ABD Başkanı Donald Trump, "suçun kontrolden çıktığı"nı iddia ettiği Chicago'ya 300 federal askerin konuşlandırılmasını emretti.
Trump'ın kararına, göçmen avlamakla görevlendirilen maskeli ICE görevlilerinin Demokratların yönettiği kentte protesto edildiklerinden yakınmaları yol açtı. ICE yetkilileri "silahlı bir kadının", ve başkalarının araçlarıyla kendi araçlarına çarptıkları iddialarını gerekçe gösterdi.
Demokratlar haftalardır Trump'ın yönettikleri kentlere askeri birlik konuşlandırma planlarını eleştirerek bunu gücün suistimali olarak niteliyorlar. Illinois Valisi JB Pritzker, Trump'ın "bir kriz yaratmaya çalıştığını" söyledi.
Oregon'da yargı freni
Oregon'un, Portland kentinde bir federal yargıç, askerin kente konuşlandırılmasını geçici olarak engellemişti. Yargıç Karin Immergut, Trump'ın Portland'daki koşullar hakkındaki açıklamalarının "gerçeklerle ilgisi olmadığını" ve bu tedbirin Anayasayı ihlal ettiğini söyledi.
Yargıç, Oregon eyaletinin onayı olmadan "karışıklığı bastırmak" üzere ordunun kullanılmasının, eyaletin ve diğerlerinin egemenliğini tehlikeye attığını, ayrıca şehirdeki gerginliği körüklediğini ve protestoları artırdığını belirtti.
Immergut, yönetimin asker konuşlandırmaya ilişkin argümanlarının "sivil ve askeri federal güç arasındaki çizgiyi belirsizleştirme riski taşıdığını - bunun da ulusun zararına" olduğuna hükmetti.
"Demokrasiye tek tehdit Trump'ın kendisi"
Demokrat Oregon Valisi Tina Kotek, mahkemenin kararını alkışlayarak Trump'ın karara saygı gösterip konuşlandırmayı durdurmasını umduğunu söyledi. Kotek, "Portland'da bir ayaklanma yok, ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit yok," dedi. "Karşı karşıya olduğumuz tek tehdit Demokrasimiz ve bu tehdit Başkan Trump tarafından yönetiliyor."
Trump yönetimi, yargıcın kararına itiraz edeceğini belirten bir bildirimde bulundu.
Trump: "Orduyu kullanmak için isyan yasasını uygularım"
Trump pazartesi günü, federal mahkemelerin Ulusal Muhafız birliklerinin ABD kentlerine konuşlandırılmasını durdurması halinde, orduyu kullanmak üzere İsyan Yasasına başvurmayı düşüneceğini söyledi.
Oval Ofis'te yaptığı konuşmada, "Bir ayaklanma yasamızın olması boşuna değil" dedi. "Eğer uygulamam gerekirse kesinlikle uygularım." "İnsanlar öldürülürken mahkemeler, veya valiler ve belediye başkanları kendilerini bunu önlemekten alıkoyuyorsa, bunu yapacağını" söyledi.
1807 [tarihli] Yasa, ABD Başkanı'na ülke içinde başgösteren bir isyanı bastırmak ve yasaları uygulamak için askeri güç kullanma yetkisi veriyor.
Kaliforniya Valisi Newsom asker kaydırmaya karşı dava açtı
Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, Trump'ın yargıcın Oregon'a asker göndermeyi durdurması üzerine Kaliforniya'daki 300 Ulusal Muhafızın Oregon'a konuşlandırılmasını emrettiğini ve bu emre karşı da dava açcağını söyledi.
ABD'de Ulusal Muhafız birliklerinin konuşlandırılması yetkisi genellikle eyalet valilerinde. Yüz yıldır yasalar hükümetin içişleri için orduyu kullanmasını kısıtlıyor. Dolayısıyla Trump'ın kentlere asker gönderme kararları çetrefilli yasal ve anayasal sorunlar doğurdu.
Trump Chicago'yu kafaya taktı
Trump, kentteki suç ve silahlı saldırıları gerekçe göstererek yaklaşık bir aydır Chicago'ya asker göndermekle tehdit ediyor.
Oysa sayısal olarak Chicago'daki şiddet suçları son iki yılda önemli ölçüde azaldı. Kentin Ceza Adaleti Konseyine göre, ocak ve haziran 2025 arasında kentteki cinayet oranı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre üçte bir oranında azaldı.
Ancak Chicago'daki genel seviye, halen birçok ABD kentinin ortalamasından önemli ölçüde yüksek. Geçtiğimiz ay Emek Bayramı (Labor Day) tatilnde en az 58 kişi - sekizi ölümcül - ateşli silahlarla yaralanmıştı.
(AEK)
