Türkiye küçük Millet Meclisleri (TkMM) 5-7 Şubat arasında 25 ilde "Askeri Vesayet, Sivil Vesayet ve Anayasa" başlıklı toplantılar düzenledi. TESEV'in toplantı tutanaklarından hazırladığı Ortak Payda Raporu, TBMM'de düzenlenen basın toplantısında açıklandı.
Rapora göre, askeri ve sivil vesayet tartışmalarında TkMM toplantılarından dört farklı ses yükseliyor: 'Askeri vesayet vardır ve demokrasinin önündeki başlıca engeldir' görüşünü savunanlar; 'askeri vesayet ve sivil vesayet aynı anda yaşanmaktadır' görüşünü savunanlar; 'sivil vesayet yoktur' görüşünü savunanlar ve 'sivil vesayet vardır' görüşünü savunanlar.
Raporda sivil vesayetin varlığını savunurken askeri vesayetin varlığını da reddeden bazı katılımcıların görüşlerine yer veriliyor:
KESK ve EĞITIM SEN: Sivil vesayet daha tehlikelidir. Sivil vesayetten en çok biz zarar görüyoruz. Demokratikleşme için önce Seçim Yasası'ndan, Siyasi Partiler Yasası'ndan başlasınlar. Parti yöneticileri parti içinde darbe yapmayacakları seçiyor.
TÜRK-İŞ: Cumhuriyet düşmanlarına karşı orduyu kollamak gerekir.
ADD: Ortada bir askeri darbe yok. Genelkurmay Başkanı "Askeri darbe dönemi bitti" diyor. Sivil darbe var. Ordu siyasete alet ediliyor. Türkiye Cumhuriyetini ayakta tutan ordudur. Polis kayıtsız şartsız sivil siyasetin emrinde hareket ediyor.
Görüşler birbirinden farklı, ancak 'vesayetlerin varlığının kabul edildiği koşulda sonlandırmak için ne yapılmalı?' sorusuna ortak bir cevap da aranıyor. Rapora göre katılımcılar çözüm için iki konuya dikkat çekiyor: referandum ve toplumsal sözleşme.
Raporda ayrıca "hükümetin sivil anayasa başta olmak üzere demokratik/Kürt açılımı, sosyal politikalar, sendikalar ve işçi hareketi, sivilleşme ve hak ihlallerine yönelik yasal çözümler gibi konularda önemli gelişmeler kaydetmemiş olduğu görüşünü savunan katılımcılar çoğunlukta" olduğu yazıyor.
TkMM, geçtiğimiz sene "sivil toplumun sesini aşağıdan yukarıya ve düzenli olarak duyurmak amacıyla" kurulmuştu. TkMM Şubat toplantılarına 44 meslek odası, 49 sendika, 219 dernek/vakıf/girişim, 12 belediye başkanı, 10 milletvekili katıldı.(ÇT)
* TkMM Şubat 2010 Toplantı Tutanakları Üzerine Değerlendirme Raporu için buraya tıklayın.