"Toplu linç" eylemi ve teşebbüslerinde -"HALK"ın değil- "MİLLET"in sahneye sürülmesi açısından Trabzon, deneyimi ve birikimi yüksek bir ilimiz.
"Gençler" bunu algılamakta güçlük çektikleri için bazı hatırlatmalar burada gerekli oluyor:
* "Tehcir" = göçtürmektir, "göçtürmek" devletin dilinde "öteki dünya"yı da kapsar. İnsanlığın şizofrenik kültür birikimine Hitler'in katkısı olan "İnsan Yakma Fırınları", ondan yirmi kadar yıl önce ilk kez Trabzon'da, Ermenilere karşı uygulandı. Topal Osman "Kurtuluşçu" formasyonunu ilk kez bu eylemler içinde kazandı.
* Kurtuluş Savaşı'nı halktan ve komünistlerden korumak için, Ankara güdümlü ve Trabzon merkezli bir komplo ile, komünistler "tehcir" edildi. Bunda da MİLLET ve TRABZON MÜDAFAAİ HUKUK CEMİYETİ ve -ve Ankara'ya bağlı yüzü-müşterekti. Enver paşa suçsuzdu. "Türküm, doğruyum"la büyüyen gençlerin -ve dahi "ihtiyar"lar- bunu da algılamakta güçlük çekiyor.
* Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve 68 Hareketi, Trabzon'da, içinde olduğum için hatırladığım, en az üç "Toplu Linç" eylemine muhatap oldu.
Simge hep bayrak oldu
Mekanizma nasıl işler?
Mekanizma, Valinin manevi himayesinde, polisçe işletilir. Ancak devlet sokakta görünmez, MİLLET görünür, simgesi de hep BAYRAK olmuştur. Bunu bildiğimiz için 1969 yılında, her halde Türkiye'de üretilmiş en büyük Türk Bayrağı'nı üreterek onun gölgesinde miting yapmış, ancak gene toplu linç girişiminden kurtulamamıştık.
Bu MİLLET Trabzon'da, önceleri Kemalist MİLLET idi, 60'lardan sonra Menderes-Demirel-DYP geleneğinden MİLLET oldu.
Kadim esnaf içinde derin kökleri var ancak "sınıfsal" değil, "devletsel" olduğu gözden kaçırılmamalı. Suçlular yakalanırsa soyadlarından bunların bir kaç bilinen anti-komünist akraba soyuna dayandıkları görülecektir.
Siyasi analiz merakı olanlar için ekleyelim:
Bu linç için kurgulanmış MİLLET'i MHP ya da ülkücüler harekete geçiremez, ya da belki, devletin bu MİLLET'i kullanmak için şuna buna ihtiyacı yoktur.
Bu son olayın içinde MİLLET var, bu besbelli, ama acaba devlet var mı?
Bilemiyorum. Belki de DEVLET-MİLLET bağı bugün kopmuştur!
Trabzon'da yabancı dilden beş gazete çıkarmış, düne kadar 8 ülkenin konsolosluğu varmış, Eyüboğulları'nı yetiştirmişmiş, abartılmış sayıda kültür merkezi bulunuyormuş, "Toplu Linç" Trabzon'a yakışmazmış? Cart ve curt.
Trabzon'un kabahati ne?
Trabzon'da devlet vardır! (HH/KÖ/EÜ)