Trans bireyler kimlik renkleri ve cinsiyet kimliklerinin uyuşmaması nedeniyle sandık başında sorun yaşıyor, oy vermeleri engelleniyor. Çoğu ayrımcılığa uğramamak için oy kullanmamayı tercih ediyor.
Trans Danışma Merkezi Derneği (T-Der), yazılı bir açıklamayla trans bireylerin oy verirken yaşadığı zorluklara dikkat çekti, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ve siyasi partileri gerekli tedbirleri almaya çağırdı. Bu açıklamayı YSK Başkanı Sadi Güven’e de postayla yolladı.
Dernek, ayrımcılığa uğrama endişesiyle oy kullanmaktan çekinen trans bireyleri ise Anayasa’nın 67. Maddesi’nde düzenlenen Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma haklarını kullanarak oy vermeye çağırdı.
Açıklamada "Yaşanabilir bir kent için trans bireylerin fikirleri sandıkta karşılığını bulmalı ve trans bireylerin oy kullanabilmeleri için başta YSK'nin sandık görevlilerine verecekleri eğitimde bu konuyu dikkate almaları, LGBTİ aktivistlerin sandıklarda akranlarına destek olmaları gerekmektedir" dendi.
İki trans erkek, Aras Güngör ve E.M. oy verme sırasında yaşadıkları sıkıntıları bianet’e anlattı.
E.M.’nin oy kullanacak trans bireylere tavsiyesi; eğer kimlik değiştirmek için açtıkları dava sonuçlanmış ancak yeni kimlikleri henüz düzenlenmemişse, sandığa giderken mutlaka mahkeme kararını da yanlarında götürmeleri.
“Eğer dava devam ediyorsa, duruşma tutanaklarını yanlarında götürmelerini öneriyorum. Eğer mahkeme sürecini henüz başlatmamışlarsa da, maalesef benim yaşadıklarımı yaşayacaklar…”
“30 yaşındayım ve hiç oy kullanmadım”
T-Der’in kurucularından Aras Güngör, bu sene ilk defa oy kullanacağını söyledi. Şimdiye kadar oy kullanmamasının sebeplerini anlattı:
“30 yaşındayım ve şimdiye kadar hiç bir seçimde oy kullanmadım. Bunun en önemli nedeni kimliğimi gösterdiğimi bu kimliğin bana ait olduğunu kanıtlamak, karşımdakini buna ikna etmek zorunda kalacak olmamdı. Bunun dışında fiilen bir engellemeyle karşılaşmasam da insanların bakışları, davranışları yaralayıcı olabiliyor.
“Bir de ‘açılma’ konusunda istediğin kişiye istediğin zaman istediğin kadar açılma hakkını elinden alan bir durum, zorunlu olarak kimliğin deşifre olması da bugüne kadar oy vermemi engelledi.
“Bu seçimlerde ise hem kendimi bu anlamda daha güçlü hissettiğim için hem de diğer trans arkadaşlarıma destek olmak için oy kullanacağım. Bunun transların görünürlüğü için çok önemli olduğunu düşünüyorum.”
“Kimliğin sana ait olduğuna inanmıyorlar”
28 yaşında olan E.M. ise her seçimde oy kullandığını ancak kimliğini değiştirene kadar oy verirken çok sıkıntı yaşadığını anlattı:
“Sandık başına gittiğinde, kimlik ve beden görüntüm aynı olmadığı için öncelikle ‘Bu kişi sen misin’ sorusuyla karşılaşıyorsun. Ne kadar ısrarla anlatsanız da anlamıyorlar. ‘İzin versek mi, vermesek mi’ diye kendi aralarında tartışmaya başlıyorlar.
“Öncelikle o kadar kişinin arasında bunu yaşadığınız anda çöküntüye uğruyorsunuz, orayı terketmek istiyorsunuz. Ama bu sefer sanki daha suçlu görünüyorsunuz, sanki bir şeyden kaçıyormuş gibi…
“Ben tüm bunlara rağmen ısrar ettim ve oyumu kullandım.” (ÇT)