* Fotoğraf: Jeoloji Mühendisleri Odası
TMMOB’a bağlı Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Ankara, Çankaya’da 9 Nisan’da bina temelinde meydana gelen kayma sonucunda meydana gelen hasar ve deformasyona ilişkin tespitlerini paylaştı.
13 Nisan günü Bölgede inceleme yapan “Jeoteknik ve Mühendislik Jeolojisi Komisyonu” üyeleri, olayın, yapı üretimine uygun olmayan yüksek eğimli arsa veya arazilerde gerekli tedbir ve uyarıları dikkate almadan hareket eden denetim firmasının, şantiye şefinin ve müteahhit firmanın sorumsuzluğu sonucunda meydana geldiğini söyledi:
“Yapı üretimine uygun olmayan yüksek eğimli arsa veya arazilerde gerekli iksa tedbirleri ve zemin ve temel etüt raporunda belirtilen uyarılar dikkate alınmaksızın fenni mesul yapı denetim firması, şantiye şefi ve müteahhit firmanın sorumsuzluğu sonucunda Açelya Apartmanı sakinleri başta olmak üzere 4’ü acil olmak üzere 20’ye yakın binanın boşatılarak yüzlerce vatandaşımızın sokağa ve belirsizliğe terk edilmesi kabul edilemez.”
Sistem değiştirildi
Mühendisler, 2012-2013 yılına kadar yüksek eğimli arazilerin bulunduğu alanların yapılaşma için “uygun olmayan alan” kategorisine olduğunu ve bu tür alanlar üzerine yapı yapılmasına sınırlama getirildiğini de hatırlattı.
Açıklamada, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü’ne yerleşmiş olan bu anlayışı neden değiştirdiği, neden yüksek eğimli alanların imar ve yapı üretimine açtığı ve bu tür alanların yapı üretimine açılmasında nasıl bir kamusal yarar güdüldüğü soruldu.
Ankara’ya uyarı yapılmış
Ankara’da Yapı Denetim Sisteminin çok kötü uygulandığı, yasal mevzuatın öngördüğü denetim hizmetlerinin yapılmadığı, gerekli tedbirlerin acilen alınmaması durumunda önemli can ve mal kayıplarına neden olunabileceği yönündeki uyarıların hem Ankara Valiliğine hem de Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne hem yazılı hem de sözlü olarak iletildiği bilgisine de açıklamada yer verildi:
“Ancak geçen süre içinde ne Ankara Valiliği ne Ankara Büyükşehir Belediyesine ilçe belediyeleri ne de Ankara Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü herhangi bir geri dönüş yapmamıştır. Bu tavır bugün Çankaya’da İleri Mahallesi Mektep Sokak ve çevresinde yüzlerce vatandaşımızın evsiz-barksız sokakta kalmasına neden olmuştur.
“Yüklenici firmadan ücretini peşin alan yapı denetim firmasının ‘zemin araştırmalarının yerinde denetimi esas alacak şekilde neden denetlemedikleri, inşaat kazıları esnasında yapı denetim kuruluşlarının sorumlu elemanlarının neden kazı çalışmalarının başında bulunmadığı, zemin ve temel etüt raporunda belirtilen önerilerin neden dikkate alınmadığı konusu’ açıklamaya muhtaç olup, sorunlular hakkında gerekli soruşturmanın başlatılacağına inanıyoruz.”
“Sorumlu vatandaş değil”
JMO, açıklamasının sonunda sorumluluğu vatandaşa yıkıp, vatandaşların TOKİ’ye yaptırılan yeni konutlara borçlandırılmaları uygulamalarından vazgeçilmesi için çağrı yaptı:
“Her depremde, sel veya taşkında, heyelandan sonra gerekli tedbirlerin alınması yerine aynı mazeretler ileri sürülerek hiçbir tedbirin alınmaması, tek sorumlu veya suçlu ülkesinin kurumlarına güvenerek yapı kullanma izin ruhsatı bulunan binalarda konut almış vatandaşlarımızmış gibi TOKİ’ye borçlandırılarak yeni konut yapılması uygulamasından vazgeçilmelidir.
“İlgili kurumlar tarafından müteahhit firma, fenni mesuliyeti üstlenen yapı denetim kuruluşu, şantiye şefi ile gerekli idari ve teknik denetimleri yapmayan ruhsat veren kuruluşlarının denetim elemanları hakkında soruşturma açılarak sorumlular ortaya çıkarılmalı ve sorumlukları oranında idari, mali ve cezai işlemler uygulanmalıdır. Aksi durumda bu vurdumduymaz tavır, sorumsuz ve cezasız denetim hizmetleri sürdüğü sürece can ve mal kayıplarımız artarak devam edecektir.”
Ne olmuştu?
9 Nisan’da Çankaya İlçesi, İleri Mahallesi, Mektep Sokak, 8139 ada, 12 parselde yapımına başlanılan inşaatın hafriyat çalışmaları sırasında, inşaatın batı cephesinde bulunan Altay Sokak’taki 8 katlı Açelya Apartmanının temelinde kayma meydana geldi.
Binada meydan gelen hasar ve deformasyonların olası can kayıplarına neden olmaması amacıyla acilen boşaltılarak yıkılmaya başlandı.
Yine bölgesel kayma tehlikesine karşı, söz konusu parsel ile Açelya Apartmanının çevresinde yer alan 4 adet bina acil olarak boşatıldı, 15’e yakın binaya ise risk nedeniyle girilmesine ve kullanılmasına sınırlama getirildi.
(TP)
