Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlandığı ilçeler hangileri?
YANINDAYIZ Derneği, Kanada Büyükelçiliği ve İstanbul Üniversitesi işbirliğinde Türkiye’nin ilk İlçe Bazında Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Endeks’ini hazırladı.
“Politik katılım ve karar alma”, “Eğitim”, “Ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim” ile "Sağlık ve spor” olmak üzere dört ana kategoride, 27 alt göstergeye göre hazırlanan endeksin zirvesinde İzmir’in Karşıyaka ilçesi yer aldı. Endekste en düşük puan ise Urfa Akçakale’de kaydedildi. Araştırmanın sonuçlarının yer aldığı, Toplumsal Cinsiyeti Eşitliği Endeksi Haritası da YANINDAYIZ Derneği’nin internet sitesinde yayınlandı.
Yaşadığınız ilçedeki toplumsal cinsyet eşitliği durumunu görmek için sitede detaylı bilgilere de ulaşabliyorsunuz.
TIKLAYIN - Endeks'in tamamını okuyun
"Eşitsizliğin giderilmesi için politikalar oluşturun"
YANINDAYIZ Derneği Kurucu Başkanı Nur Ger, ilçe düzeyinden başlayarak eşitsizliklerin görünür kılınmasını hedefleyen endeksin amacını şöyle özetledi:
Sonuçlar
*Endeks sonuçlarına göre İzmir’den Karşıyaka, İstanbul’dan Kadıköy ve Bakırköy, Çanakkale’den Merkez ve Ankara’dan Çankaya ilçeleri toplumsal cinsiyet eşitliğinin en yüksek olduğu ilk 5 ilçe olarak endeksin üst sıralarında yer aldı. Genel endeks sıralamasında ilk on sırada İstanbul’dan 5, İzmir’den 3, Çanakkale ve Ankara’dan birer ilçe yer aldı.
*Politik katılım ve karar alma boyutunda İstanbul Kadıköy, Karşıyaka, Bakırköy, Beylikdüzü ve Çanakkale Merkez, eğitim boyutunda İstanbul Beşiktaş, İzmir Bornova, Bahçelievler, İzmir Karşıyaka ve Muğla Menteşe; ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim boyutunda Karşıyaka, Çukurova, Konyaaltı (Antalya), Yenişehir (Mersin) ve Beşiktaş; sağlık boyutunda ise Şahinbey (Antep), Yalova Merkez ve Bolu Merkez ilçeleri endeksin üst sıralarında yer aldı.
*Endeks sonucuna genel olarak bakıldığında, eğitim ile sağlık ve spor kategorilerinde ilçelerin büyük kısmının skor değerleri en yüksek puan olan 1’e yaklaşırken, politik katılım ve karar alma ile ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim açısından değerlendirildiğinde en iyi durumdaki ilçelerin bile eşitlikten uzak olduğu görülüyor.
Endeks yöntemi
İstanbul Üniversitesi Şehir Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından yürütülen çalışma kapsamında 100.000 ve üzeri nüfusa sahip olan 234 ilçe için karşılaştırılabilir ve sürdürülebilir endeks hesaplaması yapıldı.
Türkiye’de 81 il ve 234 ilçesinde yapılan cinsiyete dayalı eşitlik endeksi hesaplamasında, politik katılım ve karar alma, eğitim, ekonomik yaşam ve kaynaklara erişim ile sağlık ve spor gibi dört ana kategoride 27 gösterge kullanıldı.
Endekse dahil edilen 27 göstergeden 15’i kurumlardan resmi yazıyla bilgi talep edilerek, göstergelerden 11’i hakkında bilgi edinilmek istenen kurumun resmi sitesinden elde edildi.
Politik Katılım ve Karar Alma boyutundaki 6 göstergeye dair verilere ilgili ilçe belediyelerin internet sitelerinin taranması ve resmi yazışma ile talep edilmesiyle erişim sağlandı. Ekonomik hayat ve Kaynaklara Erişim boyutundaki 9 gösterge ise resmi kurumlardan talep edilerek endekse dahil edildi. Eğitim boyutundaki 5 göstergeden 4’ü TÜİK’in açık verilerinden alındı, 1 gösterge de bu verilerden türetildi. Sağlık ve Spor boyutuna ait 7 göstergeden 1’i açık veriyken diğer göstergeler resmi kurumlardan talep sonucu elde edildi. Her bir gösterge için veriler kadın/erkek oranına dönüştürülerek en yüksek skor 1 ve en düşük skor 0 olarak hesaplandı.
Çalışmaya göre toplumsal cinsiyet eşitsizlik aralığında azalmanın; Türkiye’nin batısında yaşandığı, kadınların güçlenmesinin Marmara, Ege, Akdeniz bölgelerinde artış kaydettiği, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde cinsiyet eşitliğinde ve kadınların güçlenmesinde iyileşme yaşanmadığı görülüyor. (EMK)
