“Taliban kadınların üniversiteye gitmelerini yasaklayınca, tek umudum bir burs alıp yurt dışına gidip eğitim almaktı.”
Bu sözler, 20 yaşındaki Afgan bir kadın öğrenci olan Natkai'ye ait.
Natkai'nin adı güvenliği göz önünde bulundurularak değiştirildi.
Natkai, ülkesinde üniversiteye gitme şansının çok az olmasına rağmen eğitimine devam ettiğini söylüyor.
O ve bir grup kız öğrenci Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki (BAE) Dubai Üniversitesi'nden burs kazandı. Bu burs ülkenin milyarder iş insanlarından Şeyh Khalaf Ahmad Al Habtoor tarafından sağlandı.
Bu burslar, kadınların üniversiteye gitmelerinin yasaklanmasının ardından Afgan kadınları için Aralık 2022'de duyuruldu.
BBC’in elde ettiği verilere göre toplamda 100 Afgan kadın bu bursları kazanmayı başardı. Yurtdışında yaşayan bazı Afgan öğrenciler hali hazırda Dubai'ye gitmiş durumda.
Natkai, 23 Temmuz Çarşamba günü ailesine veda etti ve havalimanına doğru yola çıktı.
Ancak eğitim umudunun önüne havalimanında silahlı Taliban militanları çıktı.
Natkai kırgın bir sesle, "Taliban biletlerimizi ve öğrenci vizelerimizi gördüğünde, kızların öğrenci vizesiyle Afganistan dışına çıkmasının yasak olduğunu söyledi” diye anlatıyor.
Seyahatleri engellendi
Natkai gibi en az 60 kız öğrenci daha havaalanından geri çevrildi.
BBC’yle paylaşılan bazı fotoğraflarda siyah başörtülerini takmış genç kızlar şok ve üzüntü içinde valizlerinin yanında duruyor.
Taliban, kadınların yalnız seyahat etmesini yasakladı. Kadınlara, kocaları, erkek kardeşleri, amcaları veya babaları gibi erkek refakatçilerle yurtdışına çıkmalarına izin veriliyor. Bu kişilere de “mahrem” adı veriliyor.
Ancak burs alan kızlar için bu da yeterli olmadı.
Natkai, “Üç kız yanlarında 'mahremleri' ile uçaktaydı. Ama Fazilet Yayma ve Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı’ndan yetkililer onları uçaktan indirdi” diye anlatıyor.
Diğer öğrenciler, basına konuşmaktan kaçınıyor. Taliban, kadınlar ve kızlar üzerinde birçok kısıtlama getiriyor Dubai Üniversitesi ve öğrencilere burs veren Al Habtoor, kızların durdurulduğunu doğruladı. Al Habtoor sosyal medya hesabında İngilizce bir video paylaştı ve İslam’da erkeklerin ve kadınların eşit olduğunu söyleyerek Taliban yetkililerini eleştirdi. Videoda ayrıca havaalanında durdurulan bir Afganistanlı kızın İngilizce ses kaydı da bulunuyor.
Bu kayıtta kız öğrenci şunları söylüyor:
"Şu anda havalimanındıyız ama ne yazık ki hükümet Dubai'ye gitmemize izin vermiyor. Mahremi olanlara bile izin vermiyorlar. Ne yapacağımı bilmiyorum. Lütfen bize yardım edin."
(EMK)
