Japonya’nın Eski Çevre ve Savunma Bakanı 64 yaşındaki Yuriko Koike en yakın rakibi iktidar partisi adayı ve Eski İç İşleri Bakanı Hiroya Masuda’dan 1 milyondan fazla oy alarak başkent Tokyo’nun ilk kadın valisi seçildi.
13.6 milyon nüfuslu Tokyo’nun yeni valisi Koike’nin göreve başlamasıyla, Japonya’da görev yapan kadın vali sayısı üçe yükselecek. 47 eyaleti bulunan Japonya’da şu ana kadar yalnızca yedi kadın vali görev yaptı.
2011’den beri dört kez erken seçim yapılan Tokyo’da son iki vali yolsuzluk skandallarına karışmaları nedeniyle istifa etmişti.
Dün akşam saatlerinde Tokyo’daki seçim sonuçlandıktan sonra valiliği kesinleşen Koike’nin ilk açıklaması şöyle oldu: “İçinde genç yaşlı, erkek kadın, engelli ve ya engelsiz herkesin kendisine daha iyi bir yaşam yaratabileceği ve parlayabileceği bir Tokyo oluşturmak istiyorum.”
Kadın dostu politika izleyecek
Kadınlardan aldığı desteğin ona büyük sorumluluk yüklediğini söyleyen Koike, kadınların Japonya’daki konumunu iyileştirecek, sorunlarını giderecek kadın dostu bir politika izleyeceğini vurguladı.
Başkent Tokyo’da kreşlerin azlığı ve çocuk bakım hizmetlerinin yetersizliği uzun zamandır çalışan anneler için kronik bir soruna dönüşmüş durumda. Başkentin yeni valisi Koike, seçim kampanyası süresince başta kreş sorununu çözmenin yanında, yaşlı bakımının iyileştirilmesi ve kadın istihdamının artırılması sözlerini de vermişti.
Tokyo’yu Olimpiyatlara hazırlayacak
Tokyo’nun ilk kadın valisi Koike göreve başladığında Tokyo’nun yönetiminden sorumlu olmasının yanı sıra şehri 2020 Yaz Olimpiyatları’na hazırlayacak.
Koike’nin ilk resmi ziyaretinin Brezilya’nın Rio de Janeiro kentine olması bekleniyor. Koike, Rio de Janeiro’da Tokyo’yu temsil edecek ve olimpiyat bayrağını teslim alacak.
Seçim kampanyasında Jean D'arc ve Sally the Witch kostümleri
Eski Çevre ve Savunma Bakanı Koike üyesi olduğu Liberal Demokrat Parti tarafından aday gösterilmeyince valilik yarışına bağımsız olarak girmeye karar vermişti.
Seçim kampanyası süresince bu olaya referans vererek cesaretini sembolize etmesi amacıyla “Jean D'arc”ın maskotlarını kullandı.
“Jean D'arc”, Yüzyıl Savaşları boyunca pek çok cephede Fransa’ya manevi anlamda büyük destek olan, ünü bütün Fransa’ya yayılmış Fransız Katolik azizesidir. Koike kampanya döneminde Japonya’daki en ünlü animelerden doğaüstü güçlere sahip kadın karakter “Sally the Witch”in giysilerini de giydi.
Çevre dostu imajını yansıtmak içinse yeşil kol bandı taktı, destekçilerinin de yeşil giymesini istedi.
“Tokyo’yu makyaj yapan bir kadına bırakamayız”
Koike seçim öncesi yapılan anketlerde rakiplerinden önde gelince Liberal Demokrat Parti’den eski Tokyo Valisi Ishihara, “Tokyo’yu bu kadar çok makyaj yapan bir kadına bırakamayız” demişti. Koike’nin destekçileri bu ve benzeri cinsiyetçi demeçlere itirazlarını pek çok kez dile getirdi ancak Koike bu demeçlere gülüp geçtiğini on yıllardır Japonya’da süregelen erkek egemen siyasi atmosfere alışık olduğunu söylemişti.
Japon toplumu hem siyasi alanda ve iş yaşamında erkek egemen yapısını sürdürüyor. Japonya, Dünya Ekonomik Forumu’nun (DEF) cinsiyet eşitliği sıralamasında 145 ülke içinde 101. sırada yer alıyor. Japonya Ulusal Dieti’nde (Japon Meclisi) üyelerden yalnızca yüzde 9.5’i kadın.
Yuriko Koike kimdir?
Koike, 1971’de Japonya’da sosyoloji bölümünde okuduğu Kwansei Gakuin Üniversitesi’ni yarıda bırakıp babasının tavsiyesiyle Mısır’a gitti. Önce Kahire Amerikan Üniversitesi’nde Arapça öğrendi daha sonra Kahire Üniversite’sinden sosyoloji diplomasını aldı. Kahire’de tanıştığı Japon öğrencilerden biriyle 21 yaşında evlendi. Kısa bir süre sonra boşandılar.
Japonya’ya döndüğünde çevirmen olarak çalıştı. Japon-Arap Derneği’nin Genel Sekreterliğini yaptı.
Tokyo TV’de haber spikeri olarak çalıştıktan sonra siyasete atıldı. O dönemde televizyon kariyerinin de etkisiyle Japonya’da tanınan bir figürdü. 1992’de meclise girdi. Sekiz dönem meclis üyeliği görevine devam etti.
2003’te Japonya Çevre Bakanı oldu. Mısır’daki ekolojik yaşam deneyiminin de etkisiyle Tokyo’da çalışanların yaz döneminde daha rahat ve ince giysiler giyebilmesini sağlayan “Cool Biz” ve “Warm Biz” kampanyalarını başlattı.
2005’te Japonya’nın Kyoto Protokolü’ndeki şartlara uymasını sağlamak amaçlı “Karbon Emisyonu Vergisi” uygulamasını getirdi. Plastik poşetlerin kullanımını sınırladı.
2007’de kısa bir dönem Savunma Bakanlığı görevini yürüttü. (SG/ÇT)
* Bu haberi Simay Gökhan JapanTimes, New York Times ve Guardian’dan bianet için derledi.