1 Kasım genel seçimleri için çıktığımız Karadeniz seçim turumuzun ilk durağı Trabzon'du.
İlk izlenim, 7 Haziran seçimleri öncesi kentlerde görülen seçim yoğunluğu ve coşkusunun olmayışı. Kent meydanında Adalet ve Kalkınma Partisi, Saadet Partisi’nin seçim bürolarından sarkan bayraklar ile Cumhuriyet Halk Partisi’nin bayrağı görülüyor.
Meydan Parkı’nın girişindeki dijital panoda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüntülerinin yer aldığı video yayınlanıyor. Şehirde yalnızca AKP seçim arabalarını görüyoruz.
7 Haziran seçimlerinde AKP'den 4, MHP ve CHP'den birer milletvekilini Meclis'e gönderen kentte konuştuğumuz CHP ve MHP'li adaylar vekil sayısını ikiye çıkarma çabasında.
7 Haziran seçimlerinde 4 bin 75 oy alan HDP’nin ise hiçbir yerde bayrağı yok. 7 Haziran'da seçim bürosu parti bürosu açamayan HDP'lilerden bu kez daha da zor şartlarda çalışma yapmaya çalıştıklarını öğreniyoruz.
Trabzonlular anlatıyor
Adaylarla görüşme arasında kısa süre de olsa meydandaki parkta insanlarla konuşma fırsatı yakalıyoruz. Herkesin oy verdiği partiden yana sıkıntıları olsa da genel hava 7 Haziran'daki tercihlerin değişmeyeceği yönünde.
50-55 yaşlarında CHP seçmeni iki kadın ilk sıra adayı Haluk Pekşen’den umutlu. Ancak genel anlamda çok da umutlu değiller.
Bir süre CHP’de aktif çalışma yaptığını anlatan kadın “CHP’de ‘ben’ olayı var. AKP ise kenetlenmiş durumda” derken “CHP’nin AKP kadar aktif olmadığından” yakınıyor.
Yeşil Yol gündemlerinde değil. Kentin pahalılığı, muhafazakarlaşma, “Araplar kenti işgal etti” diye anlattıkları şehirde ev alıp kiralamaları gibi sorunlardan söz ediyorlar.
Emekli maaşının yetmediğini anlatırken AKP'nin emeklilere vaatlerine geliyor söz. Maaşlar artarsa tercihler değişir mi diye sorduğumuzda "5 kuruş bile almasam oyum CHP'ye" yanıtı alıyoruz.
“Öncelikli düşüncemiz AKP’nin gitmesi”
Koalisyon görüşmelerinde CHP’yi de MHP’yi de iyi bulmadıklarını anlatıyorlar.
Kentte HDP bayrakları olmadığından konuşuyoruz, "Trabzon HDP'ye izin vermez" yanıtı alıyoruz.
Parti | Toplam | % | Milletvekili |
AKP | 253,418 | 55,42 | 4 |
MHP | 96,086 | 21,01 | 1 |
CHP | 77,784 | 17,01 | 1 |
SP | 16,467 | 3,60 | |
HDP | 4,075 | 0,88 |
Nedenini "Kürt olayı" olarak yanıtlarken peşi sıra devam ediyorlar; “Başkana bayılıyorum."
Selahattin Demirtaş için "Halka hitabını beğeniyoruz. Bazen CHP’nin başına bu adam geçse diyorum" derken "Ama o da dağdan inmiş, teröristmiş” diye devam ediyorlar. Böyle düşünmelerinin nedeni internette gördükleri bir fotoğraftan kaynaklanıyor, doğruluğu konusunda pek emin değiller.
Çatışmaların başlamasına ilişkin “Erdoğan yüzünden” cevabını alıyoruz, bunun AKP oylarında azalmaya neden olmayacağını "AKP'ye oy veren verir" diye anlatıyorlar.
CHP’nin de çözüm sürecini tamamlayacağına inançları pek yok.
“Öncelikli düşüncemiz AKP’nin gitmesi. O da imkansız görünüyor” diye bitiyor konuşmamız.
“Erdoğan insanların gönlünü fethetti”
AKP seçmeni 19 yaşında İlahiyat Fakültesi öğrencisi bir kadın ise “Sadece onların ülkeyi çekip çevirebileceğine inanıyorum” derken Erdoğan’a vurgu yapıyor.
“Halkın kalbini fethetmek lazım. AKP bunu yaptı, önce Erdoğan insanların gönlünü fethetti. Cumhurbaşkanı olmasından dolayı oylar azaldı. Davutoğlu insanların kalbinde yer edemedi.”
Yolsuzluk soruşturmalarını soruyoruz “Şüphe etmedim değil, neyin ne kadar doğru olduğunu bilmiyorum” diye yanıtlıyor.
“Eğitim sistemini beğenmiyorum”
Beğenmediği şeylerin başında eğitim sistemini sıralıyor:
“Burslar en çıkması gerekene çıkmıyor. Tarih okuyordum ama atanamama sorunu nedeniyle İlahiyat’a geçtim. Kadınlara yönelik de iyi şeylere rastladığımı söyleyemem, varsa da bilmiyorum.”
Farklı ortamlar görmek için üniversiteden sonra başka bir şehre gitmek istediğini anlatıyor. (BK)
Adaylar
AKP | CHP | MHP | HDP |
1- Süleyman Soylu 2- Muhammet Balta 3- Ayşe Sula Köseoğlu 4- Adnan Günnar 5- Salih Cora 6- Ergin Aydın | 1- Haluk Pekşen 2- Yavuz Karan 3- Ahmet Kaya 4- Murat Özçilingir 5- İlker Bakıoğlu 6- Cemil Bozbaş | 1- Koray Aydın 2- Yavuz Aydın 3- Hüseyin Örs 4- Hasan Suiçmez 5- İlyas Eroğlu 6- Gülen Demir | 1- Hüseyin Taka 2- Turan Çavuşoğlu 3- Tursun Baydar 4- Mehmet Mustafa Olcayto 5- Müge Yamanyılmaz 6- Bülent Güngör |
* Fotoğraflar: Beyza Kural / Trabzon / bianet
* Bu gezi P24 koordinatörlüğünde gerçekleşti.