Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Dokümantasyon Merkezi, sokağa çıkma yasakları sırasında gerçekleşen hak ihlalleriyle ilgili açıklama yaptı.
Dokümantasyon Merkezi verilerine göre, yasakların ilk uygulandığı 16 Ağustos 2015’ten bu yana toplam 11 il ve en az 45 ilçede resmi olarak tespit edilebilen en az 252 süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Açıklamada, yasaklar başlamadan önceki son nüfus sayımına göre bu ilçelerde yaşayanların da yaşam hakkı başta olmak üzere birçok temel hakkının ihlal edildiği ifade edildi:
“2014 nüfus sayımına göre yasağın ilan edildiği ilçelerde yaşadığı bilinen en az 1 milyon 809 bin kişinin şu hakları ihlal edildi: Özgürlük ve güvenlik hakkı; özel ve aile hayatına saygı hakkı; toplanma özgürlüğü; örgütlenme özgürlüğü; din özgürlüğü; bilgi alma ve verme özgürlüğü, mülkiyetin korunması hakkı, eğitim hakkı, işkence ve insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele yasağı, yaşam hakkı ve vücut bütünlüğü hakkı.”
Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi’ne göre il ve ilçelerdeki sokağa çıkma yasağı ilanları haritaya şöyle yansıdı:
* Tablonun büyük halini, üzerine tıklayarak görebilirsiniz. (11 Ağustos 2017’de Bitlis Valiliği ve 13 Ağustos 2017’de Hakkâri Valiliğince yayınlanan basın açıklamaları ile duyurulan sokağa çıkma yasakları, ilanları kapsamında sınırlılık betimledikleri için ‘süresiz ve gün boyu’ verilerine dahil edilmedi.)
“İhlaller sürüyor, kamuoyuna duyurulmuyor”
TİHV’in açıklaması özetle şöyle:
“Anayasa’ya ve başta Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi olmak üzere Türkiye’nin temel haklar alanındaki uluslararası yükümlülüklerine aykırı olarak ilan edilen süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasaklarının ilki 16 Ağustos 2015 tarihinde uygulamaya kondu.
“Bu biçimi ile Türkiye’de ilk kez yaşanan sokağa çıkma yasağı uygulamalarında, o tarihten bu yana devam eden iki yıllık süre içerisinde toplam 11 il ve en az 45 ilçede resmi olarak tespit edilebilen en az 252 süresiz ve gün boyu sokağa çıkma yasağı ilanı gerçekleşti. Bu veri, TİHV’in konuya ilişkin 1 Haziran 2017’de yayınladığı son bilgi notundan bu yana onlarca kez daha sokağa çıkma yasağı ilan edilerek, ihlal pratiğinin sürdüğünü ortaya koyuyor.
“Fakat yasakların 2016 yılı içerisinde köy ve mezra gibi, nüfus verilerinin takibi düzenli şekilde gerçekleşmeyen ve/veya kamuoyuna uygun biçimde duyurulmayan bölgelere kayması ile bu veri güncellenememeye başladı. (AS)
* Sokağa çıkma yasağı ilanlarına ilişkin ayrıntılı tabloyu indirmek için tıklayınız.
