Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV) Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu, Zaman gazetesine verdiği röportajda "Anayasa vatan hizmeti diyor, askerlik değil" dedi.
Vicdani reddin sivil hukuka değil, askeri ceza yasalarına göre mümkün olmadığını savunan Eminağaoğlu hakkında Radikal yazarı Ersin Tokgöz " Askerlikten soğudum... Emin ağayı yakalayın!" başlıklı bir yazısında "Çürük raporunu meşru zemine oturtmak için vicdani reddin anayasal bir hak olduğunu, vatani görevin illa askerlik olarak algılanamayacağını söyleyivermiş" diye yazdı.
Savaş Karşıtları'ndan Oğuz Sönmez "Ergekon'la ilişkisini sorunlu bulsam da YARSAV Başkanı, çürük raporu almadan da vicdani reddi savunuyordu" diyerek Eminağaoğlu'nun 22 Temmuz 2005 tarihinde Radikal'e yazdığı yazıyı kaynak gösterdi.
Askerlikten soğutmak!
Sönmez, "Ancak Tokgöz'ün askerlikle ilgili söylenen her beyanın TCK Madde 318'e takılıp 'halkı askerlikten soğutma' gibi ucu açık, keyfi bir ibareyle cezalandırılmasını ve hatta sadece kimilerinin cezalandırılırken kimilerinin beraat ettiği ya da hiç yargılanmadığı tespitine katılmamak mümkün değil" dedi.
"Halil Savda, Doğan Özkan kolayca mahkum oluyor, Perihan Mağden yargılanıyor, Bülent Ersoy beraat ediyor. Tamamen soyut bir suçlama üzerinden yargıçların inisiyatifine bırakılmış bir uygulama."
Sönmez diğer taraftan hukukçu olarak ilk kez vicdani reddi savunanın Eminağaoğlu olmadığının da altını çizdi. "Genelkurmayın kendi dergisinde de Ersin Kaya imzasıyla vicdani reddi savunan yazılara yer verildi" dedi.
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, askerlik çağındaki yükümlü sayısının 14 milyon 306 bin 525 olduğunu bildirmiş, Türkiye’de yaklaşık 1 milyon tecilli, yoklama kaçağı ve bakaya olduğunu açıklamıştı.
Sönmez "Türkiye'de bu sayıya vicdani retçiler de, kaçaklar da, ekonomik ya da başka nedenlerle sıkıntı çekenler de dahil. Türkiye'de askerlik toplumsal ve siyasi bir baskı olmaya devam ediyor" dedi.
Vicdani reddinse AİHM'deki Osman Murat Ülke davası kararının ardından Türkiye'de üç yıldır uygulamaya konmayan bir durum olduğunu söyleyen Sönmez hükümeti eleştirdi.
"Hukuki olarak savunulabilir"
Anayasa Hukuku uzmanı Ertuğrul Cenk Gürcan ise YARSAV Başkanı'nın "Anayasa vatan hizmetini askerlik olarak tanımlamıyor" önermesinin hukuki açıdan savunulabilir bir önerme olduğunu söyledi.
"Vicdani reddin yasalaşması mümkün" diyen Gürcan'ın Türkiye'de hem bedelli askerlik talep edenlerin, hem vicdani retçilerin hem de ailevi, maddi başkaca nedenlerle sıkıntı çekenlerin problemine çözüm olacak önerisi şöyle:
"Türkiye'nin toplumsal, siyasi yapısını göz önüne aldığımızda adına vicdani ret diyip marjinalleştirmek zorunda değiliz. Bireyin tercihine bırakılabilir. Dileyen öğretmenlik, hastabakıcılık vs. kamu hizmetini yerine getirebilir. Özetle tercihli vatan hizmeti düzenlendiği takdirde bu sorun çözülebilir."
Gürcan vicdani reddin önündeki engelin hukuki değil siyasi olduğunu söyledi. (EZÖ)
