Z kuşağının favori sosyal medya uygulaması olan TikTok, 2023 yılında en çok indirilen uygulama olurken, gençlere ve çocuklara “kötü örnek teşkil ettiği” gerekçesiyle de eleştiriliyor.
bianet’e konuşan Rehber Öğretmen Arslan Özdemir, TikTok kullanımının özellikle ilköğretim çağındaki çocuklarda, Instagram kullanımının ise lise çağındaki çocuklarda yaygın olduğuna dikkat çekti.
Özdemir, “TikTok’ta gördüğümüz mükemmel görünen hayatlar, gerçek hayatla karşılaştırıldığında hayal kırıklığına yol açabilir ve bu da kaygı ve depresyona neden olabilir” dedi.
Sosyal medya bağımlısı mıyım?
TikTok bağımlılığını, “TikTok’u kontrolsüz bir şekilde kullanma durumu” olarak tanımlayan Özdemir, sosyal medya bağımlılığının belirtilerini şöyle sıraladı:
- Sosyal medyaya sürekli erişim ihtiyacı duymak
- Sosyal medya olmadan huzursuz veya gergin hissetmek
- Sosyal medya kullanmamak için kendini zorlamak
- Sosyal medya kullanımı nedeniyle okul, iş veya sosyal yaşamda sorunlar yaşamak
- Sosyal medya kullanımı nedeniyle uyku, yeme veya diğer kişisel bakım alışkanlıklarını ihmal etmek
- Sosyal medya kullanımı nedeniyle para harcama sorunları yaşamak
Aşırı ve kontrolsüz kullanım zararlı
Özdemir, özellikle çocuklar ve gençler arasında çok yaygın olan TikTok’un aşırı ve kontrolsüz kullanımının ciddi psikolojik zararlara yol açabileceğine dikkat çekerek şunları kaydetti:
“TikTok’u kullanma isteği; uykuya dalmakta ve uykuda kalmakta zorluğa neden olabilir, dikkati dağıtabilir ve günlük görevleri yerine getirmeyi zorlaştırabilir. Yine kaygı ve depresyon gibi ruh sağlığı sorunlarına neden olabilir. TikTok’ta gördüğümüz mükemmel görünen insanlar, kendimizi yetersiz hissetmemize neden olabilir. Gerçek dünyayla bağlantı kurmayı zorlaştırabilir, özgüven sorunlarına neden olabilir. TikTok’ta gördüğümüz mükemmel görünen hayatlar, gerçek hayatla karşılaştırıldığında hayal kırıklığına yol açabilir ve bu da kaygı ve depresyona neden olabilir.”
Belirtileri yaşıyorsanız uzman yardımı alın
Özdemir, sosyal medya bağımlılığıyla baş edebilmek için alınabilecek bir dizi önlem olduğunu ve çocukların sosyal medya kullanımına ilişkin velilere şu uyarıları yaptı:
- TikTok kullanımını sınırlayın. TikTok’u günde belirli bir süre kullanmayı veya belirli bir süre boyunca kullanmamayı kendinize sınırlayın.
- TikTok’tan uzaklaşın. TikTok’u kullanmadığınız zamanlarda telefonunuzu veya tabletinizi kapatın.
- Diğer aktivitelere odaklanın. TikTok’tan uzaklaşmak için diğer aktivitelere odaklanın, örneğin arkadaşlarınızla ve ailenizle zaman geçirin, spor yapın veya yeni bir hobiye başlayın.
Arslan ayrıca, TikTok bağımlılığının ciddi bir sorun olduğunu, belirtileri yaşayanların bir uzmandan yardım alması gerektiğini ifade etti.
BBC Three araştırması
BBC’nin gençlik kanalı BBC Three’nin araştırması, TikTok’un “antisosyal davranışı teşvik eden çılgınlıkları çevrimiçi ortamda körüklediğini” ortaya koyuyor.
BBC’nin araştırması, TikTok’un algoritması nedeniyle kullanıcıların platformda normalde izlemeyecekleri içeriklere maruz kaldıklarını ve bunun kullanıcıların “bazen sıra dışı şeyler yapmalarına” yol açtığı tespitinde bulunuyor. BBC’ye konuşan TikTok’un eski çalışanları ise şirketin büyümeyi yavaşlatacağı korkusuyla bu sorunun üzerine gitmediğini söyledi.
Uygulamayı kullananlarla da konuşan BBC, TikTok’un algoritmasıyla kimi içeriklerin öne çıkarılmasının gündelik hayatta düzensizliğe yol açtığını belirtirken, BBC Dezenformasyon ve Sosyal Medya Muhabiri Marianna Spring’e göre dört ayrı vakada TikTok’taki içerik çılgınlığının gerçek hayatta zarara yol açtığı tespit edildi.
(BA/VC)