Kürt siyasetçi, yazar, tarihçi, doktor ve insan hakları savunucusu… 15 Ağustos 2024’te 99 yaşında hayatını kaybetti.
18 Şubat 1926’da Lice’de doğdu. 1949’da İstanbul Tıp Fakültesi’ni bitirdi. Paris Tıp Fakültesinde ihtisas yaptı. Dâhiliye uzmanı oldu.
Diyarbakır, Mardin, Siirt Tabip Odası Başkanlığı ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Yüksek Onur Kurulu üyeliği yaptı.
Yön Dergisi’nin Sosyalist manifestosunu imzaladı. Bir grup arkadaşıyla birlikte Sosyalist Kültür Derneği'ni kurdu ve Diyarbakır Şubesi'nde başkanlık yaptı.
1957’de Cumhuriyet Halk Partisi’nde (CHP) siyasete başladı. Türkiye İşçi Partisi’nin (TİP) kurucuları arasında yer aldı. 1965’te TİP'ten Diyarbakır milletvekili seçildi. Kürt sorununu meclise taşımaya çalışan ilk siyasetçilerden biri odu. Bu dönemde Kürt kimliğinin tanınması ve Kürt halkının kültürel haklarının savunulması konusunda aktif rol oynadı.
Seçim öncesi yaptığı radyo propaganda konuşmasında şöyle diyecekti:
Anayasamızın 12. maddesi her türlü ırk, din, dil, ve mezhep ayrımını yasaklar. Oysa yabancı sömürücülerle el ele çalışan çıkarcı çevreler, yani toprak ağaları, tefeciler, vurguncular, yabancı sermaye çevreleri ile ortaklık kuranlar Anayasamızın bu hükmünü hiçe sayarak güzel yurdumuzda vatandaşlarımızı Türk diye, Kürt diye, Ermeni, Rum, Çerkez ve Arap diye, Hristiyan, Müslüman diye, Alevi, Sünni diye birbirinden ayırarak sömürmelerini yürütmektedirler.
Bazı yurttaşlarımızın aşağı ırk, aşağı din ve mezheplere mensup oldukları görüşü yaygın halde tutularak bir yandan ayrılıklar yürütülürken öbür yandan rahatlıkla sömürmek için bir kısım yurttaşlarda aşağılık, zillet ve kendi nefsine güvensizlik duyguları yaratılmaktadır.
12 Mart’ta Diyarbakır Sıkıyönetim Cezaevi’nde “Kürtçülük” propagandası yaptığı iddiasıyla TCK’nin 142/1 maddesinden üç yıla mahkûm oldu ve iki yıl tutuklu kaldı.
12 Eylül 1980 darbesinden sonra da beş kez tutuklandı. 1982-1989 döneminde Paris’te kaldı. Kürt sorunuyla meşguliyetini, düşünmeyi ve yazmayı hep sürdürdü. Ardından Türkiye'ye tekrar döndü. Son olarak Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) Danışma Kurulu'nda yer aldı.
2020'de ailesinden kalma 614 dönüm arazisinin satışından elde ettiği gelirinin tümünü İsmail Beşikçi Vakfı'na bağışladı. Avukat Ruşen Arslan, Ekinci'nin bağış ile ilgili "Bu topraklar babamdan kalsa da Kürt halkının malıdır. Ben de bu toprakları Kürt halkı için yararlı işler yapan bir kuruma bağışlamak istiyorum" dediğini aktardı.
Kitapları: Doğu Dramı (1966), Devlet ve Ben (1995), Faili Meçhul Bir Cinayet (1994), Vatandaşlık Açısından Kürt Sorunu ve Bir Çözüm Önerisi (1997), Demokrasi, Çokkültürlülük ve Bir Yargısal Serüven (1999), Avrupa Birliği’nde Azınlıkların Korunması Sorunu Türkiye ve Kürtler (2001), Sol Siyaset Sorunları Türkiye İşçi Partisi ve Kürt Aydınlanması (2004), Millet, Milliyetçilik, Devlet ve Anayasa Sorunları (2004), Türkiye’de Demokrasi ve İnsan Hakları Sorunları (2004), Türkiye’nin Kürt Siyasetine Eleştirel Yaklaşımlar (2004), Türkiye’nin Çağdaşlaşması ve Kürtler (2006), Lice'den Paris'e Anılarım (2011).
(HA)
