” (ÇT)
* Bu haberi BBC ve Guardian’dan derledik.